Sáng ngày 2/12, Bí thư Thành ủy Hà Nội Bùi Thị Minh Hoài, Chủ tịch UBND TP Hà Nội Trần Sỹ Thanh cùng lãnh đạo các sở ngành, quận huyện TP Hà Nội đã đi kiểm tra tiến độ dự án xử lý nước thải Yên Xá và việc thực hiện các giải pháp làm sạch sông Tô Lịch.
Đoàn đã kiểm tra thực địa tại Trạm điều tiết cửa A Hồ Tây, vị trí hố ga 1.0 tại phố Nguyễn Đình Hoàn, Cầu Giấy; vị trí hố ga 8.0 trên đường Láng tại nút giao cầu vượt ngã tư Láng Hạ - đường Láng; kiểm tra tại công trường Nhà máy xử lý nước thải Yên Xá.
Báo cáo tại buổi làm việc ở nhà máy, giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội Võ Nguyên Phong cho biết về việc làm ống ngầm dẫn nước từ sông Hồng vào hồ Tây và sông Tô Lịch, sở đã có tính toán các phương án.
Theo ông Phong, phương án tốt nhất hiện nay để tạo dòng chảy cho sông Tô Lịch là lấy nước từ sông Hồng đưa vào ngõ 464 Âu Cơ, đi ngầm qua đường Âu Cơ. Tuy nhiên, phương án này có trở ngại là đường Âu Cơ vừa cải tạo, nâng cấp nên việc đưa đường ống qua đây cần phải tính toán hết sức kỹ lưỡng về mặt kỹ thuật.
Phương án thứ 2 là sẽ cho đường ống đi qua đoạn đường An Dương Vương, phía trên cầu Nhật Tân. Sau đó đường ống sẽ đi về đường Lạc Long Quân, vào ngõ 566 Lạc Long Quân và vào hồ Tây. Theo giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội, đoạn đường này chưa cải tạo, đảm bảo được yêu cầu. Phương án này Sở Xây dựng đã khảo sát tuyến, đây cũng là phương án có cự ly khá ngắn để đưa nước về hồ Tây.
Vị lãnh đạo sở Hà Nội cam kết đơn vị sẽ bổ sung thêm các trạm bơm để bơm nước và tạo dòng chảy cho sông Tô Lịch khi dẫn nước về hồ Tây.
Hai đường ống thép dẫn nước xuyên qua Hồ Tây, 'cứu' sông Tô Lịch
Về việc đảm bảo dòng chảy cho sông Tô Lịch, Ban QLDA đầu tư xây dựng công trình hạ tầng kỹ thuật và nông nghiệp kiến nghị UBND Thành phố xem xét chỉ đạo cơ quan có chức năng, nghiên cứu phương án bổ cập nước sông Hồng vào Hồ Tây và bổ cập nước từ Hồ Tây về sông Tô Lịch bằng đường ống riêng tách biệt.
Quan sát thực tế và nghe địa phương báo cáo tại thực địa, Bí thư Thành ủy Hà Nội Bùi Thị Minh Hoài cho biết nếu nước từ hồ Tây chảy vào sông Tô Lịch được 2 tiếng sẽ làm cạn hồ, sẽ rất nguy hiểm.
Nếu làm sạch được sông Tô Lịch mà ảnh hưởng tới hồ Tây theo bà Hoài là không được. Vì vậy, bà yêu cầu các đơn vị liên quan cần phải tính tới phương án làm nhanh đường ống ngầm dẫn nước sông Hồng vào sông Tô Lịch.
"Bây giờ không cần bơm nước từ hồ Tây vào sông Tô Lịch nữa. Vì bơm không giải quyết được vấn đề gì" - báo Tuổi Trẻ dẫn lời Bí thư Thành ủy Hà Nội nói.
Cũng tại buổi làm việc, Chủ tịch Hà Nội Trần Sỹ Thanh đã chỉ đạo Sở Xây dựng chủ trì dự án khẩn cấp dẫn nước từ sông Hồng qua hồ Tây để bổ cập nước cho sông Tô Lịch để tạo dòng chảy, giảm sự ô nhiễm của con sông này.
Để đảm bảo môi trường sinh thái cho hồ Tây, ông Thanh cũng yêu cầu khi dẫn nước từ sông Hồng về đến hồ Tây phải làm hai đường ống bằng thép chạy song song đi ngầm dưới lòng hồ Tây.
Trong đó, một ống thép dẫn nước bổ sung thường xuyên cho sông Tô Lịch, ống còn lại để sẵn sàng cấp nước cho hồ Tây khi cần thiết.
Ông Trần Sỹ Thanh giao Sở Xây dựng chủ trì với các sở, ngành, ban quản lý dự án và các địa phương đẩy nhanh tiến độ dự án để sau 9 tháng, đến 2/9/2025, phải hoàn thành Dự án trong bất cứ hoàn cảnh, điều kiện nào.
Chủ tịch TP Hà Nội cũng nhấn mạnh, "thời gian tới TP sẽ phát động phong trào Hà Nội sạch, bởi hiện nay Thủ đô mọi mặt đều tốt, nhưng môi trường lại ô nhiễm. Chúng ta luôn phải nhận lỗi với bà con, với du khách, con cháu là Hà Nội chưa được sạch".
Dự án hơn 16.000 tỷ đồng dự kiến tỉ lệ xử lý đạt 50%
Theo báo cáo của Ban QLDA Nhà máy xử lý nước thải Yên Xá, quy mô thực hiện dự án, xây dựng hệ thống xử lý nước thải trên phạm vi lưu vực (S2) khoảng 4.874ha bao gồm nhà máy xử lý nước thải công suất 270.000m3/ngày đêm và hệ thống cống thu gom, cống bao, hệ thống cống đấu nối (dọc hai bờ sông Tô Lịch, sông Lừ, quận Hà Đông và Khu đô thị mới) với tổng chiều dài cống các loại khoảng 41,362km, đường kính từ 400mm - 2.400 mm.
Về công tác thi công, dự án khi triển khai thực hiện từ năm 2019 với 4 gói thầu xây lắp chính. Đến nay, gói thầu số 01 là xây dựng Nhà máy xử lý nước thải Yên Xá công suất 270.000m3/ngày đêm, ngày 1/12/2024, Ban QLDA bắt đầu tổ chức vận hành thử nhà máy theo giấy phép môi trường được duyệt.
Đối với gói thầu số 2 là xây dựng hệ thống cống bao cho sông Tô Lịch và cống chính, khối lượng hoàn thành đến nay đạt khoảng 98% so với hợp đồng. Trong đó đã hoàn thành 100% toàn bộ tuyến ống và đã dẫn nước thải về Nhà máy từ 29/5/2024.
Hiện đang thực hiện các bước hoàn trả mặt bằng, dự kiến hoàn thành toàn bộ gói thầu trong năm 2024. Ban QLDA đang chỉ đạo Nhà thầu tập trung thi công hoàn thành trong tháng 12/2024.
Về gói thầu số 3 là xây dựng hệ thống cống bao cho sông Lừ, do năng lực nhà thầu không đáp ứng, Ban QLDA đã báo cáo và được Thành phố chấp thuận chấm dứt hợp đồng từ tháng 11/2023. Ban QLDA đã tiến hành các thủ tục chấm dứt hợp đồng với nhà thầu thi công và thực hiện các thủ tục thu hồi tạm ứng theo quy định.
Hiện đang hoàn thiện hồ sơ trình Thủ tướng xin chấp thuận chủ trương điều chỉnh nguồn vốn từ ODA sang ngân sách Thành phố để đảm bảo tiến độ.
Gói thầu số 4 là xây dựng hệ thống cống cho một phần khu vực Hà Đông và khu đô thị mới, đã ký phụ lục hợp đồng gia hạn từ tháng 11/2023 và đã thi công trở lại ngoài công trường từ tháng 2/2024. Hiện, đã thi công hoàn thành khoảng 22% khối lượng công việc. Ban QLDA đang tập trung đôn đốc Nhà thầu thi công đẩy nhanh tiến độ, phấn đấu hoàn thành trong năm 2025.
Về công tác giải ngân, năm 2024, dự án được bố trí vốn 1.133 tỷ đồng. Đến nay, Dự án đã giải ngân đạt 534,71 tỷ đồng (47,2%). Thực tế, cơ bản các khối lượng đã thi công hoàn thành đảm bảo việc giải ngân hết vốn năm 2024 được giao.
Dự án Nhà máy xử lý nước thải Yên Xá được xây dựng trên diện tích 13,8ha tại thôn Tràng, thôn Thượng và thôn Nội, xã Thanh Liệt, huyện Thanh Trì, thành phố Hà Nội. Dự án hệ thống xử lý nước thải Yên Xá có tổng mức đầu tư hơn 16.293 tỷ đồng, trong đó 84,14% là vốn vay ODA (Chính phủ Nhật Bản).
Ngày 1/12, Ban Quản lý đã tổ chức vận hành thử Nhà máy. Theo dự kiến năm 2025, khi dự án hoàn thành toàn bộ khối lượng công việc, với công suất 270.000 m3/ngày đêm, tỉ lệ xử lý nước thải sẽ đạt 50%, hoàn thành chỉ tiêu đề ra.