Tên lửa phát nổ trong cuộc không kích của quân đội Israel xuống Dải Gaza nhằm đáp trả loạt rocket của Phong trào Hồi giáo Hamas nhằm vào lãnh thổ Nhà nước Do Thái, ngày 8/10/2023. Ảnh: AFP/TTXVN
Ngày 8/10, Nội các An ninh Israel tuyên bố nước này “đang trong tình trạng chiến tranh sau cuộc tấn công thảm khốc của Hamas tại miền Nam Israel", nhấn mạnh sẽ thực hiện nhiều hoạt động quân sự tại Dải Gaza trong những ngày tới.
Trước đó một ngày, Thủ tướng Benjamin Netanyahu đưa ra tuyên bố tương tự, nhưng theo điều 40 của Luật Cơ bản Israel, quyết định của Nội các An ninh Israel mới chính thức đặt nước này vào tình trạng chiến tranh.
Trong một dòng trạng thái trên X (Twitter trước đây), tờ The Times of Israel cho biết Thư ký Nội các Israel đã viết rằng: “Cuộc Chiến tranh Gaza lần thứ nhất được lên kế hoạch để trở thành cuộc chiến tranh cuối cùng”.
Đây là một thay đổi lớn bởi mặc dù đã có nhiều cuộc xung đột tàn khốc ở Dải Gaza, nhưng Israel chưa từng chính thức tuyên bố trạng thái chiến tranh đối với Dải Gaza như hiện nay.
Sau cuộc tấn công bất ngờ của Phong trào Hồi giáo Hamas vào khoảng 6 giờ 30 phút sáng 7/10, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu gửi một thông điệp tới người nước này rằng Israel sẽ giành chiến thắng và “đối phương sẽ phải trả một cái giá mà họ chưa từng biết".
Sau đó, theo tờ Alarabiya News, ông Netanyahu còn thề sẽ "trả thù mạnh mẽ”.
Tuy nhiên, số phận của những người lính Israel, người già, phụ nữ và trẻ em bị các tay súng thuộc Phong trào Hồi giáo Hamas đưa vào Dải Gaza đã làm phức tạp thêm cách Israel thực hiện lời hứa sẽ đáp trả mạnh mẽ và nhanh chóng, trong khi vẫn tuân thủ nguyên tắc lâu dài là không để ai bị bỏ lại phía sau.
Chuyển người bị thương tại Ashkelon (Israel) trong xung đột giữa Israel và phong trào Hamas tại Dải Gaza ngày 7/10/2023. Ảnh: THX/TTXVN
Như tuyên bố của Phong trào Hồi giáo Hamas và Nhóm Thánh chiến Hồi giáo Palestine được tờ The Times of Israel đăng tải hôm 9/10, có 130 người Israel bị giam giữ ở Dải Gaza, bao gồm cả các quan chức của Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF, quân đội Israel).
Lãnh đạo Phong trào Hồi giáo Hamas không giấu giếm là họ sẽ sử dụng những người bị bắt làm đòn bẩy để buộc phía Israel thả những người Palestine bị giam giữ ở Israel và rằng số tù nhân Israel đủ để giải thoát tất cả tù nhân Palestine.
Điều này làm người ta gợi nhớ tới chuyện xảy ra vào năm 2011. Khi đó, Israel đã trao đổi hàng trăm tù nhân Palestine để giành tự do cho một binh sĩ Israel, Gilad Shalit, người đã bị giam giữ 5 năm.
Ngay tại thời điểm đó, một số người Israel đã chỉ trích kiểu trao đổi mà họ cho rừng là quá chênh lệch còn lần này, cuộc mặc cả dường như khó khăn hơn nhiều khi số lượng người Israel bị giam giữ ở Dải Gaza là quá lớn nếu như thông tin mà Phong trào Hồi giáo Hamas của Nhóm Thánh chiến Hồi giáo Palestine đưa ra là chính xác.
Theo ông Aaron David Miller, thành viên cấp cao của Tổ chức Carnegie vì Hòa bình quốc tế, Phong trào Hồi giáo Hamas bắt giữ người Israel làm con tin như một chính sách bảo hiểm chống lại hành động trả đũa của Israel, đặc biệt là một cuộc tấn công trên bộ lớn và để đổi lấy việc Israel trả tự do cho các tù nhân Palestine.
Ông Miller cho rằng đó là một “thực tế tàn khốc” và nó sẽ hạn chế cách Israel phản ứng, nhất là khi Phong trào Hồi giáo Hamas nắm trong tay một số lượng con tin lớn.
Bộ Ngoại giao Israel cho biết nước này sẽ hành động để giải thoát các con tin, gây thiệt hại nghiêm trọng cho “cơ sở hạ tầng khủng bố” của Phong trào Hồi giáo Hamas và đảm bảo không có nhóm khủng bố nào ở Dài Gaza có thể làm hại công dân Israel nữa.
Nhưng tờ Alarabiya News cho rằng không có sự lựa chọn nào dễ dàng. Cố gắng giải cứu tất cả những người Israel bị các tay súng Phong trào Hồi giáo Hamas giam giữ ở những địa điểm khác nhau có thể gây nguy hiểm đến tính mạng của họ.
Trong khi đó, các cuộc đàm phán kéo dài với Phong trào Hồi giáo Hamas về việc trao đổi tù nhân sẽ là một chiến thắng to lớn cho kẻ thù không đội trời chung của Israel.