Tờ Nikkei đưa tin, Bắc Kinh muốn chia tách Alipay, siêu ứng dụng hơn 1 tỷ người dùng thuộc sở hữu của Tập đoàn Ant của Jack Ma và tạo ra một công ty riêng cho hoạt động kinh doanh các khoản cho vay có lợi nhuận cao. Đây là diễn biến mới nhất trong lần tái cơ cấu của gã khổng lồ fintech.
Các nhà quản lý Trung Quốc đã ra lệnh cho Ant tách 2 mảng kinh doanh cho vay của mình gồm Huabei, tương tự như thẻ tín dụng truyền thống và Jiebei, công ty cho vay các khoản vay nhỏ không bảo đảm. Ngoài ra, nhà chức trách cũng yêu cầu công ty phải thu hút thêm các cổ đông bên ngoài.
Hiện các quan chức cũng muốn hai doanh nghiệp được tách thành một ứng dụng độc lập. Hai nguồn tin hiểu vấn đề cho biết, kế hoạch cũng sẽ yêu cầu Ant chuyển dữ liệu người dùng làm cơ sở cho các quyết định cho vay của mình cho một liên doanh chấm điểm tín dụng mới, một phần thuộc sở hữu nhà nước.
Một người thân cận với các cơ quan quản lý tài chính ở Bắc Kinh cho biết: "Chính phủ tin rằng sức mạnh độc quyền của các công ty công nghệ lớn đến từ quyền kiểm soát dữ liệu của họ. Và Bắc Kinh muốn chấm dứt điều đó".
Động thái này có thể làm chậm lại hoạt động kinh doanh cho vay của Ant, với sự phát triển vượt bậc của Huabei và Jiebei. CreditTech, chi nhánh quản lý của hai ứng dụng này, lần đầu tiên vượt qua mảng xử lý thanh toán chính của Ant vào nửa đầu năm 2020, chiếm 39% doanh thu của tập đoàn.
Quy mô của mảng này quá lớn khiến các cơ quan quản lý cũng phải kinh ngạc. Cụ thể, nó họ phát hành khoảng 1/10 các khoản vay tiêu dùng không thế chấp của nước này vào năm ngoái. Vấn đề gây ra lo ngại về rủi ro tài chính.
Cổ phiếu của Alibaba đã giảm tới 5,9% trong phiên giao dịch tại Hong Kong vào thứ hai.
Ant đã đấu tranh với các nhà quản lý để giành quyền kiểm soát liên doanh mới, nhưng một thỏa thuận đã đạt được theo đó các công ty nhà nước tại tỉnh quê nhà của nó, bao gồm Tập đoàn Đầu tư Du lịch Chiết Giang, sẽ nắm giữ phần lớn cổ phần.
Người dân cho biết, chính quyền tỉnh đã ủng hộ Ant bằng cách thúc đẩy các tập đoàn quốc doanh địa phương trở thành đối tác mới của công ty này.
Một cựu quan chức tại Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc cho biết: "Với sự tin tưởng lẫn nhau giữa Ant và chính quyền Chiết Giang, công ty fintech này sẽ có tiếng nói lớn về cách thức hoạt động của liên doanh mới. Tuy nhiên, việc thiết lập mới cũng sẽ đảm bảo rằng Ant phải lắng nghe cả chính quyền khi đưa ra quyết định quan trọng".
Một người thân cận với Ant nói rằng trong thời gian này, nhóm nhân viên của Jack Ma sẽ là người điều hành liên doanh mới. "Tập đoàn Đầu tư Du lịch Chiết Giang biết gì về việc chấm điểm tín dụng? Không có gì cả", người này nói. Tuy nhiên, trong tương lai các giám đốc điều hành Ant vẫn có thể mất quyền kiểm soát.
Tờ Reuters tiết lộ cấu thành của liên doanh mới sẽ là Ant và Zhejiang Tourism Group mỗi bên sẽ nắm 35% cổ phần với các đối tác nhà nước và tư nhân khác được phân bổ cổ phần nhỏ hơn.
Liên doanh mới sẽ xin giấy phép chấm điểm tín dụng tiêu dùng, điều mà Ant đã khao khát từ lâu. Ngân hàng trung ương Trung Quốc chỉ cấp ba giấy phép - tất cả đều dành cho các hoạt động do nhà nước điều hành - ngăn việc Ant kiếm tiền từ kho dữ liệu khổng lồ mà họ đã thu thập về công dân Trung Quốc.
Nhưng theo kế hoạch đang được xem xét, Ant sẽ mất khả năng đánh giá độc lập mức độ tín nhiệm của người vay. Ví dụ: Một người dùng Alipay trong tương lai cần tín dụng sẽ thấy yêu cầu của họ trước tiên được chuyển đến công ty chấm điểm tín dụng liên doanh mới nơi hồ sơ tín dụng của họ được lưu giữ và sau đó đến ứng dụng cho vay Huabei và Jiebei mới để cấp tín dụng.
Hiện tại, quá trình này được tích hợp hoàn toàn trong Alipay và Ant cho biết họ đã đưa ra "quyết định tín dụng trong vòng vài giây" trong bản cáo bạch cho đợt IPO bị đình chỉ vào năm ngoái của mình.
Ant sẽ không phải là người cho vay trực tuyến duy nhất của Trung Quốc bị ảnh hưởng bởi các quy định mới. Vào mùa hè này, ngân hàng trung ương đã nói với các công ty trong ngành rằng các quyết định cho vay phải được thực hiện dựa trên dữ liệu từ một công ty chấm điểm tín dụng đã được phê duyệt thay vì dữ liệu độc quyền.
Một giám đốc điều hành cấp cao của một công ty cho vay trực tuyến khác cho biết điều này có thể chuyển gây ra sự sụt giảm "vừa phải" trong tỷ suất lợi nhuận của họ vì công ty không thể sử dụng dữ liệu của riêng mình để đưa ra quyết định cho vay.