Trong một cuộc họp gần đây của Ban Chỉ đạo Quốc gia về phòng chống dịch Covid-19, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã nói: " Phòng dịch tốt thì không phải chống dịch. Một đồng phòng dịch hiệu quả thì không mất hàng triệu đồng chống dịch và nhất là sự mất mát về tinh thần, sức khỏe và tính mạng của người dân".
Bộ Y tế cũng đã ban hành công điện nhấn mạnh về việc thần tốc xét nghiệm là then chốt quan trọng nhằm sớm kiểm soát dịch Covid-19. Xét nghiệm đại trà nhiều vòng là yếu tố quan trọng giúp một số quốc gia trên thế giới nhanh chóng khống chế ổ dịch, hạn chế dịch lây lan rộng. Vậy làm thế nào để có thời gian "vàng" dập dịch mà lại an toàn, khoa học?
Với đặc tính của chủng Delta kết hợp điều kiện sinh hoạt của người dân tại nhiều địa phương còn khó khăn, gây nguy cơ lây nhiễm cao. Do đó, song song với xét nghiệm nhanh theo mẫu đơn từng người, một số nơi có thể làm mẫu gộp, mẫu đại diện để tăng tốc độ, tần suất xét nghiệm, nhanh chóng xác định F0 và các nhóm liên quan trong cộng đồng để kịp thời điều trị và hạn chế lây lan.
Để đáp ứng các yêu cầu trên, ngành y tế và chính quyền một số địa phương đã nhanh chóng ứng dụng hệ thống y tế công nghệ, nhằm đẩy nhanh, hiệu quả các công tác xét nghiệm mẫu gộp, mẫu đại diện rất khoa học và an toàn.
Người dân tại các xã huyện Bến Tre đăng ký qua nền công nghệ để thực hiện xét nghiệm sàng lọc cộng đồng
Theo tìm hiểu, "Hệ thống y tế công nghệ Việt Nam Khoẻ Mạnh" được xây dựng, phát triển với sự tham gia của Cục Công nghệ Thông tin (Bộ Y tế) đang triển khai khá thành công ở nhiều nơi.
"Nền tảng y tế công nghệ này được xây dựng trên cơ sở nghiên cứu từ các hệ thống tiên tiến trong công tác phòng, chống Covid-19 thành công của một số quốc gia châu Á. Đặc biệt, nền tảng này nhận được tư vấn trực tiếp từ các chuyên gia của Tập đoàn Gov Tech - Tập đoàn đang vận hành giải pháp TraceTogether quản lý phòng chống dịch của Singapore, đồng thời phân hệ Quản lý xét nghiệm/vaccine của Tập đoàn Intelisys (Canada) được tối ưu theo nhu cầu thực tế tại Việt Nam", đại diện cục CNTT cho biết.
Đặc biệt, việc vận hành nền tảng này vô cùng đơn giản, người dân tham gia xét nghiệm được nhận nhanh kết quả trên hệ thống trực tuyến. Nhân viên y tế có danh sách tự động, không mất thời gian nhập liệu. Chính quyền các phường, xã, nhận được thông tin báo cáo tự động, kịp thời về tình trạng F0 tới từng người dân.
Cụ thể, với việc truy cập và thực hiện thao tác đơn giản tại website http://xn.yte.gov.vn/ hoặc vietnamkhoemanh.vn, người dân có thể khai báo y tế, đăng ký xét nghiệm cho cá nhân/nhóm/gia đình.
Website quản lý đồng bộ và toàn diện các điểm xét nghiệm (nhất là các điểm lưu động) để người dân dễ dàng lựa chọn địa điểm, ngày, khung giờ nhanh chóng và thuận tiện.
Sau khi đăng ký, hệ thống sẽ trả về điện thoại mã QR để người dân đối chiếu với nhân viên y tế tại điểm xét nghiệm, giúp giảm thời gian chờ đợi làm thủ tục. Sau khi lấy mẫu, kết quả được gửi cho người dân (theo mẫu quy định) trên website của hệ thống hoặc email đã đăng ký.
Kết quả có QR code lưu giữ lịch sử với đầy đủ các thông tin cá nhân, thời gian, địa điểm, cơ sở lấy mẫu, cơ sở làm xét nghiệm… đảm bảo được xác thực đầy đủ, chính xác về tình trạng xét nghiệm Covid-19.
Ngoài ra, công tác xét nghiệm mẫu gộp 5 đến 10 mẫu, quay vòng cho các nhóm để có thể xét nghiệm nhanh và toàn diện cho 80 - 100% dân số.
Theo tính toán, với nhóm khoảng 10 người, chi phí xét nghiệm quay vòng mẫu đại diện cho mỗi người trong nhóm/gia đình, chỉ vào khoảng 250.000/tháng mà xác định được tình trạng cả nhóm và những người ảnh hưởng, từ đó giúp cập nhật xử lý thông tin kịp thời với chi phí tiết kiệm cho ngân sách Nhà nước và người dân.
Anh Nguyễn Tuấn Huy, xã Long Thới, huyện Nhà Bè, TP.HCM
Trực tiếp đăng ký sử dụng ứng dụng để tiến hành xét nghiệm, anh Anh Nguyễn Tuấn Huy, xã Long Thới, huyện Nhà Bè, TP.HCM cho biết: "Thông qua ứng dụng, tôi đã có thể biết chính xác thời gian, địa điểm mình đến xét nghiệm, tránh nguy cơ lây nhiễm khi tập trung đông người. Đặc biệt, tôi có thể đăng ký cho cả gia đình.
Chỉ cần 1 người xét nghiệm âm tính, thì những thành viên còn lại của gia đình cũng nhận được kết quả của người đã xét nghiệm âm tính. Cứ thế các thành viên khác trong gia đình luân phiên nhau xét nghiệm sau 72h nên được tầm soát liên tục, phát hiện sớm nguy cơ, kịp thời điều trị, rất thuận tiện".
Đối với cán bộ y tế, hệ thống y tế công nghệ này giúp giảm tải trong khâu lập danh sách, nhập dữ liệu xét nghiệm. Tiện ích của phần mềm sẽ giúp quy trình tổ chức xét nghiệm nhanh, chính xác, trả kết quả tự động cho người dân, giảm ít nhất 50% nhân lực y tế. Mọi thông tin báo cáo tự động kết quả xét nghiệm cho người dân và cơ quan phòng chống dịch, quản lý Nhà nước... đều đơn giản trực quan, nhanh chóng.
Dữ liệu được phân loại từ độ tuổi, giới tính; hệ thống cơ sở dữ liệu được đồng bộ, có thể truy xuất theo thời gian thực, lập báo cáo và phân tích, dự báo kịp thời, chính xác giúp các cơ quan quản lý dễ dàng thao tác cập nhật, không còn các công đoạn giấy tờ thủ công.
Kết quả có QR code lưu giữ lịch sử với đầy đủ các thông tin
Việc triển khai các giải pháp công nghệ không chỉ có ý nghĩa trong giai đoạn phòng chống dịch. Thay vào đó, hành vi và thói quen sử dụng công nghệ của người dân sẽ thay đổi, đồng thời, Chính phủ cũng có cơ sở dữ liệu đầy đủ và chi tiết, nhằm quản lý và vận hành xã hội trong tình hình mới, thúc đẩy chuyển đổi số trong tương lai.
Phần mềm quản lý xét nghiệm của "Hệ thống y tế công nghệ Việt Nam khoẻ mạnh" đã triển khai và ghi nhận thành công tại tỉnh Bến Tre. Chỉ trong vòng 6 giờ (14h – 20h ngày 19/8/2021), đã có hơn 18.000 lượt đăng ký đại diện cho gần 90.000 nhân khẩu của thành phố Bến Tre, tỉnh Bến Tre. Kết quả, trong 2 ngày xét nghiệm 20 và 21/08/2021 tại đồng loạt 14 phường/xã của thành phố Bến Tre đạt 35.943 mẫu đại diện cho 130.042 nhân khẩu của thành phố. Tính đến nay, trên toàn bộ tỉnh Bến Tre đã thực hiện xét nghiệm đồng loạt qua nhiều vòng, cách nhau mỗi 72h cho 273.636 mẫu đại diện cho 1.094.544 nhân khẩu.
Hàng triệu người dân bắt đầu giai đoạn bình thường mới với ứng dụng giải pháp công nghệ không tốn kém, trong khi chưa có đủ vắc xin. 157 phường, xã tại tỉnh Bến Tre đã bắt đầu trạng thái "bình thường mới" theo Chỉ thị 15 với "Giấy thông hành" đi lại cho người dân là QR code xét nghiệm âm tính mẫu gộp và mẫu đại diện các nhóm cư dân, hộ gia đình.