Nhiều năm trước đây, có một loài chim hoang dã với màu sắc đẹp mắt thường xuất hiện ở các cánh đồng vùng chiêm trũng đồng bằng Bắc Bộ, miền Tây và các tỉnh đồng bằng Sông Cửu Long. Đó là loài chim có tên gọi trích cồ.
Trích cồ là một loài chim có bộ lông sặc sỡ đẹp mắt. (Ảnh: Vườn chim Việt)
Ngày nay, ở miền Tây, những con chim trích cồ được người dân địa phương nuôi để làm cảnh bởi bộ lông sặc sỡ. Ngoài ra, chúng còn được nuôi để thay chó giữ nhà. Vì sao một loài chim lại được chọn để làm thay nhiệm vụ của những con chó? Chúng có điểm gì đặc biệt?
Loài chim biết trông nhà như chó
Chia sẻ cùng chuyên trang Du lịch của báo Lao động, thầy giáo Nguyễn Hữu Tuấn, ngụ ấp Phú Lợi A, xã Phú Thuận B, huyện Hồng Ngự (Đồng Tháp) cho hay: "Mỗi khi thấy tôi đi dạy về là chúng chạy đến mừng, rồi ríu rít, quây quần như thể chó mừng chủ đi xa trở về..."
Những con chim trích cồ của thầy giáo Nguyễn Hữu Tuấn. (Ảnh: Báo Lao động)
Theo thông tin từ Báo An ninh Thủ đô, chim trích cồ được nhiều người nuôi để canh nhà thay chó. Dù không to và mạnh mẽ được như chó nhưng loài chim này khá hung dữ và khả năng bảo vệ nhà cửa không thua kém gì loài vật đó. Chúng có thể lao đến đối thủ, vừa dùng mỏ để mổ, vừa đá những cú hiểm hóc khiến đối phương bị thương.
Ngoài ra, chim trích cồ còn có tiếng kêu đặc trưng, đinh tai nhức óc và có thể sử dụng như một loại "chuông báo động" cho chủ nhà.
Dù không to và mạnh mẽ được như chó nhưng chim trích cồ có khả năng bảo vệ nhà cửa rất tốt. (Ảnh: Báo Lao động)
Theo các chuyên gia động vật học, chim trích cồ là loài chim hoang dã nên chúng khá hung dữ, kể cả khi đã nuôi thuần. Khi có người lạ vào nhà, hoặc nếu bị chọc phá là chúng nhảy vào đá và kêu lớn tiếng. Chính vì vậy, người ta cho loài chim này rất "nóng tính" và có khả năng giữ nhà như chó.
Những điều chưa biết về chim trích cồ
Theo Báo An ninh Thủ đô, chim trích cồ (Danh pháp khoa học: Porphyrio poliocephalus) là loài chim trong họ Rallidae phân bố ở phía Nam Trung Quốc và Đông Nam Á. Chúng còn được gọi là trích xanh, công nước, công đất…
Chim trích cồ có vẻ ngoài nổi bật cùng đôi chân dài miên man. (Ảnh: Vườn chim Việt)
Trích cồ có dáng vóc không lớn, song, phần lông ức có màu xanh mướt nổi bật trên nền lông đen của phần lưng, đặc biệt mỏ và mồng có màu đỏ. Cánh của chúng có màu xám lẫn xanh lục, phía trước má xám phớt lục. Phần bụng, sườn, đùi có màu đen phớt xanh. Đuôi của chúng đen hơi phớt xanh, dưới đuôi trắng. Trích cồ còn có đôi chân dài miên man và có những "vũ điệu" múa khá ẻo lả, rất đẹp.
Trích cồ là loài chim sinh sản theo mùa, nhưng mùa sinh sản thay đổi theo khu vực địa lý, thường là mùa mưa ở nhiều nơi, hoặc mùa hè tại những vùng có nhiệt độ cao. Loài này có hành vi xã hội theo xu hướng sống một vợ một chồng, nhưng chúng cũng hợp tác với nhau tạo thành nhóm khi đi kiếm ăn. Các nhóm này có thể bao gồm nhiều chim mái và trống, chia sẻ xây dựng một tổ hoặc một trống mái, với những với những con từ các tổ được xây dựng trước đó. Chim trích cồ thường làm tổ trong một đám lau sậy đan xen.
Mùa sinh sản của loài chim này từ tháng 4 đến tháng 6 hàng năm. (Ảnh: Báo An ninh Thủ đô)
Từ tháng 4 đến tháng 6, mùa sinh sản của chim trích cồ bắt đầu. Chim trống sẽ dùng mọi cách để tán tỉnh chim cái. Mỗi năm chúng đẻ làm ba đợt. Đợt đầu đẻ thường 5 – 6 trứng, đợt hai 3 – 4 trứng, đợt ba 2 trứng. Khi đẻ chúng thường lót ổ tròn, lớn như ổ gà. Chim trống và mái vừa sống chung và ấp trứng. Những quả trứng chim trích cồ có màu lốm đốm, màu vàng đá nhạt đến đỏ màu da bò.
Thời gian ấp trứng kéo dài từ 23-27 ngày. Chim non mọc lông tơ màu đen và có thể rời khỏi tổ ngay sau khi nở, nhưng chúng thường sẽ vẫn trong tổ trong một vài ngày. Chim con được nuôi dưỡng bởi cha mẹ của nó từ 10-14 ngày, sau đó nó bắt đầu tự kiếm ăn. Chim non rất thích nước, nở một vài ngày là chúng nhảy vào thau nước ngâm mình. Nuôi 3 – 4 tháng chúng mới đổi màu, thời gian này, người nuôi phân biệt được con trống và con mái.
Loài chim có giá bán mỗi con cả triệu đồng
Trả lời phỏng vấn của báo Dân trí, anh Bùi Văn Triều, xã Hiệp Hưng, huyện Phụng Hiệp (tỉnh Hậu Giang), một người nuôi chim trích cồ để làm kinh tế cho hay: "Môi trường nuôi trích cồ cũng không quá phức tạp, người dân thường tận dụng vườn cây ăn trái được rào chắn xung quanh để nuôi. Trích cồ được nuôi thả lan trong vườn có thể ăn thịt cá, lúa, rau, củ quả các loại nên không tốn nhiều chi phí thức ăn cũng như công chăm sóc."
Chim trích cồ không cần môi trường nuôi quá phức tạp. (Ảnh: Báo An ninh Thủ đô)
Theo anh Triều, chim trích cồ con sau nở được bán với giá từ 400.000 đồng đến 1 triệu đồng/cặp (tùy theo ngày tuổi). Đối với chim trích cồ loại con lớn, sau 6-7 tháng nuôi, lông chim trổ màu xanh sẽ được bán với giá 1,5 triệu đồng/con. "Trung bình một con trích cồ mái, mỗi năm cho thu nhập từ 3-5 triệu đồng từ việc cho sinh sản, chim giống sinh ra đến đâu bán hết đến đó và còn cháy hàng", anh Triều cho biết. Chỉ với 2 con giống ban đầu nuôi để chúng sinh sản, đến nay anh Triều đã có trên 30 con đang ở lứa sinh sản và cho anh thu nhập hàng chục triệu đồng một năm.
So với các loài chim hoang dã khác, trích cồ dễ sinh sản trong không gian rộng rãi có nhiều cây cối, có ao nước. (Ảnh: Báo An ninh Thủ đô)
Thông tin trên VietNamNet, so với các loài chim hoang dã khác, trích cồ dễ sinh sản trong không gian rộng rãi có nhiều cây cối, có ao nước. Nếu nuôi nhốt trong môi trường chật hẹp, trích cồ sẽ khó sinh sản hơn.
Với những yếu tố này, hiện nay, nhiều hộ gia đình ở các địa phương vùng Đồng bằng Sông Cửu Long như Kiên Giang, Bạc Liêu, Hậu Giang… đã nuôi chim trích cồ để phát triển kinh tế gia đình.