Mệnh danh là thủ lĩnh của các loài mai, hoa nhất chi mai còn có tên là hoa mai trắng, hoa mai tuyết, bạch mai, nhị độ mai hay hàn mai, được lựa chọn là loài hoa đại diện cho mùa xuân, chúng được đưa vào vô số các tác phẩm nghệ thuật và tranh ảnh, nhất là bộ tranh nổi tiếng Mai - Lan - Cúc - Trúc.
Thời điểm này, tại làng Nhật Tân, Hà Nội - nơi còn lưu giữ nghề trồng nhất chi mai, những bông hoa trắng muốt đã chớm nở, xen kẽ những chồi lộc xanh tươi nghênh đón xuân về.
Theo chủ vườn tại làng Nhật Tân, thân và cành mai nhỏ, giòn, rất khó tạo dáng, thế nên những cây được tạo thế công phu sẽ rất đắt giá. Người chơi mai trắng có thể lựa chọn một trong các dáng như dáng trực thể hiện sự chính trực, mạnh mẽ.
Dáng huyền nghiêng về một phía như những cây tự nhiên mọc ra từ vách núi; dáng tam đa phát triển từ một gốc chung sau đó phát ra 3 tán xoay quanh thân có ý nghĩa mang đến tài lộc vận may cho gia chủ.
Tuy thân hình xù xì, cành khẳng khiu, nhưng lại kết ra những bông hoa tuyệt vời, màu trắng tinh khiết, một bông thường có từ 5-6 lớp cánh nhỏ đan xen, cá biệt có bông có đến 8-9 lớp cánh.
Anh Hoàng Hiếu (Tứ Liên, Hà Nội) cho biết, một trong những điều thú vị của nhất chi mai đó là đặc tính nở hai hoa lần. Hoa nở lần đầu vào dịp Tết. Sau đó, người sành chơi hoa biết cách tuốt lá, bấm cành sửa dáng thì mai sẽ tái nở. Mai nở lần hai vào khoảng tháng 2 âm lịch.
Thú chơi mai trắng cầu kỳ là thế, nên hoa nhất chi mai không phổ biến như mai vàng hay đào trong dịp Tết. Bên cạnh đó, để trồng được một chậu mai trắng đẹp cũng cần nhiều kinh nghiệm và công sức. Đến nay tại làng Nhật Tân, những nhà vườn trồng nhất chi mai cũng chỉ đếm trên đầu ngón tay.
Theo chủ vườn, nhất chi mai có giá từ 1,5 triệu đồng/chậu. Những gốc mai cổ, nhà vườn chỉ cho thuê chứ không bán. Giá thuê của những gốc mai quý này có thể lên tới cả chục triệu vài ngày Tết.
Cây mai trắng đặt trong nhà bài trí theo kiểu hiện đại cũng đẹp, tuy nhiên thích hợp nhất là để ở các gia đình có nội thất đồ cổ hoặc giả cổ.