Thôn Long Thạnh Tây, xã Tam Hải, huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam bốn phía là sông Trường Giang và biển. Mùa nắng, hơn 80 hộ dân nơi đây đi lấy từng thùng nước ngọt mang về sử dụng. Nhà nào trong thôn cũng có vài thùng phi và hồ chứa hứng nước mưa để dành sử dụng dần.
Ông Lê Tấn Ích (62 tuổi) ở thôn Long Thạnh Tây, xã đảo Tam Hải cho biết, mùa nắng nóng người dân khổ sở vì thiếu nước. Trước năm 2006, từng có một đường ống nước bắt qua sông Trường Giang đưa nước từ xã Tam Giang về đây.
Khi nạo vét lòng sông, đường ống hư hỏng và người dân lại chịu cảnh thiếu nước. Ở ốc đảo Long Thạnh Tây, nhiều nhà có giếng khoan nhưng chỉ dùng được mùa mưa, mùa nắng thì nhiễm mặn.
Công trình nước sạch 4 tỷ đồng tại trung tâm xã Tam Hải bỏ hoang gây lãng phí
Ông Ích chia sẻ, nước nhiễm mặn nhưng phải dùng vì không còn nguồn nước nào khác: “Đến mùa hè thiếu nước rất trầm trọng. Giếng đào bữa nay cũng nhiễm mặn.
Nước sinh hoạt đi xa chở, ban đêm thì lên trên giếng vắt ít nước về giặt giũ. Ăn uống thì xây được mấy bể chứa nước mưa. Bà con kiến nghị với hội đồng nhân dân các cấp rất nhiều mà ở trên hứa hẹn vậy”.
Thùng nước mưa ông Lê Tấn Ích trữ lại để dùng
Tình trạng thiếu nước tại xã đảo Tam Hải kéo dài từ nhiều năm qua. Ngay tại trung tâm xã này, một công trình nước sạch được đầu tư 4 tỷ đồng lại bỏ hoang, lãng phí.
Công trình xây dựng năm 2018, đến nay, đã cơ bản hoàn thành hạng mục xây dựng nhưng chưa khoan giếng lấy nước nên không thể vận hành. Nguyên nhân công trình nước sạch bạc tỷ không vận hành do người dân lo ngại khi khoan giếng cỡ lớn sẽ làm đứt mạch nước ngầm.
Từ tháng 5 đến tháng 7 hàng năm, khoảng 250 hộ dân trên xã đảo Tam Hải thiếu nước sinh hoạt do nguồn nước bị nhiễm mặn. Tình trạng nuôi tôm tự phát ồ ạt tại xã Tam Hải cũng là nguyên nhân khiến nguồn nước bị nhiễm mặn ngày thêm nghiêm trọng.
Ông Nguyễn Công Tiến, Chủ tịch UBND xã Tam Hải, huyện Núi Thành cho biết, ứng phó với nắng hạn và thiếu nước, xã đảo sẽ khắc phục tạm những bể nước đã có trên địa bàn để cung cấp nước cho người dân.
Nguồn nước ở xã Tam Hải bị nhiễm mặn, người dân hứng nước mưa sử dụng.
“Tình trạng thiếu nước ở Tam Hải rất “nóng”. Về lâu dài, lắp đặt hết hệ thống dẫn nước về các thôn. Theo chủ trương đầu tư năm 2021 của huyện Núi Thành thì đã có khảo sát để dẫn ống nước sạch từ bên ngoài vào xã đảo Tam Hải theo nguồn nước sạch của Quảng Nam”, ông Nguyễn Công Tiến nói.
Hiện nhiều địa phương ở tỉnh Quảng Nam đang thiếu nước sinh hoạt. Đối với xã đảo Tam Hải nguồn nước bị nhiễm mặn nên cần phải tính toán lâu dài, ổn định đời sống cho bà con. Ông Lê Văn Sinh, Chủ tịch UBND huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam cho biết, địa phương đang nghiên cứu thực hiện dự án đưa nước sạch ra xã đảo Tam Hải.
Dự án có tổng chiều dài đường ống toàn tuyến hơn 8km, điểm đầu tuyến đấu nối vào đường ống cấp nước của Công ty Cổ phần Cấp thoát nước Quảng Nam; tổng mức đầu tư dự án gần 9 tỷ đồng. Dự án hoàn thành sẽ khắc phục tình trạng thiếu nước ở xã đảo Tam Hải.
Theo ông Lê Văn Sinh, dự án này còn một số vướng mắc về thủ tục cũng như thiết kế, dự kiến cuối năm nay mới phê duyệt và triển khai: “Nước lâu nay là Núi Thành chưa làm được, bài toán thiếu nước ở xã Tam Hải là ngân sách bỏ tiền ngân sách ra đầu tư làm đường ống cấp nước cho dân.
Dự án dưới 9 tỷ đồng. Lâu dài sẽ đưa nước từ bên đất liền qua xã đảo nên dừng dự án công trình nước sạch ở trung tâm xã đảo Tam Hải, dừng việc hút nước ngầm. Sắp tới, khi làm dự án đưa nước sạch về xã đảo Tam Hải sẽ đấu nối với hệ thống đường ống bắt sẵn của công trình nước sạch tại trung tâm xã và tiếp tục dùng”.
Người dân xã đảo Tam Hải, huyện Núi Thành đặt ống nước nối với máng xối từ mái nhà để hứng nước mưa
Hiện nay, nhiều công trình nước sạch ở tỉnh Quảng Nam hoạt động kém hiệu quả do việc tổ chức quản lý sau đầu tư còn hạn chế. Ông Trương Xuân Tý, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Quảng Nam cho biết, trước mùa khô hạn hàng năm, đơn vị đã tham mưu UBND tỉnh chỉ đạo các cấp chính quyền địa phương vận động người dân tham gia vào công tác bảo vệ công trình nước sạch.
Theo ông Trương Xuân Tý, tại xã đảo Tam Hải, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Quảng Nam và huyện Núi Thành đang tính toán để sớm xây dựng hệ thống đường ống đưa nước ra xã đảo.
“Hiện nay, tỉnh Quảng Nam đang có cơ chế khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào nước sạch. Địa bàn huyện Núi Thành trên vùng trục chính có 2 nhà máy nước lớn, tỉnh đã có cơ chế kêu gọi các doanh nghiệp mở rộng hệ thống lưới này, sẽ bàn cách thiết kế một dự án đưa hệ thống nước này qua xã đảo Tam Hải.
Hiện UBND huyện Núi Thành đang triển khai xây dựng dự án này”, ông Trương Xuân Tý cho biết thêm.