Trong số Tứ đại kỳ thư của Trung Hoa, có lẽ Tây Du Ký là một trong những tác phẩm được dựng thành phim nhiều nhất trên màn ảnh.Tính đến nay, đã có hàng trăm phiên bản Tây Du Ký ra đời kể ra truyền hình lẫn điện ảnh.
Mỗi phiên bản đều mang cho mình một điểm nhấn nhất định nhưng có lẽ kinh điển nhất trong lòng khán giả vẫn là Tây Du Ký 1986 của nữ đạo diễn Vương Khiết.
31 năm qua đi, có nhiều thứ đã trở thành dĩ vãng nhưng khán giả một thời của Tây Du Ký 1986 vẫn không thể nào quên được dàn diễn viên đã trở thành biểu tượng của điện ảnh Trung Hoa.
Tây Du Ký cũng là bộ phim hiếm hoi mà dàn diễn viên phụ cũng được yêu thương nhiều không kém dàn diễn viên chính.Và quả là thiếu sót nếu như không kể đến nữ diễn viên Tả Đại Phân - người vào vai Quan Thế Âm Bồ Tát từ bi của Tây Du Ký.
"Quan Thế Âm Bồ Tát" kinh điển của màn ảnh Trung Hoa
Nữ diễn viên Tả Đại Phân sinh ngày 22/03/1943 tại Hồ Nam, Trung Quốc. Từ nhỏ, Tả Đại Phân đã yêu thích kinh kịch và thường xuyên theo cha mẹ tới những buổi biểu diễn nghệ thuật.
Từ năm 13 tuổi, Tả Đại Phân đã là diễn viên nhí của đoàn kịch Hồ Nam. Bà thường xuyên theo đoàn đi biểu diễn ở nhiều tỉnh trong cả nước.
Năm 1976, Tả Đại Phân tình cờ gặp đạo diễn Dương Khiết khi tham gia một vở kịch truyền thống. Nhớ về ngày ấy, có lần Tả Đại Phân chia sẻ: "Dương Khiết là đạo diễn được lựa chọn thực hiện vở kịch đó. Năm đó, tôi vừa tròn 33 tuổi. Tôi đóng vai Bồ Tát. Khi xem tôi diễn, Dương Khiết liền nói tôi diễn Quan Thế Âm rất giống. Bà còn nói sau này nếu cần diễn viên đóng Quan Thế Âm, chắc chắn sẽ mời tôi".
Những tưởng đó chỉ là những câu nói bông đùa của Dương Khiết nhưng đúng 6 năm sau, nữ đạo diễn đã tìm gặp lại Tả Đại Phân và chia sẻ về kế hoạch dựng Tây Du Ký thành phiên bản truyền hình.
Lúc ấy, Tả Đại Phân cũng rất hứng thú với kế hoạch của Dương Khiết nhưng do công việc bận rộn nên đành nói sẽ cố gắng góp mặt chứ không dám hứa trước.
Thời gian này bà đang là trưởng đoàn của Viện kịch Tương tỉnh Hồ Nam, công việc diễn kịch cũng khá bận rộn.
Chỉ biết rằng, mỗi lần đến lịch ghi hình của Tả Đại Phân, đoàn làm phim đều phải thông báo trước 1 tháng để bà chuẩn bị.
Và quả thật Tả Đại Phân đã không làm nữ đạo diễn Dương Khiết bị thất vọng khi bà đã thể hiện hoàn hảo hình ảnh vị Quan Thế Âm Bồ Tát thanh cao, gần gũi, độ lượng, vị tha nhưng vẫn uy nghi, quyền thế.
Tả Đại Phân đã lột tả chuẩn xác nhất những gì người đời vẫn tưởng tượng về Quan Thế Âm Bồ Tát.
Có lẽ vì thế, bà được báo chí Trung Quốc ưu ái gọi là "Bồ Tát hiển linh".
Năm 1999, đài CCTV dàn dựng phần 2 Tây Du Ký, đạo diễn Dương Khiết một lần nữa mời Tả Đại Phân vào vai Quan Âm Bồ Tát.
Nhiều chuyên gia đã đánh giá rằng, Quan Âm Bồ Tát của Tả Đại Phân là vai diễn ấn tượng nhất của màn ảnh Hoa ngữ.
Tuổi già an nhàn, lựa chọn cuộc đời điền viên
Ít người biết rằng Quan Thế Âm Bồ Tát là vai diễn duy nhất mà Tả Đại Phân đảm nhận trên màn ảnh. Sau này, nhiều người nghe danh Tả Đại Phân mà có nhã ý mời bà đóng phim đều bị bà từ chối.
Phần vì bận rộn với công việc, phần vì bà nghĩ có lẽ sẽ chẳng ai chấp nhận được hình ảnh Quan Thế Âm Bồ Tát hóa thân vào các vai diễn khác.
Vì thế, bà muốn giữ cho tưởng tượng của khán giả về hình ảnh Bồ Tát cứ long lanh và mầu nhiệm như trong phim.
Rời phim trường Tây Du Ký, Tả Đại Phân lại tiếp tục với hành trình trên con đường kinh kịch của mình. Bà lại tiếp tục công việc tại Đoàn kịch Hồ Nam và sau này chuyển tới đoàn kịch Trung Ương.
Sau khi về hưu, bà tham gia giảng dạy tại các lớp đào tạo diễn viên kịch ở đoàn kịch Hồ Nam và lui về sinh sống tại vùng nông thôn.
Ở tuổi 73, Tả Đại Phân vẫn khỏe mạnh và minh mẫn khiến nhiều người ngưỡng mộ.
Và hơn hết, bà vẫn mãi là "Quan Thế Âm Bồ Tát" kinh điển nhất trong lòng khán giả của Tây Du Ký.
Tả Đại Phân chụp ảnh cùng các diễn viên trong đoàn Tây Du Ký xưa.
Tả Đại Phân và Lục Tiểu Linh Đồng.
Hiện tại, bà vẫn giảng dạy cho nhiều thế hệ học sinh của kinh kịch.