Thực tế, không thể phủ nhận những lợi ích, cơ hội và niềm vui mà những thiết bị này đem lại. Tuy nhiên, chính nó cũng đang lấy đi của bạn nhiều thứ mà bạn vô tình không nhận ra. Dưới đây là một số những “tác dụng phụ” của các thiết bị giải trí tại gia khi sử dụng “quá liều”.
Các thiết bị di động
Sự bùng nổ của công nghệ số đã mở ra thời hoàng kim cho các thiết bị di động như smartphone và tablet. Tuy nhiên, đây cũng chính là nguyên nhân gây ra nhiều tác động xấu tới sức khỏe con người trong thời đại công nghệ số. Kết quả nghiên cứu mới đây tại Anh của các nhà khoa học đã chỉ ra rằng việc sử dụng điện thoại di động và máy tính bảng không đúng cách với cường độ quá nhiều có thể khiến người dùng mắc các chứng bệnh của người già như mỏi cổ, đau lưng hay đau tay.
Lý giải về những tác hại của việc “nghiện” điện thoại di động và máy tính bảng, tiến sỹ Helena Johnson, Chủ tịch Hội Vật lý trị liệu (CSP) ở Anh, nhấn mạnh: “ Hậu quả của việc sử dụng thường xuyên các thiết bị di động trong thời gian ngắn có thể chưa biểu hiện rõ rệt, nhưng nếu trở thành một hoạt động đều đặn mỗi tối ở nhà (sau giờ làm việc), nó có thể dẫn đến các vấn đề về lưng và cổ, làm giảm sức khỏe của mỗi người. Tác hại có thể trở nên trầm trọng hơn nếu như bạn không để ý tới tư thế khi sử dụng các thiết bị di động”.
Điều đáng nói là, không chỉ xuất hiện những cơn đau ở cổ, tay, và lưng, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) còn từng liệt kê điện thoại di động vào danh sách đen “có khả năng gây ung thư”. Điều này đã làm dấy lên nhiều tranh cãi và nhiều nghiên cứu nhằm kiểm định tuyên bố này. Trong khi một số nhà nghiên cứu tin rằng máy tính bảng và điện thoại di động không hề đe dọa trực tiếp đến não thì Viện Y học Môi trường ở Thuỵ Điển thừa nhận không có đủ dữ liệu để khẳng định liệu những người “nghiện” smartphone có thể bị ung thư trong 20-30 năm nữa hay không.
Mặc dù, các nhà khoa học có thể chưa thống nhất nhau về việc điện thoại di động gây ung thư, nhưng họ đều tán thành việc sử dụng các thiết bị di động “quá liều” và nhìn chằm chằm vào màn hình ngược sáng của thiết bị vào các đêm muộn chính là nguyên nhân phá bĩnh giấc ngủ của bạn. Theo các nhà thần kinh học ở Viện Phụ nữ tại Boston (Mỹ), ánh sáng xanh phát ra từ iPad và smartphone sẽ kích thích não bộ người dùng duy trì trạng thái thức. Những trẻ vị thành niên là những đối tượng dễ bị tổn thương nhất trước hiện tượng này bởi chúng thương dành quá nhiều thời gian mỗi ngày để nhắn tin và đăng tải thông tin lên Facebook. Bên cạnh đó, một số “fan cuồng” của smartphone còn thừa nhận thích ngủ cùng các thiết bị di động này hơn là quan tâm đến chuyện phòng the - một thói quen nguy hiểm có thể phá vỡ hạnh phúc gia đình hoặc gây ra chứng “bất lực” cho những quý ông.
Có thể thấy, smartphone và máy tính bảng đã thực sự tạo một cuộc cách mạng truyền thông và giúp cuộc sống của con người trở nên dễ dàng và thoải mái hơn trong cả công việc và giải trí. Tuy nhiên, cái gì quá cũng không tốt. Hậu quả là, bên cạnh những lợi ích khó có thể phủ nhận của các thiết bị di động này thì chúng cũng là nguyên nhân gây nên một loạt những căn bệnh mới trong thời đại cuộc sống số. Do đó, các chuyên gia khuyến cáo người dùng nên thường xuyên nghỉ ngơi và tránh sử dụng các thiết bị di động quá nhiều. Ngoài ra, người dùng cũng nên tìm hiểu việc sử dụng các thiết bị này đúng tư thế nếu không muốn nhanh chóng trở thành… người già.
Máy tính
Nhắc đến cuộc sống hiện đại không thể không nhắc đến những chiếc máy tính quen thuộc, công cụ làm việc không thể thiếu của dân văn phòng. Tuy nhiên, việc ngồi làm việc hàng giờ bên những chiếc máy tính để bàn hay laptop có thể dẫn những tác hại nguy hiểm đối với sức khoẻ mà ít ai ngờ đến.
Theo các chuyên gia y tế, ngồi lâu bên máy tính đồng nghĩa với việc chỉ có bàn tay, cổ và các ngón tay của chúng ta phải hoạt động liên tục trong khi toàn bộ phần thân người lại gần như bất động. Việc lặp đi lặp lại những chuyển động ở riêng cổ và ngón tay sẽ gây ảnh hưởng lớn đến dây chằng ở đây, làm chúng trở nên yếu, dễ bị tổn thương và nhanh mỏi cơ hơn. Bên cạnh đó, việc ngồi bất động thân dưới trong một khoảng thời gian dài còn làm cơ bắp toàn thân bị nhức mỏi cùng với nguy cơ gai đốt sống lưng rất cao.
Ngoài ra, việc “đóng đô” trước máy tính nhiều giờ đồng hồ để lướt web, đọc báo, hay “cày game” thâu đêm cũng gây ra một loạt những căn bệnh khác như béo phì, tăng mỡ bụng, các bệnh liên quan đến đường tiêu hóa cùng các vấn đề về tâm lý như đầu óc mu muội, uể oải… Đó là chưa kể tới việc tiếp xúc với các trò chơi điện tử, hình ảnh bạo lực hoặc không phù hợp với lứa tuổi trên máy tính hay các thiết bị di động khác có thể khiến người dùng bị tê liệt cảm xúc, rối loạn tâm lý, rối loạn thần kinh, trầm cảm… Trong khi đó, theo thống kê của viện nghiên cứu khoa học California (Mỹ), ngồi bên máy tính quá 5 giờ/ngày sẽ khiến tinh thần, sức đề kháng bệnh tật, và hoạt động của tim mạch đều bị suy giảm tối thiểu là 10%.
Không chỉ vậy, việc nhìn chằm chằm vào vào màn hình sáng quá lâu sẽ làm ảnh hưởng đến sức khoẻ của đôi mắt. Nó tạo ra sự căng thẳng, mệt mỏi và thậm trí là gây khô mắt. Thậm chí, việc lạm dụng máy tính còn trở thành “hung thủ” phá hoại nhan sắc của phái đẹp. Mặc dù, đã có nhiều lý luận cho rằng sóng điện từ của máy tính hay điện thoại đều không ảnh hưởng quá nhiều đến sức khỏe con người. Tuy nhiên, thực tế kiểm nghiệm của viện nghiên cứu khoa học California trên 100 người làm việc bên máy tính cho thấy ngay cả khi họ đã được tẩm bổ bằng các thực phẩm tươi và lành mạnh nhất thì làn da của những người này vẫn có dấu hiệu bị sạm đen, nhăn nheo, thiếu sức sống hơn hẳn so với người khác.
Vì vậy, để hạn chế những tác hại trên, đặc biệt với phụ nữ, các nhà khoa học khuyến cáo phụ nữ nên sử dụng một số giải pháp như duy trì thói quen ăn sữa chua hàng ngày để tăng cường các loại vi khuẩn có lợi và vitamin B giúp chống lại hiệu quả các tác hại của bức xạ cho da. Bên cạnh đó, uống đủ 2 lít nước/ngày cũng là một nguyên tắc quan trọng cần kiên trì thực hiện để có được một làn da đẹp bởi ngồi lâu trước máy tính dễ khiến da bạn bị khô. Ngoài ra, bạn cũng nên chịu khó vận động trong quá trình làm việc như đứng dậy, đi lại sau từ 1-2 giờ ngồi trước máy tính để lưu thông huyết mạch và hạn chế tác hại đối với xương khớp.
Tivi
“Xem tivi nhiều = đánh mất cuộc sống” hay “bật tivi = tắt cuộc đời” là kết luận mà nhiều nhà nghiên cứu đã đưa ra khi đánh giá về hậu quả của việc ngồi lì ở nhà xem, dán mắt vào chiếc tivi.
Thực tế, những tác hại của việc xem tivi không điều độ không còn là vấn đề gì mới mẻ. Tuy vậy, nhiều người vẫn cho rằng chỉ cần xem tivi một chút thì không ảnh hưởng gì, song thời lượng “một ít” là bao nhiêu thì vẫn còn là vấn đề đang được tranh cãi. Theo nghiên cứu của các nhà khoa học thuộc trường đại học Queensland (Úc), mỗi giờ xem tivi rút ngắn cuộc đời bạn đi 22 phút và xem tivi 6 giờ/ngày sẽ khiến tuổi thọ của bạn giảm đi năm năm. Thậm chí, các nhà khoa học của trường đại học này còn cảnh báo việc “nghiền” xem tivi cũng khiến cơ thể con người chịu những tác động xấu tương tự như thiếu vận động, béo phì và hút thuốc.
Một trong những tác hại rõ ràng nhất không cần phải tranh cãi của việc xem tivi quá nhiều chính là sự lãng phí thời gian. Qũy thời gian của mỗi con người đều có hạn. Khi bạn dành càng nhiều thời gian cho tivi, bạn sẽ càng phải bớt xén thời gian cho các công việc khác, trong đó có cả thời gian dành cho người thân trong gia đình hay những hoạt động yêu thích khác. Trong khi đó, gắn kết và tương tác là một trong những nhu cầu cơ bản của con người mà một bộ phim truyền hình không bao giờ mang lại được cho bạn. Đó là chưa kể, hiện nay, hầu hết các chương trình phát sóng trên tivi như từ các show truyền hình, phim hài đến những bộ phim truyền hình thực tế đều mải mê tập trung khai thác những “góc khuất” của cuộc sống mà quên mất việc đưa ra những thông điệp tích cực. Chính điều này đang đầu độc người xem bằng những suy nghĩ tiêu cực và mất dần niềm tin vào cuộc sống. Như vậy, đầu tư vào việc xem tivi có thực sự giúp bạn thư giãn hơn hay chỉ càng khiến bạn thêm “mua” bực vào người.
Bên cạnh những tổn hại về tinh thần, việc ngồi quá lâu trước màn hình tivi cũng gây hại không nhỏ cho sức khỏe, đặc biệt là đối với những đối tượng là nhân viên văn phòng. Thực tế, nhân viên văn phòng vốn đã sống một cuộc sống ít vận động nhất. Về nhà, họ lại tiếp tục điều đó bằng cách ngồi trước màn hình và xem các chương trình trên tivi. Chính vì vậy, cơ bắp sẽ không được thực hiện những vận động cơ bản nhất– điều này nếu kéo dài sẽ gây ra những “tác dụng phụ” khôn lường tới sức khỏe của những khổ chủ mê xem tivi.
Hơn nữa, lối sống của cha mẹ rất dễ trở thành tấm gương của cha mẹ. Việc các bậc phụ huynh mải mê xem dán mắt vào các chương trình truyền hình có thể tạo tiền đề cho những đứa trẻ “nghiện” tivi sau này. Trong khi đó, đã có rất nhiều nghiên cứu cho thấy những ảnh hưởng tiêu cực của tivi đến sự phát triển của trẻ do trẻ lười vận động và tác động tiêu cực của những hình ảnh trên truyền hình. Vì vậy, hãy biết “đầu tư” thời gian một cách thông minh để có được những điều tươi đẹp trong cuộc sống không chỉ cho chính bản thân mà còn cho những đứa con thơ dại của mình.
Tai nghe
Đeo tai nghe (tai phone, headphone, earphone ) hiện nay đã trở thành văn hóa nghe nhạc của 1 số bộ phận trong xã hội. Tuy nhiên, có vẻ như ít ai để ý đến tác hại của vật dụng này khi nhiều người vẫn vô tư đeo tai phone nghe nhạc nhiều giờ, nhiều ngày liền ở bất cứ nơi đâu và bất cứ khi nào. Trong khi đó, việc sử dụng tai nghe không điều độ với âm lượng quá lớn sẽ dẫn đến nhiều tổn hại khôn lường như ảnh hưởng đến các tế bào thần kinh và thậm chí có thể gây bị điếc.
Theo nghiên cứu của các nhà khoa học Mỹ, việc đeo tai nghe thường xuyên trong thời gian dài, đặc biệt là khi đang làm việc hoặc tham gia giao thông sẽ khiến thần kinh ốc tai làm việc quá sức dẫn đến tai không thể phân tích, nhận biết lời nói và dần hoạt động chậm chạp hơn. Ngoài ra, có những người “nghiện” đeo tai nghe tới mức có thể đeo thiết bị này ngay cả khi ngủ. Đây là một thói quen có hại rất lớn tới sức khỏe nếu tiếp diễn trong một thời gian dài. Bởi khi ngủ, toàn bộ cơ thể cần phải được nghỉ ngơi hoàn toàn nên phải tắt đèn hay để ánh sáng dịu nhẹ, tránh tiếng ồn. Việc đeo tai nghe khi ngủ sẽ kích thích não bộ làm việc liên tục gây ra tình trạng mệt mỏi, nhức đầu, hoa mắt, ù tai, thậm chí là giảm thính lực…. Bên cạnh đó, ống tai nghe chính là tụ điểm tập kết của rất nhiều loại vi khuẩn hay nấm, dễ gây nhiễm trùng ống tai ngoài.
Vì vậy, để hạn chế những ảnh hưởng tiêu cực của các loại tai nghe, các nhà khoa học khuyến cáo người dùng nên áp dụng những biện pháp phòng ngừa như: Chỉ nên để mức âm lượng không quá 60% so với mức cao nhất và lựa chọn những loại tai nghe vừa khít với tai để không phải tăng volume. Những loại tai nghe chụp cả tai là loại tai nghe tốt nhất được các nhà khoa học khuyên dùng dù rất đắt và cũng khá “cồng kềnh”. Ngoài ra, việc giữ vệ sinh cho thiết bị này cũng nên được tiến hành thường xuyên để tránh tình trạng bụi bẩn hay dị tật lọt vào tai gây viêm nhiễm.