Diễn viên Lê Mai vừa nhận danh hiệu Nghệ sĩ ưu tú (NSƯT) tại lễ trao tặng danh hiệu hôm 6/3, Nhà hát Lớn Hà Nội. Trong đợt xét tặng lần này, bà là nghệ sĩ lớn tuổi nhất nhận danh hiệu NSƯT.
Trong cuộc trò chuyện với Tiền Phong, NSƯT Lê Mai tâm sự bà không nghĩ ở tuổi này vẫn có cơ hội được trao danh hiệu cao quý. "Đó là vinh dự không thể tưởng tượng được. Vì tuổi cao, tôi không còn đóng phim, đóng kịch nữa. Danh hiệu NSƯT khiến tôi vô cùng tự hào. Niềm vui cũng nhân lên khi em trai là đạo diễn Lê Chức được phong danh hiệu NSND", nghệ sĩ Lê Mai chia sẻ.
NSƯT Lê Mai quê gốc ở Hải Phòng, lên Hà Nội từ năm 15 tuổi. Bà xuất thân trong một gia đình có truyền thống hoạt động nghệ thuật, cha là nhà thơ - kịch tác gia Lê Đại Thanh, hoạt động trong Đội kịch Trung ương cùng thời với Thế Lữ và Song Kim. Mẹ của NSƯT Lê Mai cũng là diễn viên kịch.
NSƯT Lê Mai tham gia nhiều vở kịch như Những người ở lại, Cái máy chém, Lam Sơn tụ nghĩa… Bà đóng cả phim điện ảnh như Hoa đắng, Hoàng hôn dang dở, Chập cheng... cùng một số phim truyền hình. NSƯT Lê Mai chia sẻ bộ phim mà bà tâm đắc nhất trong sự nghiệp là Bà nội không ăn pizza, phát sóng năm 2010.
"Ngày ấy còn khỏe, tôi vẫn phóng xe máy đi đóng phim. Đạo diễn cứ gọi là có mặt. Bà nội không ăn pizza là bộ phim tôi thích nhất vì kịch bản trẻ trung, vui vẻ, các diễn viên đều đáng yêu", NSƯT Lê Mai tâm sự.
Mấy năm trở lại đây vì tuổi đã cao, NSƯT Lê Mai nghỉ đóng phim. Bà chuyển về phố Phan Đình Phùng (Ba Đình, Hà Nội) sống cùng con gái thứ hai - NSND Lê Khanh. Quyết định "nghỉ hưu" được đưa ra sau khi NSƯT Lê Mai thấy khó khăn trong việc học thuộc lời thoại, cần có đạo diễn nhắc. "Tôi đóng được nhiều phim trong sự nghiệp, vai nào cũng nhận lời, từ vai ăn mày tới phụ nữ nhà giàu. Đó là điều tôi sung sướng nhất. Khi dừng lại, tôi thấy đủ, hài lòng với những gì mình đã làm được", NSƯT Lê Mai tâm sự.
Ở tuổi 87, niềm vui của bà là đều đặn ngày hai buổi ra hàng nước ở đầu ngõ. Bà nói vui, dù vẫn nhớ nghề nhưng mấy năm nay không "đòi" đi đóng phim nữa. Đồng nghiệp của NSƯT Lê Mai là NSƯT Kim Xuyến thường xuyên qua chơi. Hai người là khách quen của quán nước trước cổng nhà. "Lịch trình của tôi là ăn sáng, ra hàng nước ngồi đến trưa, chiều ngủ dậy lại ra uống nước. Nhiều khán giả nhận ra và ngỏ ý chụp ảnh cùng. Ngày nào tôi không ra quán nước, Lê Khanh còn nhắc mẹ đi cho đỡ buồn", NSƯT Lê Mai kể.
NSƯT Lê Mai có sở thích chụp ảnh, giữ lại những bức ảnh kỷ niệm. Những tấm hình từ ngày bé chụp cùng bố mẹ, ảnh thời đi diễn, ảnh trong phim, ảnh của các con cháu đều được bà sắp xếp và treo cẩn thận trên tường.
Một góc nhỏ trên bàn uống nước cũng bày kín những bức ảnh gia đình. NSƯT Lê Mai ngoài 80 nhưng vẫn nhớ như in kỷ niệm gắn với từng bức ảnh.
NSƯT Lê Mai tâm sự rằng bà tự hào và hạnh phúc khi có ba cô con gái giỏi giang, đều có đóng góp cho nghệ thuật là NSƯT Lê Vân, NSND Lê Khanh và nghệ sĩ Lê Vi. Con gái út Lê Vi sống ở Pháp nhưng về thăm mẹ thường xuyên.