Giọng đọc tài hoa bậc nhất trên sóng phát thanh một thời
Chiến sĩ Bùi Thị Thái rời Thư viện Quân đội chuyển sang đội ngũ phát thanh viên (PTV) của Đài TNVN với nghệ danh Tuyết Mai vào năm 1995. Qua các câu chuyện cảm động trong các chuyên mục Văn nghệ: "Tổ quốc ta tươi đẹp", "Trên tuyến đầu Tổ quốc"…, giọng đọc "trời cho" ấy sớm khẳng định năng lực nghệ thuật, hút hồn người nghe.
Đặc biệt với thính giả một thời, tiết mục "Đọc truyện đêm khuya" trở thành chương trình được yêu mến nhất, là món quà văn chương độc đáo tặng bạn nghe cả nước, gây dựng đẳng cấp cho phát thanh Quốc gia nhờ những giọng đọc nghệ thuật biểu cảm hàng đầu thời ấy như Tuyết Mai, Việt Hà, Việt Khoa, Lan Hương, Minh Đạo, Trần Phương...
Tuyết Mai là phát thanh viên Đài Tiếng nói Việt Nam.
Minh chứng cho tài năng nghệ thuật của giọng đọc tài hoa bậc nhất Tuyết Mai có lẽ phải kể đến âm điệu ngọt ngào của bà trong các lời xướng "Tiết mục Tiếng thơ", "Trang Văn nghệ chủ nhật" hay câu nói thân thương: "Mời các bạn nghe buổi đọc truyện đêm khuya của đài Tiếng nói Việt Nam".
Ngoài "Đọc truyện đêm khuya", bà là giọng đọc bản tin quen thuộc trên đài một thời.
Để giữ trong ấm ngoài êm, để một gia đình 3 người cùng làm nghệ thuật, sống thanh bần mà đầy ắp tiếng cười, thật nể phục khi người đàn bà phúc hậu, luôn vui vẻ, lịch thiệp như NSND Tuyết Mai đã phải chèo chống tài giỏi cỡ nào. Có lẽ nói chất người xứ đảo Cát Bà quê hương luyện nên bản lĩnh cho Tuyết Mai chưa đủ, phải cộng thêm phẩm chất rèn luyện không ngưng nghỉ.
Được biết, NSND Tuyết Mai đã phải khổ luyện hằng ngày, hằng tháng, hằng năm để có được cái giọng đọc đặc sắc và đi sâu vào lòng người. Chỉ riêng việc vận động tập luyện ngoài thể dục thì bà còn dành nhiều thời gian để luyện thanh, luyện giọng, tập thở... trước khi tới đài. Muốn tích hợp cho giọng đọc, ngoài những "thao tác" đơn thuần thì phải có trái tim mẫn cảm, một nhận thức nhạy bén về đời sống.
NSND Tuyết Mai cùng đồng nghiệp khi còn công tác tại Đài Tiếng nói Việt Nam.
Khó khăn mọi nhẽ, xoay sở mãi chỉ đủ lo bữa tiệc tiễn nho nhỏ của cuối những năm 80 thiếu thốn vẫn chẳng khiến NSND Tuyết Mai thôi tâm huyết với nghề. Bởi thế mà ở thời điểm quá tuổi nghỉ hưu, do yêu cầu công việc, bà vẫn vui vẻ nán lại thêm vài năm đọc trên đài phát thanh.
Còn nhớ năm NSND Tuyết Mai 87 tuổi, khi được hỏi sao cả đời nghề, lúc nào đọc cũng hay như thế, bà PTV gạo cội nói đơn giản đến lạ lùng: "Mình đọc trên đài là đọc cho bạn mình nghe, cho dân mình nghe thì phải đọc sao cho họ thích chứ".
Chuyện tình đặc biệt với người chồng thứ 2 kém 10 tuổi
Khi kháng chiến bùng nổ, bà lên chiến khu Việt Bắc. Tại đây bà kết hôn với nhạc sĩ Đinh Ngọc Liên và có 3 người con mang tên Đinh Tuyết Lan, Đinh Thắng Lợi và Đinh Tuyết Mai. Nghệ danh Tuyết Mai chính là lấy tên từ người con gái thứ 3. Đến khi hòa bình lập lại, bà trở về Hà Nội và nhận công tác tại Đài Tiếng nói Việt Nam.
Vào năm 1958, NSND Tuyết Mai kết hôn với nghệ sĩ ưu tú Phan Phúc, nguyên là Trưởng đoàn ca nhạc Đài tiếng nói Việt Nam, người thua bà 10 tuổi. Được biết cả hai đã có chuyện tình rất lãng mạn. Theo Công an nhân dân, cả hai gặp nhau khi chàng trai Phan Phúc mới 23 tuổi và về nhận công tác ở Đài Tiếng nói Việt Nam. Còn nghệ sĩ Tuyết Mai đã bước sang tuổi 33, là cô văn công với nghề phát thanh viên tại Đài Tiếng nói Việt Nam.
NSƯT Phan Phúc bên cây đàn violin năm 14 tuổi.
Chàng nhạc công năm ấy đã bị mê hoặc bởi giọng hát trong trẻo của cô văn công. Và trong quá trình làm việc cùng nhau, có lẽ sự duyên dáng, nết na, thùy mị của giọng đọc quyến rũ ấy đã khiến trái tim chàng trai trẻ bị thu phục.
Thời đó, để yêu một người phụ nữ hơn đến tận 10 tuổi, lại đã từng lỡ một lần đò thì quả là táo bạo, nếu không nói là chuyện "tày trời". Chàng trai Phan phúc đã phải vượt qua mọi định kiến và việc "đặt vấn đề" chính thức với cô phát thanh viên Tuyết Mai. Chẳng thể ngờ mối tình ấy lại bền lâu đến già. 2 người có một người con là Phan Tuyết Minh.
Theo thông tin trước đây, gia đình NSND Tuyết Mai gồm cả 4 người con đều đang sống tại đường Trần Phú, Hà Nội, trong số những người con của bà có cô con gái Phan Tuyết Minh từng làm Giám đốc Hệ âm nhạc VOV3 - Trưởng ban Âm nhạc Đài Tiếng nói Việt Nam.
Hiện NSND Tuyết Mai đã 97 tuổi, sức khỏe của đã giảm sút nhiều. Đôi khi NSND Tuyết Mai vẫn đọc lại một vài đoạn trong lời kêu gọi và những bản tin thời sự mang tính trọng đại bởi cái nghề phát thanh đã gắn bó với bà cả đời. Năm 1979, khi bà Tuyết Mai đọc lời kêu gọi thì nhạc sĩ Tuyết Minh đang học đại học.
"Gia đình chúng tôi vô cùng tự hào khi mẹ mình là người được lựa chọn đọc những bản tin thời sự, chuyển tải những thông tin quan trọng của Đảng, Nhà nước đến với nhân dân. Có những bản tin nếu đọc bằng chữ, chúng tôi sẽ không cảm nhận hết cái thần, cái ý nhưng qua giọng đọc của mẹ tôi, chúng tôi thẩm thấu hơn rất nhiều".
Đoàn phát thanh viên VOV thăm gia đình NSND Tuyết Mai - người thứ 2 bìa trái.
Bà thường chia sẻ cho chồng và các con mỗi lần đọc những bản tin quan trọng hay một bài báo hay. Chẳng thế mà các con bà đều thuộc hết các nhà báo giỏi, biên tập viên tên tuổi bởi được nghe mẹ kể lại, thậm chí đọc lại các bài viết của họ trong những bữa cơm của gia đình.
Mỗi khi nghe lại lời kêu gọi của Ban chấp hành Trung ương Đảng gửi tới đồng bào và chiến sĩ cả nước, kêu gọi toàn dân dứng lên chống quân xâm lược, bảo vệ Tổ quốc, có lẽ không người Việt Nam nào không thấy trào dâng tình yêu đất nước nơi trái tim mình dù đã hơn 40 năm trôi qua. Và cũng không thể không nhớ tới những người phát thanh viên như NSND Tuyết Mai, NSƯT Hoàng Yến đã góp phần nhỏ bé để truyền tải nội dung, ý nghĩa lịch sử ấy, thổi bùng lòng yêu nước của toàn dân, toàn quân Việt Nam.