Ông Biden “tụt dốc” trong hoạt động gây quỹ
Theo thống kê được công bố hôm 20/5, hoạt động chính trị của Tổng thống Joe Biden đã huy động được 51 triệu USD trong tháng 4 - giảm đáng kể so với tháng trước và thấp hơn con số 76 triệu USD mà ông Donald Trump và Đảng Cộng hòa thu được trong cùng tháng. Đây cũng là lần đầu tiên ông Biden thất thế trước đối thủ Trump trên đường đua gây quỹ.
Các trợ lý của ông Biden cho biết chiến dịch tranh cử của Tổng thống Mỹ và các ủy ban liên kết vẫn kết thúc tháng với 192 triệu USD - một con số được cho là vẫn khá cao so với bất kỳ ứng cử viên đảng Dân chủ nào trong lịch sử và đủ khả năng để giúp Tổng thống đương nhiệm cạnh tranh đối thủ Donald Trump cho đến thời điểm diễn ra cuộc bầu cử tháng 11.
Tổng thống Joe Biden tại Đại học Morehouse hôm 19/5. Ảnh: CNN.
Theo lý giải của các chuyên gia, số tiền tài trợ vượt mốc 90 triệu trong tháng 3 là nhờ ảnh hưởng từ bài phát biểu Thông điệp Liên bang vào đầu tháng và buổi gây quỹ chung với hai người tiền nhiệm Bill Clinton và Barack Obama tại New York. Các cuộc vận động chính trị của Tổng thống đương nhiệm đã gặp nhiều trắc trở trong tháng 4 vì sự bất mãn của cử tri lên cao trước các cuộc chiến lớn hiện nay: cuộc chiến nhập cư, cuộc chiến đòi quyền tự do sinh sản và hai cuộc chiến bên ngoài lãnh thổ Mỹ.
Trong bài phát biểu tại Đại học Morehouse hôm 19/5 sau chuỗi ngày bất ổn về an ninh vì làn sóng phản chiến của sinh viên toàn quốc, ông Biden không nhận được sự ủng hộ từ những khán giả trẻ tuổi ngồi bên dưới khán đài. Một số sinh viên thậm chí đã quay lưng lại với Tổng thổng để phản đối trong im lặng.
Thành tích gây quỹ vốn là một trong những điểm sáng trong chiến dịch tranh cử của Tổng thống Biden khi ông liên tục xếp sau đối thủ Trump trong các cuộc thăm dò dư luận tại các bang chiến trường quan trọng, khiến các đảng viên Dân chủ không khỏi lo lắng. Sau công bố kết quả gây quỹ vào đầu tuần này, các trợ lý của ông Biden đã cố gắng trấn an dư luận bằng cách chỉ ra rằng, tốc độ gây quỹ chậm lại chưa hẳn đã là thất bại và các ủy ban liên kết vẫn duy trì kết nối với các đối tượng tài trợ trung thành với Tổng thống.
Người quản lý chiến dịch tranh cử của ông Biden, bà Julie Chavez Rodriguez, cho biết, dù số tiền gây quỹ giảm so với tháng trước, nhưng vào tháng 4, đội ngũ vận động của ông Biden đã thu hút được nhiều nhà tài trợ lớn, thậm chí có những người đã đóng góp hơn 5,5 triệu USD. Bà Rodriguez cũng tiết lộ đã bổ sung thêm 1 triệu người ủng hộ vào danh sách mail tranh cử của Tổng thống trong tháng này, đồng thời cho rằng những rắc rối pháp lý dai dẳng của ông Trump sẽ sớm buộc cử tri quay lưng và khiến cựu Tổng thống cạn kiệt nguồn tài trợ.
Đội ngũ vận động của ông Biden cho biết đã sử dụng nguồn vốn để xây dựng cơ sở hoạt động tranh cử với hơn 150 văn phòng và hơn 500 nhân viên trên khắp các bang chiến trường quan trọng. Chiến dịch của ông Biden cũng chi trả mạnh tay hơn cho các nhân viên chiến dịch với gần 3 triệu USD xuất hiện trong quỹ lương tháng trước, đồng thời giảm bớt khoản phí cho quảng cáo.
Ông Trump “tiếp tục đốt tiền” cho cuộc chiến pháp lý
Chiến thắng ông Biden trong việc gây quỹ tháng trước chưa được coi là một dấu hiệu khởi sắc đối với hoạt động tranh cử của cựu Tổng thống. Ông Trump dành phần lớn nguồn vốn vào quá trình kiện tụng, chỉ một số ít được sử dụng cho các sự kiện tranh cử.
Cựu Tổng thống trong một phiên xử án. Ảnh: Getty.
Các hồ sơ mới đây cho thấy tổ chức gây quỹ Save America của ông Trump đã trả 3,3 triệu USD phí pháp lý trong tháng 4, trong đó có khoảng 850.000 USD cho luật sư riêng Todd Blanche; nhưng vẫn còn khoản nợ 1,1 triệu USD chưa thanh toán. Tính từ đầu năm, tổ chức Save America đã chi gần 16 triệu USD cho các phiên tòa của cựu Tổng thống và dự kiến con số này sẽ tiếp tục tăng chóng mặt cho tới cuối năm.
Save America hiện là một trong những tổ chức được hưởng lợi lớn từ ủy ban gây quỹ chung giữa ông Trump và đảng Cộng hòa, nhưng theo quy định, tổ chức này chỉ được nhận 5.000 USD từ mỗi nhà tài trợ. Điều này là một bất lợi đối với cựu Tổng thống, khi ông Trump có xu hướng huy động nguồn tài trợ từ các tỷ phú.
Các trợ lý chưa công bố tổng số tiền mặt hiện có của các ủy ban liên quan, nhưng báo cáo chiến dịch tranh cử của ông Trump cho thấy tháng 4 kết thúc với 49,1 triệu USD còn lại trong ngân hàng, sau khi đã thanh toán những khoản phí cần thiết cho cựu Tổng thống. Dù huy động được ít tài trợ hơn, nhưng ông Biden vẫn kết thúc tháng với 84,5 triệu USD còn lại trong kho bạc, một lợi thế đáng kể so với đối thủ Trump.
Bên cạnh đó, dù đóng góp 32 triệu vào quỹ tranh cử chung với cựu Tổng thống, Ủy ban Quốc gia Đảng Cộng hòa (RNC) cũng sử dụng tới hơn 14 triệu cho việc tổ chức các đại hội và việc tái kiểm phiếu của đảng, thay vì được dùng cho các hoạt động tranh cử của Tổng thống.
Tuy nhiên, theo bà Karoline Leavitt, phát ngôn viên chiến dịch tranh cử của ông Trump, thành tích gây quỹ vượt đối thủ Biden cũng cho thấy tiềm năng tái đắc cử của Tổng thống trên đường đua năm nay. Trước đó, vào tháng 3, đội ngũ vận động từng dự đoán ông Trump không thể chiến thắng người kế nhiệm trong việc huy động nguồn vốn tranh cử.
“Thành tích này nên được đặc biệt được chú ý khi ông Trump đã bị giam trong phòng xử án gần như mỗi ngày trong suốt 4 tuần qua. Số tiền ông Trump quyên góp được vào tháng 4, bên cạnh các kết quả thăm dò đầy khả quan, cho thấy cử tri vẫn nghiêng về phía ông ấy”, bà Leavitt nói.
Thành tích tháng 4 của ông Trump được thúc đẩy nhờ số tiền gây quỹ 50,5 triệu USD huy động được chỉ trong một sự kiện tại câu lạc bộ Palm Beach, Florida. Số tiền này cũng phá kỷ lục của Tổng thống Biden mới lập ra trong buổi gây quỹ tại New York vào một tháng trước đó.
Nhân tố thứ ba - Robert Kennedy Jr
Thống kê thành tích tranh cử của các ứng viên Tổng thống hôm 20/5 cũng cho thấy một nhân tố khác có ảnh hưởng đến đường đua năm nay – ông Robert Kennedy Jr, một ứng viên độc lập. Các ứng cử viên không xuất thân từ lưỡng đảng khó giành chiến thắng trong các cuộc đua vào Nhà Trắng, nhưng họ đóng vai trò quan trọng trong việc quyết định kết quả cuối cùng.
Ứng viên độc lập Robert Kennedy Jr. Ảnh: Getty.
Ông Robert Kennedy Jr là con trai của cố Thượng nghị sĩ Robert Kennedy và là cháu trai của cố Tổng thống Mỹ John Kennedy. Hồi tháng 10/2023, ông Kennedy đã tuyên bố sẽ tranh cử độc lập, đồng thời rút khỏi cuộc đua trong nội bộ đảng Dân chủ - đảng xuất thân truyền thống của các thành viên gia đình Kennedy, để tìm vị trí đại diện tranh cử.
Tổ chức American Values 2024, một ủy ban liên kết ủng hộ ông Kenedy, đã nhận được 5 triệu USD vào tháng trước, tương đương 80% tổng số tiền huy động được trong cũng kỳ - từ ông Timothy Mellon, vốn là một cử tri nhiệt thành của ông Trump. Đến nay, ông Mellon đã trao cho nhóm ủng hộ ông Kennedy tổng cộng 25 triệu USD, khiến các đảng viên Dân chủ lo ngại rằng ứng viên này có thể tạo nên một cú twist trong cuộc cạnh tranh sát nút giữa ông Biden và người tiền nhiệm Trump.
Hiện ông Biden đã sẵn sàng cho các hoạt động gây quỹ tiếp theo. Tổng thống đương nhiệm sẽ xuất hiện ở Los Angeles trong tháng tới để tham một buổi chiêu đãi toàn sao với cựu Tổng thống Barack Obama, người dẫn chương trình Jimmy Kimmel và các diễn viên George Clooney và Julia Roberts.
Trong khi đó, đội ngũ tranh cử của ông Trump cũng sắp xếp một cuộc họp riêng với ủy ban liên kết vào hôm 24/5 tới để bàn về các kế hoạch gây quỹ. Ủy ban Bầu cử Liên bang gần đây đã nới lỏng các quy định về phương pháp phối hợp giữa đội ngũ tranh cử của ứng viên và các ủy ban liên kết, mở ra khả năng cho các thành viên chiến dịch có thể gõ cửa từng nhà và thuyết phục cử tri đi bỏ phiếu cũng như tìm kiếm nguồn tài trợ.