Anh Santosh Mahto (32 tuổi), một người bán rau tại thành phố Noida (Ấn Độ) sử dụng công cụ thanh toán bằng gionjgnois của Paytm. Ảnh: Straits Times
Tờ Financial Times (Anh) đưa tin sự phát triển của "Giao diện thanh toán hợp nhất" (UPI), hệ thống thanh toán kỹ thuật số, là một phần quan trọng trong tham vọng của Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi nhằm xây dựng cơ sở hạ tầng kỹ thuật số của quốc gia đông dân nhất thế giới.
Kể từ khi UPI ra mắt vào năm 2016, giao dịch kỹ thuật số đã phát triển mạnh mẽ tại Ấn Độ: khoảng 350 triệu người hiện sử dụng UPI để thanh toán hàng hóa, dịch vụ hoặc chuyển tiền ngay lập tức.
Hệ thống này đã ghi nhận gần 10 tỷ giao dịch trong tháng 7, cao hơn 50% so với cùng kỳ năm ngoái. Tuy nhiên, sự thâm nhập của nó vào các vùng nông thôn nghèo của Ấn Độ đã bị cản trở bởi khả năng truy cập internet hạn chế và trình độ dân trí thấp hơn khu vực thành thị.
Để giải quyết khoảng trống này, Ngân hàng Dự trữ Ấn Độ trong tháng 8 công bố kế hoạch thanh toán “hội thoại”. Người dùng UPI có thể thực hiện giao dịch bằng chỉ đạo lời nói trên điện thoại được xử lý bởi công cụ nhận dạng dựa trên trí tuệ nhân tạo (AI). Dịch vụ này sử dụng các công cụ ngôn ngữ AI nguồn mở do Viện Công nghệ Madras Ấn Độ phát triển.
Ông Jayanth Kolla, đồng sáng lập công ty tư vấn công nghệ Convergence Catalyst, cảnh báo rằng chức năng giọng nói này sẽ gặp khó khăn trong hoạt động quy mô lớn do Ấn Độ có hàng chục ngôn ngữ. Ban đầu, công nghệ có thể nhận dạng tiếng Anh và tiếng Hindi sau đó sẽ được mở rộng sang các ngôn ngữ khác.
Người dùng cũng có thể thực hiện giao dịch mà không cần internet bằng cách sử dụng công nghệ “giao tiếp trường gần” qua kết nối giữa hai điện thoại ở gần nhau. Ngân hàng Dự trữ Ấn Độ cho biết điều này sẽ “tạo điều kiện cho thanh toán kỹ thuật số bán lẻ trong trường hợp kết nối internet, viễn thông yếu hoặc không khả dụng”.
Ông Dilip Asbe, người đứng đầu Tập đoàn Thanh toán Quốc gia Ấn Độ, đơn vị quản lý UPI, cho biết các biện pháp này sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho thanh toán kỹ thuật số bên ngoài các đô thị lớn nhất Ấn Độ.
Chính phủ của Thủ tướng Modi đã thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt như một phần của bộ cơ sở hạ tầng kỹ thuật số, được gọi là India Stack. India Stack được thiết kế để đưa nền kinh tế dựa trên tiền mặt rộng lớn và không được kiểm soát của đất nước đi vào hệ thống tài chính chính thức.
Hệ thống giao dịch điện tử của Ấn Độ đã tăng vọt kể từ khi được triển khai năm 2016. Ảnh: Bloomberg
Hệ thống UPI cũng là trọng tâm trong chiến dịch thu hút đầu tư nước ngoài của Thủ tướng Modi, với các công ty bao gồm Google và PhonePe (thuộc sở hữu của Walmart) đang xây dựng các ứng dụng thanh toán phổ biến.
Các quốc gia như Singapore và Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE) cũng đã tích hợp các yếu tố cơ sở hạ tầng thanh toán của Ấn Độ vào cơ sở hạ tầng thanh toán của riêng họ.
Vijay Shekhar Sharma, người sáng lập Paytm - nền tảng thanh toán và thương mại qua điện thoại, cho biết chức năng ngoại tuyến của UPI có thể “thay đổi cuộc chơi”.
Tuy nhiên, kế hoạch này phải đối mặt với những trở ngại đáng kể. Các nhà phân tích cảnh báo rằng việc tiếp cận các công cụ kỹ thuật số tại Ấn Độ vẫn chưa đồng đều. Theo Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF), chưa đến một nửa người dân Ấn Độ sử dụng internet, trong khi chỉ 15% hộ gia đình ở nông thôn có thể truy cập internet. Ấn Độ cũng là nơi có người trưởng thành mù chữ lớn nhất thế giới, khoảng 300 triệu người.
Asbe thừa nhận rằng việc thu hẹp khoảng cách kỹ thuật số sẽ là một thách thức. “Nhưng nó có thể tạo ra giá trị về lâu dài”, ông nói.
Nhưng cũng có nhiều ý kiến cảnh báo rằng sự phát triển của cơ sở hạ tầng kỹ thuật số của Ấn Độ đã vượt xa các biện pháp bảo vệ dữ liệu người dùng, dẫn đến một loạt vi phạm nghiêm trọng. New Delhi vào tháng 8 vừa qua đã thông qua dự luật bảo mật dữ liệu cá nhân được đánh giá mang tính bước ngoặt.