Đây là lần thứ 3 tôi tới Làng Nủ, 3 chuyến công tác ở 3 mốc thời gian khác nhau, vẫn những con người ấy nhưng nỗi tang thương, mất mát giờ đây không còn hiện hữu một cách trực diện và mạnh mẽ như trước, người dân Làng Nủ vẫn bình dị, nơi này trở nên êm ả. Xung quanh tôi, núi đồi cũng như cởi mở hơn so với hơn 2 tháng trước khi cơn lũ mới quét qua.
Hình ảnh khu tái định cư Làng Nủ chiều ngày 21/12.
Trung tâm khu tái định cư là nơi đặt nhà văn hóa thôn và trường mầm non, bọn nhỏ lúc nào cũng ồn ã nhưng trong trẻo, các mẹ các chị chạy quanh sắm sửa cho lễ ngày mai. Mỗi người một việc, mọi thứ hôm nay diễn ra nhanh hơn, ai ai cũng tất bật.
Chiều ngày 21/12, đặt chân tới khu tái định cư Làng Nủ, khác hẳn so với hơn một tháng trước có mặt ở đây, những luống rau đã xanh mởn, hoa trong vườn cũng bắt đầu trổ bông, người dân Làng Nủ đã dọn về nơi ở mới được gần 1 tuần, hôm nay Làng Nủ đông người hơn, nhân dân và quân đội cùng nhau chuẩn bị cho lễ khánh thành khu nhà mới vào sáng hôm sau.
Những khu trưng bày sản vật đặc trưng của địa phương được dựng lên, tiếng cười nói rôm rả ở phát ra ở khu vực trung tâm, có lẽ đã bắt đầu có chỗ trống để niềm vui và nụ cười được bước qua những cánh cửa ở ngôi nhà mới của người dân nơi đây.
Đi ra xa hơn về phía đồi cao, tôi bắt gặp một nhóm chừng 10 người đang cùng nhau đi dạo, ngắm những ngôi nhà mới, vài người nói vui "ừ đúng là có nhà như này trong mơ cũng không nghĩ tới, nhà mới đẹp quá".
Chị Hoàng Thị Sắm hôm nay qua dọn dẹp nhà cho người thân, xin phép được hỏi chị đôi lời về nơi ở mới, đôi mắt bỗng đỏ hoe, chị chẳng nói được gì nhiều, "cảm ơn nhà nước, cảm ơn các bác chính quyền và những người tới đây giúp đỡ bà con".
Ở căn nhà số 19, tôi gặp lại chị Hoàng Thị Bóng, 2 tháng hai chị em gặp nhau ở khu tạm cư, cuộc trò chuyện của chị Bóng và người em dâu cứ làm tôi nhớ mãi, "2 chị em mình bây giờ nhổ tóc sâu cho nhau, ngày xưa nhỉ, mình toàn được chồng nhổ tóc sâu cho" chị Bóng nói, cười và khóc cùng lúc.
"Chị Bóng có nhà không, có nhớ em không, hôm nay có mời em ở lại ăn cơm với chị nữa không" "Chú đấy à, chị đang gấp chăn màn, hôm nay về đây ngày đầu chú ạ, nhà mới đẹp lắm, ngày xưa chị cũng xây nhà kiên cố rồi, mà chưa đẹp được như này", "Chị độ này đã ngủ được chưa?, ngủ có ngon không?" "Nói thật với chú, 3 tháng nay hay khóc lắm, mấy hôm nay cũng ngủ lại được rồi, hôm nay ở lại ăn cơm nhé".
Chồng chị Bóng đã mất trong trận lũ quét hồi tháng 9, con gái chị hôm nay đưa cháu về, nhà chị có 3 giường ở được cả 5,6 người, tối nay gia đình quây quần bên nhau, "Qua mùa hoa tới là chị đưa anh về đây, con trai với vợ nó đang mang cơm ra cho anh".
Mỗi khi dọn về nhà mới, đồng bào dân tộc Tày tin rằng nhóm một đống lửa cháy 1 ngày 1 đêm sẽ xua đổi những điều xấu xa, những thứ không tốt để mang về sự ấm cúng cho nơi ở mới. Hôm nay con gái chị Bóng là Hoàng Thị Lành cũng nhóm một đống lửa to ở dưới nhà.
Cuối ngày tôi gặp thầy cúng của thôn, thầy Voi nói: "Mất mát lớn quá khó bù đắp lắm, các chú tới đây rồi chắc chú cũng hiểu, nhưng gần như nhà nào ông trời cũng để lại một người còn sống đấy chú ạ".
