Chắc hẳn khi nhắc đến Red Bull, mọi người sẽ nhớ ngay đến lon nước tăng lực màu vàng từ trong ra ngoài, vô cùng quen thuộc với cuộc sống sinh hoạt hàng ngày của chúng ta.
Được biết, đây là loại thức uống giá rẻ đến từ Thái Lan, do ông Chaleo Yoovidhya sáng tạo ra và phát triển nó trở thành 1 trong những "gương mặt" nổi cộm trong làng nước giải khát khắp thế giới. Gia đình ông Chaleo nhờ đó mà trở thành đại gia tộc giàu có nhất nhì xứ sở Chùa Vàng.
Nhưng cũng vì sinh ra đã "ngậm thìa bạc" nên hậu duệ của nhà Red Bull lại vướng rất nhiều scandal, nổi cộm nhất là vụ "chạy án" của cháu đích tôn.
Đế chế nước tăng lực bắt đầu từ 2 bàn tay trắng
Ông Chaleo là con trai của một người Hoa nhập cư sang vùng quê Baan Khao Chang ở Thái Lan sinh sống.
Giữa những năm 1950, vị tỷ phú khi đó chỉ mới hơn 20 tuổi, quyết định từ bỏ vùng quê nghèo khó đến thành phố Bangkok để kiếm sống bằng nghề bán dược phẩm. Đến năm 1956, ông đã thành lập được công ty của riêng mình, mang tên T.C Pharmaceutical Industries, chuyên sản xuất thuốc kháng sinh.
Thời điểm đó, ông Chaleo đã sớm thấy được tiềm năng của nước tăng lực bởi bản thân ông cũng cần đến chúng để có thể giữ được sự tỉnh táo giải quyết công việc. Lúc bấy giờ, nổi bật nhất trên thị trường giải khát Thái Lan chỉ có nước tăng lực Nhật Bản Lipovitan D, ra đời hồi năm 1962.
Không chần chừ quá lâu, ông Chaleo bắt tay vào nghiên cứu công thức của Lipovitan D và chế tạo ra loại nước tăng lực riêng với thành phần caffein, taurine và đường mía, mùi vị ngọt, đồng thời phù hợp với người dân xứ Chùa Vàng hơn, đặt tên cho nó là Krating Daeng (cũng có nghĩa là Red Bull trong tiếng Anh).
Ngay từ đầu, ông Chaleo đã xác định Krating Daeng là thức uống dành cho khách hàng nội địa. Chính vì vậy nên logo của lon nước, ông Chaleo cũng khéo léo chọn hình ảnh 2 chú bò đối đầu nhau làm gợi nhớ đến các trận đấu bò quen thuộc ở quê hương của ông.
Tự biết lượng sức mình, ông Chaleo không mơ tưởng thương hiệu nước tăng lực của mình có thể cạnh tranh được với các loại nước uống khác trên thị trường, nên chỉ tập trung chỉ yếu phục vụ đối tượng là dân lao động, làm công việc tay chân.
Chai nước tăng lực Red Bull thuở sơ khai.
Mãi cho đến 1986, Dietrich Mateschitz, nhà tiếp thị người Áo, tình cờ biết được Krating Daeng trong thời gian ghé thăm Thái Lan.
Ông đã liên lạc với ông Chaleo bàn về kế hoạch hợp tác, đưa sản phẩm nước tăng lực này ra rộng rãi các thị trường trong lẫn ngoài nước, đầu tiên là ở quê hương nước Áo của mình. Cả hai bắt tay thành lập công ty Red Bull GmbH.
Đầu tiên, Dietrich đề xuất đổi tên Krating Daeng sang thành Red Bull và góp ý thay đổi một vài thành phần trong sản phẩm để phù hợp với thị hiếu cũng như khẩu vị của người tiêu dùng quốc tế hơn.
Nhờ ý kiến đóng góp của nhà tiếp thị người Áo mà các lon nước tăng lực mới có được diện mạo mới là sự kết hợp giữa 2 màu xanh dương và bạc vô cùng bắt mắt nhưng vẫn giữ được nét đẹp truyền thống mang đậm chất Thái Lan nhờ logo 2 con bò đối đầu nhau.
Với tư cách là 1 nhà tiếp thị, ngoài dân lao động thu nhập thấp, Dietrich còn nhắm đến nhóm đối tượng khách hàng tiềm năng khác, chủ yếu là người trẻ, thích tiệc tùng, đi du lịch và có thói quen chơi thể thao.
"Khi chúng tôi bắt đầu, không có một thị trường nào dành riêng cho Red Bull nên chính Red Bull sẽ tạo ra thị trường của riêng mình" - Dietrich nói trên tạp chí Forbes năm 2005. Bên cạnh đó, Red Bull còn chi số tiền khủng, tài trợ các trận đấu thể thao để quảng bá tên tuổi lẫn hình ảnh của mình đi khắp nơi trên thế giới.
Vào năm 1987, Red Bull chính thức ra mắt ở Áo với câu khẩu hiệu "Red Bull sẽ cho bạn đôi cánh". Chỉ trong thời gian ngắn thay đổi diện mạo và phương thức quảng bá, Red Bull đã bán được hàng tỷ lon nước tăng lực.
Theo báo cáo năm 2017, Red Bull bán được tổng cộng 6,3 tỷ lon nước tính trên 171 quốc gia, thống trị thị trường giải khát ở nhiều nước, trong đó có Mỹ khi chiếm đến 43% sản phẩm được tiêu thụ. Tại Thái Lan, công ty Red Bull GmbH còn tung ra thị trường nhiều loại nước khác có tác dụng chăm sóc sức khỏe.
Nhờ sự thành công của doanh nghiệp mà ông Chaleo nhanh chóng vươn lên trở thành 1 trong những người giàu có nhất Thái Lan với khối tài sản lên đến 13 tỷ USD vào năm 2018 được công bố trên Forbes.
Giàu có từ 2 bàn tay trắng nên ông Chaleo dường như chưa bao giờ bị đồng tiền che mắt. Đến tận ngày hôm nay, ông vẫn được người dân ở Baan Khao Chang nhớ đến với hình ảnh một cụ già thường khoác lên mình chiếc áo cũ kỹ, đi khắp nơi trên chiếc xe đạp cà tàng.
Thời điểm quê nhà gặp thiên tai, ông Chaleo đã chủ động gửi đến những gia đình gặp nạn món quà cứu đói, giúp họ vượt qua thời kỳ khó khăn. Trong lòng dân Thái, ông Chaleo mãi mãi là vị tỷ phú khiêm tốn và giản dị nhất.
Thế hệ hậu duệ không thể kế thừa vinh quang của người đi trước
Danh tiếng của gia tộc Red Bull được ông Chaleo dành cả đời để gây dựng nhưng lại bị hủy hoại trong chớp mắt bởi hậu duệ của ông.
Do sinh trưởng trong gia đình giàu nứt vách, họ không thể thừa kế được lối sống khiêm tốn và giản đơn của người đi trước. Giờ đây, nhắc đến người nhà đế chế Red Bull, người ta không khỏi lắc đầu ngao ngán vì hàng loạt scandal.
Con trai cả Chalerm và cháu đích tôn Vorayuth của ông Chaleo từ lâu đã nổi tiếng với lối sống xa hoa, tiêu tiền như nước. Không chỉ vậy, vào năm 2012, cậu ấm người thừa kế gây ra tai nạn giao thông khiến 1 viên cảnh sát tử vong.
Vậy nhưng, cuộc chiến pháp lý đã kéo dài 7 năm vẫn chưa ngã ngũ khiến người dân Thái vô cùng phẫn nộ, nghi ngờ tên tội phạm dùng tiền để chạy án.
Cuối năm 2012, chỉ mới 6 tháng khi ông Chaleo qua đời, cháu đích tôn của ông đã phóng chiếc siêu xe của mình khắp đường phố Bangkok trong tình trạng say xỉn trước khi tông vào xe của 1 cảnh sát đang đi tuần khiến người này tử vong tại chỗ.
Đáng nói hơn, thi thể nạn nhân còn bị Vorayuth kéo lê hơn 200m trên đường. Sau khi gây án, cậu ấm nhà Red Bull đã nhanh chóng rời khỏi hiện trường. Cảnh sát nhận được tin báo đã kéo đến nhà riêng và tìm gặp anh tại đây.
Tại đồn cảnh sát, Vorayuth khai rằng chính viên cảnh sát đó đã đâm vào xe của anh rồi thiệt mạng. Do đóng tiền bảo lãnh đầy đủ nên cậu quý tử không phải ngồi tù trong thời gian cảnh sát điều tra. Tuy nhiên, phiên tòa xét xử lần lượt bị hoãn do Vorayuth liên tục tìm cách vắng mặt bằng vô vàn các lý do như đi công tác nước ngoài.
Nhiều tin đồn cho biết gia đình anh đã chi trả cho người nhà nạn nhân số tiền 100 nghìn USD để đổi lấy sự im lặng của họ trước truyền thông và báo chí.
Trong suốt nhiều năm qua, Vorayuth bị bắt gặp chu du khắp nơi trên thế giới, an yên tận hưởng cuộc sống xa xỉ nhờ vào quyền lực và khối tài sản khổng lồ của gia đình, bất chấp việc anh bị Interpol phát lệnh truy nã vào năm 2017.
Chính sự dửng dưng của pháp luật và thái độ không hối lỗi của cậu ấm nhà Red Bull khiến người dân Thái Lan vô cùng bức xúc. Thậm chí, họ còn cho rằng: "Nhà tù nước nhà chỉ dành cho những kẻ nghèo khó" bởi nếu kẻ gây tai nạn là người thường mà không phải thiếu gia lắm tiền nhiều của nào đó thì chắc chắn đã đền tội từ rất lâu.
Đến nay, Vorayuth vẫn nhởn nhơ sống ngoài vòng pháp luật. Theo luật định, cáo buộc về hành vi lái xe quá tốc độ gây tai nạn chết người sẽ hết hạn vào năm 2027 và liệu trong 8 năm sắp tới, pháp luật Thái Lan có thể trói buộc được cậu ấm nhà Red Bull hay không vẫn là câu hỏi còn bị bỏ ngỏ chưa có lời giải đáp.