Chiều 17/4, tại Nhà Quốc hội, dưới sự chủ trì của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội đã cho ý kiến về Tờ trình của Chính phủ về Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi Dự án đầu tư xây dựng đường cao tốc Bắc - Nam phía Tây đoạn Gia Nghĩa (Đắk Nông) - Chơn Thành (Bình Phước).
Thừa ủy quyền của Chính phủ trình bày tờ trình tại phiên họp, Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thắng cho biết, Dự án cao tốc Bắc - Nam phía Tây đoạn Gia Nghĩa (Đắk Nông) - Chơn Thành (Bình Phước) là dự án trọng điểm quốc gia.
Theo quy hoạch, dự án sẽ có quy mô 4 làn xe hoàn chỉnh, giải phóng mặt bằng thực hiện một lần theo quy mô quy hoạch 6 làn xe. Sơ bộ tổng mức đầu tư khoảng 25.540 tỉ đồng bao gồm 12.770 tỉ đồng vốn Nhà nước và 12.770 tỉ đồng vốn do nhà đầu tư huy động.
Theo bộ trưởng Thắng, việc triển khai dự án không chỉ tạo động lực, sức lan tỏa, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội khu vực Đông Nam Bộ và Tây Nguyên mà còn góp phần hoàn thiện mạng lưới cao tốc theo quy hoạch liên kết vùng.
Mục tiêu đầu tư dự án nhằm kết nối Tây Nguyên với vùng Đông Nam Bộ, kết nối TP Hồ Chí Minh với các tỉnh Bình Phước, Đắk Nông, Đắk Lắk, Gia Lai và các địa phương khác trong vùng, tạo không gian phát triển mới. Qua đó, khai thác tiềm năng sử dụng đất, phát triển du lịch, công nghiệp chế biến, khai khoáng…
Được biết, dự án đầu tư xây dựng đường cao tốc Bắc - Nam phía Tây đoạn Gia Nghĩa (Đắk Nông) - Chơn Thành (Bình Phước), có điểm đầu giao đường Hồ Chí Minh (QL.14) tại Km1915+900, thuộc địa phận huyện Đắk R’Lấp, tỉnh Đắk Nông và điểm cuối kết nối với đường Hồ Chí Minh đoạn Chơn Thành – Đức Hòa, thuộc địa phận thị xã Chơn Thành, tỉnh Bình Phước.
Tổng chiều dài của tuyến cao tốc là khoảng 128,8km. Trong đó đoạn qua địa phận Bình Phước khoảng 101km, đoạn qua địa phận Đắk Nông khảng 27,8km, chiều dài đường cao tốc khoảng 126,8km, chiều dài đoạn tuyến kết nối từ nút giao với cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh–Chơn Thành đến đường Hồ Chí Minh đoạn Chơn Thành – Đức Hòa khoảng 2km.
Về tiến độ dự kiến, theo lãnh đạo Bộ Giao thông vận tải, Dự án sẽ tiến hành chuẩn bị đầu tư từ năm 2023, thực hiện Dự án từ năm 2024, phấn đấu hoàn thành Dự án năm 2026.
Rà soát để đảm bảo đầu tư dự án phù hợp với các quy hoạch
Sau khi nghe các đại biểu phát biểu ý kiến thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất trình Quốc hội chủ trương đầu tư xây dựng đường cao tốc Bắc - Nam phía Tây đoạn Gia Nghĩa (Đắk Nông) - Chơn Thành (Bình Phước) tại Kỳ họp thứ 7 Quốc hội khóa XV.
Ngoài ra, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng đề nghị lưu ý một số vấn đề như: Tiếp tục rà soát để đảm bảo đầu tư dự án phù hợp với các quy hoạch, các chỉ tiêu kế hoạch sử dụng đất, đề xuất tính toán sơ bộ tổng mức đầu tư và phương án thiết kế sơ bộ đảm bảo tiết kiệm, hiệu quả, đúng quy định pháp luật, tránh ảnh hưởng đến môi trường hệ sinh thái. Đánh giá kỹ các yếu tố tác động đến tiến độ triển khai để có giải pháp đến năm 2026 cơ bản hoàn thành dự án, đặc biệt là việc thu hồi đất, đền bù hỗ trợ tái định cư, việc lựa chọn nhà đầu tư theo hình thức PPP, khả năng bố trí nguồn lực và khả năng hấp thụ vốn và giải ngân vốn...
Bổ sung hồ sơ, báo cáo rõ sự cần thiết phù hợp, tuân thủ một số nội dung có liên quan đến giảm chiều dài đầu tư, đầu tư thêm 2km tuyến kết nối, phân tích rõ hơn về phương án hỗ trợ tái định cư, chi phí liên quan đến chuyển đổi mục đích sử dụng rừng... Đền bù hỗ trợ tái định cư phải công khai minh bạch đúng quy định đảm bảo ổn định cuộc sống cho người dân và phải có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp các ngành các địa phương và quyết tâm để đảm bảo tiến độ việc thực hiện dự án.
Có giải pháp xử lý các khó khăn vướng mắc không để thiếu nguyên vật liệu, bãi đổ thải, các điều kiện đảm bảo khác để hoàn thành dự án chất lượng, đúng tiến độ.
Đánh giá kỹ tác động của việc đầu tư dự án đường BOT hiện hữu để có giải pháp phù hợp, hài hòa lợi ích của Nhà nước người dân và các nhà đầu tư không để xảy ra các điểm nóng về trật tự và an ninh.
Về các cơ chế đặc thù, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cơ bản thống nhất trình Quốc hội cho phép dự án áp dụng các cơ chế về tổ chức thực hiện dự án, chỉ định thầu, khai thác khoáng sản làm vật liệu thông thường để thực hiện dự án. Tuy nhiên, cần rà soát điều chỉnh lại các nội dung cơ quan thẩm tra đề nghị cụ thể, chỉ đề xuất các cơ chế chỉ định thầu đối với các nội dung vượt quá quy định của Luật Đấu thầu; bổ sung các quy định nhà thầu thi công và Ủy ban nhân dân các tỉnh phải thực hiện tương tự tại khoản 2 khoản 3 Điều 4 Nghị quyết 106 của Quốc hội.
Theo quy hoạch, mạng lưới đường bộ cao tốc gồm 41 tuyến với tổng chiều dài khoảng 9.014 km. Cả nước hiện đã đưa vào khai thác khoảng 1.892 km đường cao tốc, đang xây dựng 1.600 km, chuẩn bị đầu tư khoảng 1.267 km. Trong đó, tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông sẽ cơ bản hoàn thành vào năm 2025.