Ukraine và Nga đang cố gắng đạt được đột phá đáng kể giữa bối cảnh quân đội hai bên phải phân tán dọc tiền tuyến trải dài hơn 1.000 km, Bộ Quốc phòng Anh cho hay.
Những cuộc giao tranh ác liệt dọc giới tuyến khiến quân đội Nga và Ukraine khó có thể tập trung xây dựng lực lượng tấn công đủ mạnh để đạt được đột phá quan trọng.
Quân đội Ukraine kiểm tra hệ thống tên lửa chống tăng Skif ở Zaporizhzhia. Ảnh: Reuters
Tổng tư lệnh Lực lượng Vũ trang Ukraine Valerii Zaluzhnyi tuần này nói với The Economist rằng cuộc phản công của nước này không thể xuyên thủng phòng tuyến Nga bởi thiếu sự hỗ trợ về công nghệ và vũ khí từ phương Tây.
Trong khi đó, các nhà phân tích quân sự cũng đánh giá, cuộc phản công của Ukraine , diễn ra vào đầu tháng 6/2023, cho đến nay vẫn không thể đạt được đột phá hay bất kỳ thành quả lớn nào về lãnh thổ do không thể xuyên thủng phòng tuyến kiên cố của Nga. Theo một phân tích của New York Times, chỉ 0,2% lãnh thổ ở Ukraine có sự dịch chuyển từ tháng 1 đến tháng 9/2023.
Bộ Quốc phòng Anh cho rằng các phương tiện trên không là một nhân tố chính dẫn đến tình trạng bế tắc hiện nay.
"Cả hai bên đều có các hệ thống phòng không hiệu quả, ngăn cản chiến đấu cơ của đối phương hỗ trợ trên không cho các cuộc tấn công".
Ông Zaluzhnyi trước đó trong bài bình luận trên Economist cũng đánh giá "kiểm soát trên không là một nhiệm vụ quan trọng trong các chiến dịch trên bộ quy mô lớn".
Chiến trường bế tắc
Istoryk, một binh lính Ukraine 26 tuổi chiến đấu ở khu vực phía Đông cho biết: "Chúng tôi đã giao tranh trong hơn 20 giờ qua. Các hoạt động giao tranh, tấn công và sơ tán diễn ra liên tục".
Những miêu tả của binh lính này về những cuộc đụng độ gần đây và sự mệt mỏi mà Istoryk và các đồng đội của anh trải qua đã cho thấy sức ép to lớn của cuộc xung đột, hiện đã ở tháng thứ 21, đang đặt lên nguồn lực hạn chế của Kiev cũng như các lực lượng của nước này.
Việc Nga có quân đội lớn hơn, nhiều vũ khí và đạn dược hơn đã đặt ra câu hỏi về khả năng đối phó của Ukraine.
Tổng tư lệnh Lực lượng Vũ trang Ukraine Zaluzhnyi đã miêu tả về tình trạng "bế tắc" trên chiến trường trong một cuộc trả lời phỏng vấn được công bố tuần này, cho thấy một cuộc xung đột tiêu hao kéo dài sẽ mang đến lợi thế cho Nga và đe dọa Ukraine. Theo ông, chỉ khi phương Tây tăng cường hỗ trợ và Ukraine thúc đẩy sản xuất UAV trong nước thì mới có thể thay đổi cán cân xung đột theo hướng có lợi cho Kiev.
Những đánh giá của tướng Ukraine được đưa ra giữa thời điểm mùa mưa có thể khiến việc tiến công của quân đội qua các khu vực bùn lầy trở nên khó khăn hơn sau khi cuộc phản công mùa hè nhằm giành lại lãnh thổ không đáp ứng kỳ vọng của Kiev.
Istoryk thuộc tiểu đoàn súng trường của Lữ đoàn Cơ giới 67 ở rừng Serebryanskyi tại Lugansk. Hầu hết tỉnh này đều đã nằm dưới sự kiểm soát của Nga. Giao tranh ngày càng ác liệt trên tiền tuyến chạy từ biên giới với khu vực Belgorod của Nga ở phía Đông Bắc tới Biển Đen ở phía Nam.
Theo Reuters, hàng chục nghìn binh lính của cả hai bên đã tử trận trong hơn 20 tháng qua và cuộc xung đột hiện nay không có dấu hiệu sẽ sớm kết thúc.
Động thái tiếp theo của Nga và Ukraine
Sau khi tập trung vào phòng thủ đầu năm nay, Ukraine đã tiến hành phản công vào tháng 6 để giành thế chủ động và chia cắt tuyến tiếp tế của Nga bằng cách tiến công về phía Nam theo hướng biển Azov.
5 tháng trôi qua, mục tiêu trên vẫn là một giấc mơ xa vời của Kiev. Ukraine vẫn cách bờ biển khoảng 80 - 90km trong khi phòng tuyến Nga gần như vẫn trụ vững.
Các cuộc tiến công mạnh mẽ hơn có thể sẽ diễn ra nhưng cuộc chiến này có nguy cơ bị cản trở bởi tình trạng bùn lầy.
Michael Kofman, học giả cấp cao tại Quỹ Carnegie vì Hòa bình Quốc tế cho rằng xung đột đã đạt đến "giai đoạn chuyển tiếp" khi mà cả hai bên đều giữ thế chủ động tại các khu vực khác nhau trên tiền tuyến.
Các cuộc giao tranh dọc tiền tuyến trải dài gần 1.000km đang diễn ra ác liệt ở các thành phố ở phía Đông như Bakhmut, Avdiivka và Kupiansk, trong khi 2 mũi tiến công lớn của Ukraine đang diễn ra ở phía Nam - một mũi gần Orikhiv và một mũi ở Velyka Novosilka.
Pháo vẫn là hệ thống vũ khí quan trọng trong mùa đông, Đại tá Oleksandr Popov, chỉ huy lữ đoàn trinh sát pháo binh của Ukraine cho hay. Theo ông, pháo sẽ hiệu quả hơn khi tấn công các mục tiêu ít di chuyển và đối phương hầu như không có cây cối để ngụy trang.
Chuyên gia Kofman cho rằng lợi thế pháo binh của Ukraine đang ngày càng giảm dần và khả năng sẵn sàng về đạn dược của Kiev đang bị kéo căng. Trong khi đó, Nga đang tích trữ đạn dược với số lượng lớn dần
Ở ngoài chiến trường, Ukraine đang tìm cách tấn công các hệ thống phòng không, chiến đấu cơ và các tàu chiến của Nga, sử dụng tên lửa tầm xa do phương Tây cung cấp với hy vọng các cuộc tấn công này sẽ hạn chế khả năng hỗ trợ lực lượng trên tiền tuyến của đối phương.
Trong khi đó, Nga tăng cường sử dụng UAV và tên lửa tấn công vào các cơ sở hạ tầng quan trọng của Ukraine.
Zakhid, một sĩ quan 26 tuổi của Ukraine cho biết giai đoạn tiếp theo của cuộc xung đột là rất khó khăn và là phép thử thực sự cho khả năng của quân đội.
"Chúng tôi đã kiệt sức và họ cũng vậy. Nhưng họ có lực lượng và trang thiết bị lớn hơn", binh lính này cho hay.