Thông thường có ba kiểu cha mẹ:
Cha mẹ tốt không chỉ cho con cái tình yêu thương, sự hỗ trợ mà còn cho chúng sự tự do. Những đứa trẻ như vậy là những người may mắn nhất; Cha mẹ thứ hai, dù không thể cho đủ tình yêu thương nhưng vẫn tuân thủ nghiêm ngặt các ranh giới và để trẻ được tự do, đây có thể coi là chừa lại một lối đi cho con cái;
Và những bậc cha mẹ tệ nhất không những không thể trao đi tình yêu thương bao gồm sự thấu hiểu, tôn trọng, tin tưởng mà còn cực kỳ kiểm soát và yêu cầu con mình phải đủ xuất sắc, tốt nhất là giỏi hơn tất cả "con người khác".
Nếu không, họ sẽ thất vọng, chán nản, thậm chí ghét bỏ, mong muốn thay thế đứa trẻ không vừa ý trước mặt bằng một "em bé ngoan" hoàn hảo. Đây là một kiểu cha mẹ khủng khiếp, thường được nhiều chuyên gia giáo dục gọi bằng cái tên "cha mẹ đỉa".
Đặc điểm của kiểu cha mẹ này là: Họ không hài lòng với cuộc sống của mình, nhưng không muốn suy ngẫm về lý do và không sẵn lòng thay đổi bằng nỗ lực của bản thân. Thay vào đó, họ quay đầu lại và dán mắt vào đứa trẻ. Giống như con đỉa hút máu, để giải tỏa cảm giác vô dụng của bản thân bằng cách điều khiển, "ký sinh" đứa trẻ và muốn nó hoàn thành những điều họ chưa làm được.
Điều đáng chú ý là không phải bố mẹ "đỉa" nào cũng hay mắng con. Cũng có những người rất hiền lành và yêu thương con cái.
Thật kỳ lạ, đúng không?
Những đứa trẻ đánh mất chính mình
Cách đây một thời gian, Zhang Yide, một sinh viên hàng đầu Bắc Mỹ được nhận vào Ivy League nhưng đã tự tử, đã gây náo động trên mạng. Người cha đã một mình vất vả nuôi con. Cha Zhang không có cuộc sống riêng của mình ngoại trừ con, mọi thứ đều xoay quanh con của ông.
Ông đã chụp hơn 200.000 bức ảnh về các con mình, làm vỡ 5 chiếc máy ảnh, khắc 250.000 chữ cái tiếng Anh, ghi lại công thức nấu ăn của mình trong 10 năm và xây dựng một "bảo tàng" cho các con. Ngay cả khi con trai đã 19 tuổi, ông vẫn "đồng hành cùng con 24/24 như một bảo mẫu…
Sau đó, ông trở thành "người cha kiểu mẫu" và "chuyên gia giáo dục" trong giới nuôi dạy con ở Quảng Châu. Mọi thứ dường như thật đẹp đẽ và cảm động cho đến khi Zhang Yide tự sát bằng cách nhảy khỏi tòa nhà.
Với một người cha tốt và lấy trẻ làm trung tâm như vậy, làm sao con mình lại muốn tự tử?Trên thực tế, chỉ có hai lý do khiến một đứa trẻ rõ ràng nhận được rất nhiều sự quan tâm nhưng lại ngày càng kém năng động hơn theo thời gian: Hoặc là người này sống vì mình, hoặc người đó sống vì người khác.
Nói cách khác, khi tâm trí và trái tim tràn ngập ý chí của người khác, trẻ không thể tìm thấy chính mình và đương nhiên không thể tìm thấy ý nghĩa của cuộc sống.
Vào ngày đầu tiên của tháng Năm sau khi con trai tự sát, cha của Zhang đã đăng một tin nhắn trên tài khoản chính thức của mình. Đầu tiên ông cẩn thận nấu các món ăn cho mình, giới thiệu từng món một rồi viết: "Ở giai đoạn trước của cuộc đời, tôi chưa bao giờ nấu những món ăn giống nhau cho các con mình mỗi ngày trong suốt 10 năm. Tôi cảm thấy như mình đang sống một cuộc sống tươi đẹp".
Chúng ta hãy xem xét kỹ hơn câu này: "Sống một cuộc sống tươi đẹp". Hàng ngày ông nấu ăn cho con theo nhiều cách khác nhau, có lẽ không phải để đáp ứng nhu cầu của con mà là cho chính ông.
Người ông yêu nhất có lẽ là chính mình, và thứ duy nhất có thể nhìn thấy chính là chính mình. Và tất cả những người khác chỉ là công cụ ông ta dùng để thể hiện "Tôi tốt", "Tôi yêu thương" và "Tôi có giá trị".
Ông từng nói rằng nửa đầu cuộc đời ông hoàn toàn thất bại do bị phản bội và xa lánh nên ông đặt hết hy vọng vào con trai mình. Nếu cuộc đời của con, sự thành công của con và mọi thứ về con chỉ để chứng minh ý thức về giá trị và sự tồn tại của người cha. Đứa trẻ đó là một công cụ sáng ngời.
Người sử dụng công cụ có thể không quan tâm đến công cụ đó, thậm chí có thể lau chùi cẩn thận và giữ gìn cẩn thận. Nhưng vấn đề là đối với người dùng, "công cụ" này không bao giờ là một chữ "NGƯỜI" viết hoa.
Vì đứa trẻ không được coi là một con người thực sự nên ý chí, nhu cầu và cảm xúc của đứa trẻ với tư cách là một con người độc lập và trọn vẹn không hề quan trọng chút nào.
Bản chất của những cha mẹ này là: Vì không hài lòng với cuộc sống của chính mình nên họ đã tiêm linh hồn và ham muốn của mình vào cơ thể con cái. Giống như một con ký sinh trùng khó chịu, sống một cuộc sống mới với sự giúp đỡ của một đứa trẻ với tư cách là người hiến tặng.
Cha mẹ kiểu này trông bất lực và đáng thương, bởi vì cuộc sống của bản thân nhìn chung rất không được như ý. Con cái có bản năng muốn cứu cha mẹ, sẵn sàng hy sinh bản thân để cha mẹ hạnh phúc.
Khi trẻ thấy mình kìm nén cảm xúc thật của mình và làm theo những gì cha mẹ muốn thì cha mẹ sẽ vui vẻ và hài lòng. Trẻ giống như được lấy một chiếc chìa khóa, sớm hình thành thói quen lệ thuộc và lặp lại hành động đó để làm hài lòng cha mẹ và thu hút sự chú ý của họ.
Đối với những đứa trẻ như vậy, các chức năng xã hội tồn tại, chúng có thể làm việc và sống nhưng cơ thể chúng dường như lơ lửng và không thể bước đi trên mặt đất. Vì từ nhỏ luôn bị phủ nhận, "cái tôi" bên trong biến mất từ rất sớm nên trẻ thường không biết mình đang ở đâu chứ đừng nói đến nhận diện cảm xúc thật của mình. Nó giống như một con robot được lập trình để cười khi cần cười và khóc khi cần khóc, nhưng nó chỉ có cảm giác như "đó không phải là tôi".
Đây là một cảm giác rất đáng sợ, giống như nước đọng và hư vô. Nếu đắm chìm trong cảm giác này lâu, trẻ sẽ cảm thấy mình đã mất đi ý nghĩa của cuộc sống. Theo thời gian, trẻ sẽ đánh mất chính mình.