SOHA NEWS
Xin "lửa Thánh" đêm giao thừa là một phong tục truyền thống có từ lâu đời của người dân làng nghề mây tre đan xuất khẩu làng Cát Đằng, xã Yên Tiến, huyện Ý Yên, tỉnh Nam Định.
Cứ vào đêm Giao thừa hàng năm, người dân xã Yên Tiến lại kéo nhau về đình làng Cát Đằng để xin “lửa thánh”.
Vào thời khắc Giao thừa (đúng 12h đêm), lửa ở vạc dầu bừng sáng trong sân đình. Người xin “lửa Thánh” chen nhau đưa cây đuốc của mình vào lấy được lửa...
Người dân đợi xin "lửa thánh" đêm Giao thừa năm nay (2020). (Ảnh: Việt Cường)
Sau khi xin được “lửa thánh” những người này sẽ chạy thật nhanh về nhà để cầu sự may mắn trong năm mới.
Theo quan niệm của người dân nơi đây, xin “lửa thánh” không chỉ có ý nghĩa cầu mong một năm mới ấm no hạnh phúc, an khang thịnh vượng, người người gặp nhiều may mắn mà nó còn thể hiện lòng thành kính của người dân nhớ đến Tổ tiên, nhớ đến công ơn của người có công lao khai mở đất nước bờ cõi.
Lửa sau khi xin được sẽ dùng để thắp hương ở ban thờ gia tiên và nhóm lửa đó ở bếp gia đình. (Ảnh: Việt Cường)
Theo lịch sử, vùng đất xã Yên Tiến ngày nay được hình thành từ vùng rừng Kim Xuyên, thời Ngô Vương vốn là khu đồng ngập nước quanh năm nên khó làm ăn sinh sống.
Sau khi Ngô Quyền mất, Dương Tam Kha tiếm quyền, nội bộ nhà Ngô lục đục gây ra loạn 12 sứ quân. Sứ quân Phạm Bạch Hổ (tức Phạm Phòng Át) trấn giữ vùng Đằng Châu (Hưng Yên) đồng thời khai phá mở rộng thế lực ra cả vùng Kim Xuyên này.
Trước khí thế của đại quân Đinh Bộ Lĩnh, Phạm Phòng Át đã lập nhiều chiến công được phong là Thiên Vệ Tướng Quân.
Trải qua các triều đại phong kiến từ Đinh - Lê đến Lý - Trần vào thời Quang Thái thứ 5 đời Trần Thuận Tông (1388-1398), do loạn ly đói kém, dân cư bỏ đi, ruộng đồng hoang hóa, làng xóm tiêu điều.
Lúc đó có người ở Đa Lộc Đồng Triều là Ngô Ân Ba và người ở Triều Luật Thượng Phúc là Phạm Đăng Lĩnh đã chiêu mộ được gần 100 người về cùng dân địa phương khai hoang, phục hóa, dần dần ổn định cuộc sống.
Ngô Ân Ba có nghề làm sơn đã tìm cách truyền nghề cho dân làng Cát Đằng nên cuộc sống người dân ngày càng được cải thiện và nghề thợ sơn đã trở thành một trong những nghề thủ công truyền thống nổi tiếng của Cát Đằng cho tới ngày nay.
Tục xin lửa của người dân làng Cát Đằng cũng là dịp để tưởng nhớ tới ông tổ nghề của làng.
Xin lửa Thánh không chỉ để cầu năm mới ấm no hạnh phúc, an khang thịnh vượng, người người gặp nhiều may mắn mà còn thể hiện lòng thành kính của người dân, nhớ đến Tổ tiên, nhớ đến công ơn của người có công lao khai mở đất nước bờ cõi.
Khi gần đến thời khắc giao thừa, một số thanh niên trai tráng trong làng khênh một chiếc kiệu đẹp trang trí đặc sắc, rước người tế chủ ra đình làng. Người Tế chủ là người đã được tuyển chọn, là người cao niên trong làng đại diện cho làng để mở cửa đình. Gia đình người Tế chủ phải còn đầy đủ mọi người sống khoẻ mạnh, hạnh phúc không vi phạm pháp luật.