Giải mã vụ nổ bí ẩn khiến bầu trời 'sáng rực' suốt 23 ngày đêm

Hà Thu |

Vụ nổ đã thắp sáng bầu trời trong 23 ngày đêm vào năm 1054 sau Công nguyên có thể là vụ nổ của một loại siêu tân tinh hiếm gặp, một nghiên cứu mới cho biết.

Vào ngày 4 tháng 7 năm 1054 - khoảng 700 năm trước khi Mỹ bắn pháo hoa lần đầu tiên, một ánh sáng bí ẩn đã phát nổ trên bầu trời. Vụ nổ có thể nhìn thấy trên khắp thế giới, tồn tại trên bầu trời ban ngày gần một tháng và có thể nhìn thấy vào ban đêm trong gần hai năm, theo NASA .

Vào thời điểm đó, các nhà thiên văn học Trung Quốc gọi vụ nổ bí ẩn là một "ngôi sao khách" - một thiên thể tạm thời trên trời dường như xuất hiện từ hư không, sau đó biến mất thành hư vô. Thế nhưng, các kính viễn vọng không gian hiện đại như Hubble của NASA tiết lộ rằng "vị khách" kỳ lạ của Trái đất đang ở đây (mặc dù cách xa 6.500 năm ánh sáng ).

Những gì còn lại của ngọn lửa cổ xưa đó ngày nay được gọi là Tinh vân Con cua - một khí cầu khổng lồ và mở rộng nhanh chóng của khí chiếu xạ với một ngôi sao neutron mạnh mẽ đang phát xung ở trung tâm của nó. Những tinh vân như thế này là tàn tích âm ỉ của những ngôi sao hùng mạnh một thời đã mất phần lớn khối lượng trong những vụ nổ siêu tân tinh khủng khiếp.

Con Cua, siêu tân tinh thứ ba

"Siêu tân tinh Con Cua được cho là một siêu tân tinh bắt điện tử, nhưng vì nó xảy ra cách đây một nghìn năm nên không có nhiều dữ liệu về ngôi sao tiền thân và bản thân vụ nổ", tác giả chính của nghiên cứu Daichi Hiramatsu, một sinh viên tốt nghiệp tại Đại học. của California, Santa Barbara (UCSB), cho biết.

Khi một ngôi sao phát nổ, nó thường đi ra ngoài theo một trong hai cách: Siêu tân tinh nhiệt hạch, hoặc siêu tân tinh sụp đổ lõi sắt .

Các siêu tân tinh bắt điện tử phù hợp giữa hai loại này, sinh ra từ các ngôi sao có khối lượng từ 8 đến 10 lần khối lượng Mặt trời - không quá nặng, không quá nhẹ. Từ những năm 1980, các nhà thiên văn học đã tính toán rằng, các ngôi sao trong phạm vi khối lượng chuyển tiếp này có thể là nạn nhân của một kiểu chết kỳ lạ, nơi một lực hấp dẫn quá lớn nghiền nát lõi của ngôi sao, khiến các electron trong lõi đập vào hạt nhân nguyên tử của chúng, gây ra sự sụp đổ lõi.

Đối với một ngôi sao tiền thân sẽ bắt đầu khá lớn, nhưng mất đi nhiều khối lượng trước khi vụ nổ bắt đầu, lấp đầy không gian xung quanh nó bằng một luồng khí phun ra. Khi lõi của ngôi sao cuối cùng cũng nổ tung, nó sẽ tạo ra một vụ nổ tương đối yếu, chuyển động chậm tương tác với khí gần đó, làm nó sáng hơn dự kiến.

Các nhà khoa học chưa bao giờ tìm thấy một ngôi sao hoàn toàn phù hợp với các tiêu chí này - cho đến tháng 3 năm 2018, khi một ngôi sao xa Trái đất 31 triệu năm ánh sáng vụt tắt không còn tồn tại.

Trong nghiên cứu mới của họ, các nhà nghiên cứu đã phân tích ngôi sao bằng cách sử dụng dữ liệu từ cả Kính viễn vọng Không gian Hubble và Spitzer để đối sánh tàn tích siêu tân tinh (SN 2018zd) với ngôi sao tiền thân đã tạo ra nó. Họ phát hiện ra rằng, ngôi sao và vụ nổ phù hợp với tất cả các tiêu chuẩn cho siêu tân tinh bắt điện tử trong truyền thuyết.

Nghiên cứu này giúp các nhà khoa học một phương pháp mới để xem xét tàn tích của những ngôi sao đã chết.

Đường dây nóng: 0943 113 999

Soha
Báo lỗi cho Soha

*Vui lòng nhập đủ thông tin email hoặc số điện thoại