Hơn 10 năm trước, khi làn sóng Hàn Quốc chưa đổ bộ vào Việt Nam, các bộ phim của Trung Quốc được coi là món ngon hấp dẫn trên màn ảnh Việt.
Các tác phẩm xuất xứ từ quốc gia này từng in sâu trong tiềm thức khán giả nhiều hình tượng kinh điển khó lòng thay thế.
Nếu Kim Siêu Quần sinh ra để đóng Bao Thanh Thiên, Hà Gia Kính mấy chục năm đi diễn chỉ được nhớ đến nhân vật Triển Chiêu thì Trương Thiết Lâm và Trương Quốc Lập lại là hiện thân lý tưởng của các vị hoàng đế trong phim cung đình.
Vốn là cặp bài trùng ăn ý trong bộ phim Bản lĩnh Kỷ Hiểu Lam, hai nam nghệ sĩ gạo cội cho đến nay vẫn giữ kỷ lục là những người đảm nhận nhiều vai diễn hoàng đế nhất trên màn ảnh nhỏ Trung Hoa.
Trong khi Trương Thiết Lâm phong thái đạo mạo, ánh mắt sáng có phần dữ tợn, lộ rõ dáng vẻ của người lãnh đạo đầy uy quyền thì Trương Quốc Lập lại là ông vua điềm đạm và bình dân hơn.
Vào nghề đến nay vừa tròn 30 năm, Trương Quốc Lập từng 5 lần hóa thân vào hình tượng hoàng đế.
Vua Càn Long, vua Khang Hy hay vua Ung Chính… đều là những vai diễn ấn tượng trong sự nghiệp diễn xuất của ông.
Mỗi vị vua là một tính cách cùng những bình phẩm tốt xấu khác nhau của lịch sử, song qua tay nam diễn viên kỳ cựu, các nhân vật này đều hiện diện với gương mặt hiền lành, ánh mắt thâm trầm sâu sắc và một khí chất thanh tao nhưng rất đỗi thân thiện.
Còn nhớ, nhiều năm về trước, bộ phim dài tập Tể tướng Lưu gù tạo cơn sốt trên sóng truyền hình Hà Nội và làm khán giả thích mê bởi những trận khẩu chiến không có hồi kết của Lưu gù liêm khiết và Hòa thân thủ đoạn.
Bên cạnh đó, tác phẩm này còn có một nhân vật khác không kém phần hấp dẫn, chính là hoàng đế Càn Long của Trương Quốc Lập.
Những lúc thượng triều buổi sớm, ông là vị vua trí tuệ liêm minh, nhưng sau khi rời khỏi ngai vàng, ông là kẻ ham mê tửu sắc như bao người đàn ông khác.
Thậm chí có lần, vị vua này còn nhờ cậy đến sự giúp đỡ của Hòa đại nhân để tìm kiếm một kẻ có gương mặt giống hệt mình thế chân trong hoàng cung, còn bản thân thì ung dung hưởng lạc bên ngoài, gây ra bao tình huống cười không nổi, khóc cũng không xong.
Sự hóm hỉnh của nhân vật được khắc họa bằng lối diễn xuất tự nhiên, phóng khoáng của người diễn viên khiến cho nhân vật vua Càn Long ghi điểm trọn vẹn trong mắt khán giả, dẫu cho đây chỉ là tuyến vai thứ chính của phim Tể tướng Lưu gù.
Sang đến series Khang Hy vi hành, “hoàng đế” Trương Quốc Lập được đôn lên làm vai chính nên ông có nhiều đất diễn hơn để phát huy tài năng.
Không còn dáng vẻ uy nghi trong Tể tướng Lưu gù, Trương Quốc Lập ở bộ phim này tuy đóng vai hoàng thượng nhưng lại liên tục hóa thân vào những hình tượng bần hàn và lam lũ.
Thương nước và thương dân, ông không ngại cải trang thành người thường, lúc là người phu bốc vác, khi lại là người làm thuê ở hiệu thuốc.
Hoàng thượng đích thân nếm trải những cay đắng mà chúng sinh phải chịu đựng.
Mộc mạc trong cung cách ứng xử với người dân nhưng cũng quyết liệt khi trừng trị những kẻ xấu, vua Khang Hy của Trương Quốc Lập lưu lại trong tâm trí người xem hình ảnh đẹp của một bậc quân vương quang minh lỗi lạc, suốt một đời vì nước vì dân.
Cùng với Tể tướng Lưu gù và bốn phần của series Khang Hy vi hành, Trương Quốc Lập còn tái hiện chân dung vua Ung Chính trong phim Thiếu niên Bảo Thân Vương và một lần nữa đảm nhận vai diễn vua Càn Long trong bộ phim Thiếu niên Gia Khánh.
Trong Bình tung hiệp ảnh hợp tác với Huỳnh Hải Băng và Phạm Băng Băng, ông tiếp tục giữ vững phong độ khi thoát khỏi triều đại nhà Thanh để hóa thân vào hình tượng hoàng đế Chu Nguyên Chương
Trong lịch sử phim ảnh và kịch nói Trung Hoa, từng có vô số nam diễn viên thuộc nhiều thế hệ nhận đóng vai hoàng đế, nhưng có lẽ, không có trường hợp nào đặc biệt như Trương Quốc Lập.
Nhiều lần làm vua trên màn ảnh là một chuyện, cái đáng nói ở đây là, khí chất bình dân, chân phương của ông luôn mang đến cho người xem góc nhìn rất khác, rất mới về những nhân vật vốn đóng khung với tạo hình “vương giả, xa hoa, quý tộc”, khiến người ta phải suy ngẫm nhiều hơn về thời cuộc và con người.
Không biết là do các vai diễn “vận” vào người, hay do tính cách thực của người nghệ sĩ thổi hồn vào vai diễn, mà ở ngoài đời, Trương Quốc Lập cũng giữ cho mình nếp sống giống như những nhân vật ông từng đóng trên phim.
Là diễn viên tên tuổi hàng đầu của Trung Quốc, ông sống cuộc đời giản dị, khiêm tốn và “miễn nhiễm” với scandal. Ông cũng là một ví dụ tiêu biểu của tài năng và sự cần mẫn, là người được cả xã hội yêu mến và học hỏi.
Những năm gần đây, Trương Quốc Lập không còn xuất hiện trên phim với các vai diễn vua chúa, ông đóng phim hiện đại nhiều hơn và tạo thiện cảm với hình tượng “người cha quốc dân” trên màn ảnh.
Tuy nhiên, những vai diễn hoàng đế mà ông từng thể hiện vẫn là kỷ niệm đẹp trong trí nhớ người xem. Cho dù về sau, có nhiều nghệ sĩ khác khắc họa thành công dạng nhân vật này thì cốt cách của ông là điều khó lòng bị thay thế.
Về đời tư, Đặng Tiệp và Trương Quốc Lập là một trong những cặp tình nhân nổi tiếng nhất của làng giải trí Trung Quốc.
Đặng Tiệp nổi tiếng với vai Phượng “ớt” sắc sảo, thông minh và mạnh mẽ trong bộ phim truyền hình Hồng Lâu Mộng.
Chuyện tình của họ xuất phát điểm từ tình yêu chung với nghệ thuật. Sau gần 15 năm chung sống, họ vẫn chưa có con dù cả hai vẫn rất yêu thương nhau.
Muốn mái ấm của mình thực sự là một gia đình nhỏ. Năm 2005, Đặng Tiệp thuyết phục chồng nhận nuôi một bé gái. Khi cô bé này được 6 tuổi, vợ chồng Đặng Tiệp và Trương Quốc Lập lại nhận nuôi thêm một bé trai.
Ngoài ra, Trương Quốc Lập còn có một cậu con trai riêng tên là Trương Mặc.
Đặng Tiệp giờ hài lòng với cuộc sống giản dị và bận rộn của một người phụ nữ đằng sau lưng chồng.
Cô không còn tham gia đóng phim nhiều mà dành phần lớn thời gian chăm sóc các con, quán xuyến chuyện gia đình để chồng cô yên tâm phát triển sự nghiệp.
Nữ diễn viên 57 tuổi tâm sự rằng, dù hai vợ chồng cô không có con chung nhưng chính sự thấu hiểu, cảm thông đến từ hai trái tim đã giúp vợ chồng Đặng Tiệp - Trương Quốc Lập luôn giữ được “lửa” trong hôn nhân.
Mới đây, việc cậu con trai riêng của Trương Quốc Lập - nam diễn viên trẻ Trương Mặc bị bắt vì sử dụng ma túy đã khiến nam diễn viên họ Trương buồn bã.
Đặng Tiệp đã ở bên chồng, động viên ông và tìm luật sư giúp con riêng của chồng. Trong mắt Trương Mặc, Đặng Tiệp là một bà mẹ kế dịu dàng và ân cần.