Theo những người dân sống ở đây, dù đàn cá sinh sôi đến cả vạn con nhưng không một ai dám bắt hay chế biến thành thực phẩm.
Suối Cá Thần tọa lạc tại bản Lương Ngọc, xã Cẩm Lương, huyện Cẩm Thủy, Thanh Hóa, từ lâu đã trở thành một điểm đến du lịch nổi tiếng với vẻ đẹp hoang sơ kỳ vĩ. Khám phá nơi này, bạn sẽ được chìm đắm trong vẻ đẹp tuyệt vời mà mẹ thiên nhiên đã ban tặng.
Dòng suối trong xanh ấy chảy qua như một dải sương mù mỏng manh trải dài trong ánh nắng mặt trời. Điều đặc biệt là không chỉ cảnh sắc thiên nhiên, mà còn là sự hiện diện của những chú cá độc đáo được gọi là cá dóc. Đây không chỉ là một dòng suối, mà còn là một ngôi nhà, một môi trường sống đặc biệt cho loài cá này.
Đàn cá bơi ngược dòng trên suối Ngọc
Những con cá dóc này có vẻ nổi bật hơn so với loài cá thông thường. Với vảy bạc bóng và hình dáng độc đáo, chúng trở thành biểu tượng của Suối Cá Thần. Một điều thú vị là người dân tộc Mường xứ Thanh đã xây dựng một mối liên kết mạnh mẽ với những con cá này. Câu chuyện về cá dóc đã trở thành một phần không thể thiếu trong truyền thống văn hóa của họ.
Vì sao không ai dám xâm hại loài cá ở suối này
Theo tích người xưa kể lại, tại ngôi làng nọ có hai vợ chồng hiếm muộn dù tuổi đã cao. Một hôm, khi đang bắt tôm cá ngoài thửa ruộng bên suối, người vợ nhặt được một quả trứng có hình dáng lạ. Bà lão liền đặt quả trứng xuống nước và tiếp tục bắt cá. Kỳ lạ thay, dù cho bà lão có thả quả trứng bao nhiêu lần đi nữa, quả trứng vẫn cứ xuất hiện trong rổ của bà. Thấy vậy, hai vợ chồng cùng bàn nhau đem trứng về ấp thử.
Không lâu sau, quả trứng nở ra một con rắn. Người chồng hoảng sợ nên đã nhiều lần đưa rắn con thả về suối Ngọc, những cứ tối đến là rắn lại tìm đường trở về nhà. Lâu dần, rắn sống trong nhà như những vật nuôi khác. Kể từ khi xuất hiện rắn, dân làng lúc này cũng có đủ nước tưới tiêu và không còn chịu cảnh hạn hán kéo dài như trước, đời sống người dân cũng trở nên no đủ và hạnh phúc hơn.
Ngày nọ, sau một đêm mưa to gió lớn, người ta tìm thấy xác rắn trôi dạt vào chân núi Trường Sinh. Tin rằng rắn đã đánh nhau với thủy quái để bảo vệ làng, người dân liền lập đền thờ ngay tại chân núi nhằm ghi nhớ công ơn to lớn, suy tôn rắn là thần.
Đền thờ thần rắn bên cạnh dòng suối Ngọc
Kể từ lúc đó, dòng suối Ngọc trước đền bắt đầu xuất hiện một đàn cá dóc. Cả ngày lẫn đêm, chúng bơi lội trong dòng nước trong xanh, mà người dân tin rằng đó là cách chúng bảo vệ và giữ gìn dòng suối nơi thờ thần Rắn.
Người làng sau đó đặt cho suối tên là Suối Cá Thần. Dân làng không bao giờ ăn cá từ suối này, coi đó là một hành động thể hiện tôn trọng và để tưởng nhớ sự hy sinh của thần rắn.
Tại suối cá này, còn có những câu chuyện huyền bí đan xen. Người địa phương truyền tai nhau kể về một cặp vợ chồng từ một làng khác đã đến suối để bắt "cá thần" về nấu ăn. Tuy nhiên, khi họ nấu lên, không có miếng cá nào mà chỉ còn nồi nước trong veo. Sợ hãi, họ đã mang lễ vật đến đền Ngọc để xin thần rắn tha thứ.
Hay câu chuyện khác kể về hai thanh niên đến từ thành phố đến thăm suối Cẩm Lương để thấy "cá thần". Tò mò, họ đã lấy đá đập chết một con cá trong suối. Trở về thành phố, cuộc sống của họ bắt đầu gặp rắc rối. Đau ốm và không may rủi, họ gặp những vấn đề xúi quẩy không lường trước.
Khu vực cửa hang, nơi hàng ngày đàn cá bơi vào bơi ra
Từ đó, dân làng càng lúc càng tin rằng việc làm hại cá thần hoặc làm bẩn nguồn nước suối Ngọc sẽ dẫn đến hậu quả tai hại. Những câu chuyện này góp phần tạo nên sức hút đặc biệt của suối Cẩm Lương, không chỉ là một địa điểm du lịch mà còn là ẩn ý về mối liên kết sâu sắc giữa con người và thiên nhiên.
Từ truyền thuyết đến chuyện cân bằng cuộc sống tự nhiên
Bà Phạm Thị Vượng, 63 tuổi, là một người con của vùng đất này. Cuộc đời bà gắn bó với suối thần và những con cá đặc biệt ở đây từ khi mới chào đời.
"Cá dóc không chỉ là một loài cá thông thường, mà còn có ý nghĩa tâm linh sâu sắc đối với người dân địa phương. Được truyền từ đời này sang đời khác, người dân Mường đã coi cá dóc như một vị thần sông suối, vốn liên kết mật thiết với cuộc sống và duy trì cân bằng tự nhiên trong vùng" bà cho biết.
Bà Phạm Thị Vượng là một trong những người giữ và bảo vệ dòng suối
Cá dóc không phải là nguồn thực phẩm cho người dân tại đây. Cá đã trở thành một văn hóa độc đáo, một sự tôn trọng và bảo vệ cho sự hòa hợp của thiên nhiên. Bà Vượng chia sẻ rằng từ xưa đến nay, người dân không bao giờ ăn cá ở suối thần.
Thay vào đó, họ coi cá là vị thần và là biểu tượng của sự sạch sẽ, trong lành của nước suối. Mỗi năm, hàng ngàn du khách đến thăm quan suối thần để thưởng thức vẻ đẹp tự nhiên tuyệt vời và cảm nhận tinh thần đặc biệt mà cá dóc mang lại.
Người dân ở khắp nơi đổ về chiêm ngưỡng đàn cá
Người dân ở đây cũng đã tự giác bảo vệ và giữ gìn nguồn nước sạch cho suối thần nơi đàn cá sinh sống. Việc không tắm rửa, giặt giũ ở suối thần đã trở thành lời thề của người dân Mường để bảo vệ nguồn tài nguyên quý báu này.
Câu chuyện về cá dóc ở suối thần cũng là một minh chứng về sự hòa hợp giữa con người và thiên nhiên. Từ việc bảo vệ nguồn nước, tôn trọng tâm linh, đến việc kết nối với du khách qua cảnh quan thiên nhiên độc đáo, suối thần và cá dóc đã trở thành biểu tượng sống động về mối quan hệ gắn bó giữa con người và môi trường tự nhiên.