Ông Thôi Thiên Khải đánh giá, cần phải thừa nhận rằng, quan hệ Trung – Mỹ hiện tại không hoàn toàn “đứng im” hoặc dừng lại, mà chỉ là đang lệch hướng. Điều mà hai bên cần làm là ngăn cho việc lệch hướng này ngày càng trượt dài thậm chí rơi vào mức độ “cạm bẫy” như nhiều người thường nhắc tới.
Đại sứ Trung Quốc tại Mỹ cho rằng, một bộ phận người dân Mỹ, đặc biệt là một số chính khách Mỹ có quan điểm luôn muốn mình là tốt nhất, mạnh nhất, trong khi đó nếu người khác phát triển tốt hơn, thu hẹp khoảng cách với mình thì lại cho rằng người khác đang “lợi dụng” và tìm cách để gây áp lực, đàn áp. Ông Thôi khẳng định, đây là quan điểm không tốt, thậm chí là không “lành mạnh”.
Về cách xử lý quan hệ giữa hai bên, ông Thôi Thiên Khải cho rằng, việc kích hoạt và mở cửa tất cả các kênh đối thoại giữa hai bên là cần thiết, tuy nhiên phải thực hiện như nào là điều mà cả hai cần cân nhắc.
Phía Mỹ luôn khẳng định muốn lấy thành quả để định hướng đối thoại, Trung Quốc cũng mong muốn điều đó, tuy nhiên không thể vì đạt được lợi ích, yêu cầu của mình mà tổn hại đến lợi ích của người khác, chỉ có thành quả cân bằng, cùng có lợi mới là thành quả tích cực đúng nghĩa.
Ông Thôi Thiên Khải nói: “Quan hệ Trung – Mỹ hiện tại có đi trên quỹ đạo đúng đắn hay không, nếu đúng thì tăng tốc là rất tốt, nếu lệch hướng cần phải kịp thời đạp phanh, cú đạp phanh này không phải là để khiến quan hệ hai bên dừng lại mà để giúp nó tiếp tục quay trở lại quỹ đạo đúng đắn”.
Quan hệ Trung – Mỹ thời gian gần đây tiếp tục diễn biến theo chiều hướng xấu, cạnh tranh chiến lược giữa hai bên diễn ra gay gắt trên nhiều lĩnh vực, có nhiều nhận định cho rằng, quan hệ Trung –Mỹ đang ở mức thấp nhất kể từ khi thiết lập quan hệ ngoại giao đến nay.
Mới đây, Bộ trưởng quốc phòng Mỹ Mark Esper cũng cho rằng Mỹ đang ở trong thời đại cạnh tranh nước lớn và đối thủ cạnh tranh chiến lược số 1 của Mỹ là Trung Quốc. Ông Mark Esper cảnh báo, Trung Quốc hy vọng thay đổi trật tự thế giới được thiết lập từ chiến tranh thế giới thứ hai trở lại đây./.