Marsha Ivins, một phi hành gia kỳ cựu của NASA với 55 ngày bay trong không gian trải dài qua 5 sứ mệnh, đã chia sẻ những góc nhìn độc đáo về cuộc sống phi thường trên quỹ đạo Trái Đất. Khác xa với hình ảnh hào nhoáng thường thấy, Ivins mô tả trải nghiệm của mình là sự kết hợp hài hòa giữa "điều kỳ diệu siêu việt" và "sự bình thường sâu sắc", nơi những khoảnh khắc ngoạn mục đan xen với những thử thách và khó khăn không thể lường trước.
Marsha Ivins là một phi hành gia kỳ cựu của NASA, đã thực hiện 5 sứ mệnh bay vào vũ trụ trong khoảng thời gian từ năm 1990 đến năm 2001. Với tổng thời gian 55 ngày lơ lửng trong không gian, bà đã góp phần quan trọng vào các chương trình khám phá vũ trụ và khoa học của Hoa Kỳ
Sự choáng ngợp trước Trái Đất và những giờ phút đầu tiên trong không gian
Nhìn từ không gian, Trái Đất hiện lên như một viên ngọc xanh biếc lộng lẫy, "ngoạn mục" và "siêu thực", khiến Ivins cảm thấy choáng ngợp như lạc vào một thế giới hoàn toàn khác. Tuy nhiên, hành trình đến với khung cảnh ngoạn mục ấy không hề dễ dàng. Hai giờ đầu tiên sau khi lên tàu con thoi, các phi hành gia thường chìm vào giấc ngủ do ảnh hưởng của quá trình kiểm tra trước khi phóng. Mọi thứ bị siết chặt và ồn ào, nhưng Ivins chia sẻ rằng "không có gì phải lo lắng", bởi đây là bước cần thiết để đảm bảo an toàn cho sứ mệnh.
Khoảnh khắc phóng tàu thực sự là một trải nghiệm khác biệt hoàn toàn. "Tăng tốc từ bệ phóng lên quỹ đạo trong 8,5 phút với vận tốc 17.500 dặm/giờ - đó là một hành trình hết sức kỳ diệu", Ivins miêu tả.
Cảm giác không trọng lực ập đến khiến cơ thể thay đổi: Khi ở trên quỹ đạo, không có trọng lực nên chất lỏng trong cơ thể sẽ di chuyển về phía đầu bạn. Bụng của bạn xẹp xuống và bạn sẽ có được một khuôn mặt căng mọng tuyệt vời. Bạn có xu hướng cao thêm một hoặc hai foot và bạn cảm thấy cơ thể mình dài ra.
Tuy nhiên, nó cũng đi kèm với những cơn đau đầu dữ dội và cảm giác buồn nôn do cơ thể mất đi một lượng lớn chất lỏng. Phải mất vài ngày để cơ thể thích nghi với môi trường vi trọng lực.
Marsha Ivins đã từng tham gia 5 sứ mệnh bao gồm: STS-41G (1990), STS-63 (1995), STS-81 (1997), STS-98 (1998) và STS-104 (2001). Đồng thời bà cũng là nữ phi hành gia Mỹ đầu tiên thực hiện 5 chuyến bay vào vũ trụ.
Thức ăn, giấc ngủ và những thử thách thích nghi
Thức ăn trên không gian cũng là một trải nghiệm thú vị. Do ảnh hưởng của vi trọng lực, vị giác của con người có thể thay đổi, khiến những món ăn quen thuộc trở nên khác lạ. Ivins chia sẻ rằng bản thân từng mang theo một thanh sô cô la từ Trái Đất ra ngoài không gian, nhưng khi ăn nó bà lại cảm thấy nó có vị "như sáp".
Trên thực tế, các phi hành gia không thể nấu ăn trên ISS hoặc tàu con thoi và do đó họ phải mang theo thức ăn đóng gói chân không, thức ăn sấy khô tự nhiên hoặc thức ăn ổn định nhiệt. Họ thêm nước vào thức ăn và hâm nóng trong lò nướng. Vì không có tủ lạnh trên tàu nên thức ăn tươi sẽ nhanh hỏng và họ phải đảm bảo rằng phải ăn hết bất cứ thứ gì tươi như trái cây trong những ngày đầu của nhiệm vụ.
Trải nghiệm kỳ lạ nhất khi ở trên không gian là ngủ. Thay vì nằm trên giường giống như ở Trái Đất, các phi hành gia phải buộc túi ngủ của họ vào tường, sàn nhà hoặc trần nhà. Việc giữ cố định cơ thể và tay chân trong môi trường vi trọng lực đòi hỏi sự thích nghi đặc biệt. Ivins thường ngủ ở boong giữa tàu con thoi, nơi mát mẻ, yên tĩnh và coi đó như "phòng ngủ riêng" của mình.
Ngoài những đóng góp cho chương trình thám hiểm vũ trụ, Marsha Ivins còn là một diễn giả truyền cảm hứng và một nhà giáo dục tận tụy. Bà đã chia sẻ kinh nghiệm của mình với các thế hệ học sinh và sinh viên, khuyến khích họ theo đuổi ước mơ của mình và khám phá khoa học.
Công việc bận rộn và những khoảnh khắc thư giãn
Công việc trên trạm vũ trụ và tàu con thoi vô cùng bận rộn, bao gồm bảo trì hàng ngày, thực hiện thí nghiệm, vận hành robot và tham gia các hoạt động bên ngoài tàu vũ trụ. Ivins chia sẻ rằng đây là công việc "vất vả", "có thể gây căng thẳng và đáng sợ theo cách riêng của nó", nhưng cũng mang lại cho bà cảm giác "thư giãn" bởi vì khi ở trên không gian, con người được giải thoát khỏi những lo toan thường nhật trên Trái Đất.
Trở về Trái Đất và những khó khăn thích nghi
Khi trở về Trái Đất, cơ thể phi hành gia phải trải qua quá trình thích nghi ngược với môi trường trọng lực. Tai trong, vốn đã quen với vi trọng lực, trở nên nhạy cảm, khiến họ gặp khó khăn trong việc giữ thăng bằng. Các cơ không hoạt động trong nhiều tuần cũng phải hoạt động trở lại để bạn có thể thực hiện các công việc hàng ngày như đứng, đi và cầm nắm đồ vật. Ivins chia sẻ rằng phải mất vài ngày, thậm chí vài tuần để bản thân có thể đi lại bình thường trên mặt đất.
Bất chấp những thử thách và khó khăn, Marsha Ivins khẳng định rằng "sẽ quay lại ngay lập tức" nếu có cơ hội. Với Marsha Ivins, trải nghiệm phi hành gia không chỉ là những khám phá khoa học, mà còn là hành trình phi thường về bản thân, giúp và khám phá những giới hạn của cơ thể và tinh thần con người.
