Nông dân khóc ròng
Nhiều ngày nay, người dân thôn Phước Thuận - Phước Hậu ở xã Hoà Nhơn, huyện Hoà Vang, TP Đà Nẵng như ngồi trên đống lửa bởi vụ lúa duy nhất trồng trong năm bị mất trắng. Bởi khi đang mùa thu hoạch bị ngâm nước than khiến hạt lúa có màu đen sì, không khác gì than.
Ông Lê Mẫn, trú thôn Phước Thuận - Phước Hậu, cho biết gia đình ông trồng khoảng 4 sào lúa ở vụ Đông Xuân vừa qua. Do đặc thù thời tiết và thổ nhưỡng nên người dân thôn này chỉ trồng 1 vụ duy nhất trong năm. Chính vì vậy, nguồn gạo sử dụng trong gia đình ông Mẫn cả năm chỉ trông chờ vào 1 vụ lúa trên.
"Mọi năm thì với 4 sào lúa, nhà tôi gặt được tầm hơn 20 bao, mỗi bao 50kg. Chừng đó cũng đủ cả nhà ăn trong năm, không phải mua gạo thêm bên ngoài. Khi được mùa, chúng tôi còn bán lúa để kiếm thêm tiền mua giống, vật tư để chuẩn bị cho vụ sau", ông Mẫn nói.
Tháng 3 âm lịch vừa rồi, khi lúa đang gần vào thu hoạch thì thời tiết có mưa nhiều khiến nước từ bãi than, nằm trên các đồng ruộng của người dân thôn này chảy tràn xuống. "Thấy nước chảy xuống có màu đen sì là chúng tôi đã sinh nghi, kiểu gì cũng bị hư hại. Lúc đó chỉ biết cầu trời khấn phật cho lúa không làm sao", ông Mẫn chia sẻ.
Thay vì thu hoạch lúa vàng óng ả, người dân thôn Phước Thuận - Phước Hậu khóc ròng vì lúa thâm đen
Tuy nhiên, sau khi nước than tràn qua, hạt lúa nhiễm màu đen. Thay vì ruộng lúa chín vàng óng ả thì cả cánh đồng của người dân thôn này xuất hiện cảnh tượng lúa đen sì ở ruộng.
Ông Lưu Chư, cùng trú thôn này cho biết gia đình chỉ trông chờ vào 2 sào ruộng. Vì lúa bị thâm đen nên ông chỉ gặt được 4 bao sau khi đã bỏ hết số lượng lúa đen sẫm.
"Số còn lại là lúa có màu đen nhưng đỡ hơn. Tôi tiếc của nên gặt vào nhưng khi phơi khô, máy gạo thì vẫn có màu xám. Nấu lên thì hạt cơm sẫm màu, cả gia đình không dám ăn vì sợ nhiễm độc than", ông Chư nói.
Cùng cảnh ngộ trên, bà Nguyễn Thị Thu Trang cũng chỉ thu hoạch được 10 bao lúa bị sẫm màu xám trong 25 bao. Số lúa bị đen sì, nhà bà Trang cũng không dám sử dụng cho gia cầm mà đem bỏ đi. "Cả nhà trông chờ vào mỗi vụ lúa này mà giờ hư hại hết, chúng tôi mất trắng vụ này rồi", bà Trang xót xa.
Bà Trang xót xa nhìn lúa thu hoạch được có màu đen
Kêu cứu trong vô vọng
Theo ông Lê Mẫn, cả thôn có khoảng 80 hộ trồng lúa với diện tích trên 1 ha. Vụ vừa qua, bà con trong thôn đều bị ảnh hưởng, gần như mất mùa hoàn toàn. Các hộ dân trong thôn đã làm đơn kiến nghị lên chính quyền xã và huyện để giải quyết nhưng đến nay vẫn chưa nhận được phản hồi.
"Mấy hôm trước có đồng chí Phó Chủ tịch xã Hoà Nhơn xuống ghi nhận tình hình nhưng rồi cũng chưa thấy ai có chức năng trả lời rõ ràng", ông Mẫn nói.
Gạo xát ra xám xịt, người dân không dám sử dụng
Ông Chư cho biết, người dân mong chính quyền có biện pháp hỗ trợ vụ lúa vừa rồi đồng thời có ý kiến chỉ đạo bãi than có biện pháp bảo vệ môi trường để không lặp lại chuyện vừa qua. Còn theo ông Lê Mẫn, người dân ở thôn Phước Thuận - Phước Hậu lâu nay bị ảnh hưởng nặng nề từ bãi than Đông Bắc nằm ở phía trên.
Bãi tập kết than Đông Bắc nằm ở phía trên khu vực nhà dân ở thôn Phước Thuận - Phước Hậu đã hoạt động gần 10 năm nay
"Mọi năm vụ lúa cũng đều bị ảnh hưởng nhưng ít hơn. So với chỗ khác thì bà con trồng lúa thu hoạch năng suất kém hơn cũng do bãi than này mang lại. Nhưng năm nay thì hư hại quá nặng nề, chúng tôi phải lên tiếng", ông Mẫn nhấn mạnh.
Không chỉ vậy, bụi than và nước thải từ bãi than ảnh hưởng đến nguồn nước và sinh hoạt khiến người dân cũng la trời nhiều năm liền nhưng không có kết quả.
Nước thải từ bãi than ra có màu đen sì gây ô nhiễm môi trường, hư hại đồng ruộng của bà con
Theo lý giải của ông Mẫn, thời tiết có mưa nhiều mà chủ bãi than Đông Bắc không có biện pháp bảo vệ môi trường, để nước rò rỉ từ các bãi tập kết than lộ thiên chảy tràn ra bên ngoài và đổ xuống các cánh đồng.
"Lẽ ra bãi than phải xây dựng hệ thống thu gom nước thải đúng quy chuẩn và khơi thông mương để tránh nước than ảnh hưởng đến ruộng lúa", ông Mẫn nhấn mạnh.
Bán gia súc vì bãi than
Ông Mẫn cho biết trước đây gia đình ông có nuôi đàn bò khoảng hơn chục con. Nhưng do các đồng ruộng nhiễm nước từ bãi than, bò ăn cỏ khiến cả đàn bị tiêu chảy.
"Từ đó các con bò bị ốm rộc, không phát triển nên tôi phải bán và từ đó không nuôi nữa. Bà con trong thôn cũng vậy", ông Mẫn chia sẻ.