Con tôi khóc suốt đêm, giọng khản đặc, gọi tên một người không còn ở đây nữa.
Nhưng lần này, tôi không dám trách bà.
Bà giúp việc của nhà tôi đã ngoài 50 tuổi. Mái tóc lốm đốm bạc, lưng không còn thẳng, mỗi lần cúi xuống bế con đều phải hít một hơi thật sâu. Ba năm trước, khi bà đến, tôi chỉ nghĩ đơn giản: “Lớn tuổi một chút cũng tốt, cẩn thận, ít thay đổi.” Tôi không ngờ, sự “ổn định” ấy lại được đổi bằng sự chịu đựng âm thầm.
Bà nghỉ việc vào một buổi chiều rất yên ắng.
Không cãi nhau. Không dọn dẹp đồ đạc rầm rộ. Chỉ xin phép về sớm hơn thường lệ, rồi để lại trên bàn ăn một mảnh giấy viết tay: “Tôi xin lỗi, tôi không làm nữa. Mong gia đình giữ gìn sức khỏe.”
Ảnh minh hoạ
Tôi đọc đi đọc lại mảnh giấy, cảm thấy có gì đó không ổn. Một người đã quen thức dậy từ 5 giờ sáng, quen nấu từng bữa cơm, giặt từng chiếc áo cho con tôi, không thể rời đi chỉ bằng vài dòng như vậy.
Đêm đó, con tôi khóc dữ dội.
Không phải vì đói, cũng không phải vì ốm. Nó khóc vì thiếu một vòng tay quen thuộc. Tôi dỗ thế nào cũng không được, cuối cùng đành gọi điện cho bà.
Bà bắt máy rất nhanh, như thể đã đoán trước cuộc gọi này.
“Tôi xin bà, quay lại đi. Lương mình nói lại, tôi tăng bao nhiêu cũng được.” Tôi nói liền một hơi, không kịp thở. “Thêm 10 triệu mỗi tháng, bà thấy được không?”
Đầu dây bên kia im lặng rất lâu.
Rồi bà nói, giọng khàn, chậm rãi, từng chữ như đã đè nặng trong lòng suốt thời gian dài: “Cô à, có đưa tôi bao nhiêu tiền, tôi cũng không quay lại.”
Tôi sững người.
Bà không lớn tiếng, không oán trách. Chính sự bình thản ấy mới khiến tôi thấy lạnh sống lưng.
“Tuần trước,” bà tiếp tục, “cô gọi tôi vào phòng, nói mất một chiếc vòng vàng. Cô bảo tôi mở tủ, mở vali, lục cả giỏ xách.”
Tôi nhớ lại rất rõ buổi chiều hôm đó. Tôi đã đứng khoanh tay, nhìn bà luống cuống kéo khóa từng ngăn túi, bàn tay run lên vì căng thẳng. Tôi đã nghĩ đó chỉ là thủ tục cho rõ ràng, nhưng tôi không nhìn thấy trong mắt bà lúc ấy là gì.
“Cô còn bảo tôi mở cả phòng ngủ,” bà nói. “Căn phòng nhỏ đó là chỗ duy nhất tôi thấy mình còn chút riêng tư. Nhưng hôm đó, tôi đứng nhìn người ta lật tung từng cái áo, từng cái khăn của mình.”
Giọng bà nghẹn lại. Tôi nghe thấy tiếng bà hít sâu.
“Chiếc vòng sau đó tìm thấy ở đâu, cô còn nhớ không?” bà hỏi.
Tôi nhớ. Nó nằm trong ngăn kéo tủ trang điểm, nơi tôi đã lâu không mở tới.
“Cô có xin lỗi tôi không?” bà hỏi tiếp, rất khẽ.
Tôi không trả lời được.
Bà cười nhạt: “Tôi già rồi, không còn sức cãi nhau. Nhưng tôi còn biết nhục.”
Bà nói rằng từ hôm đó, bà không ngủ được. Mỗi lần cầm đồ của nhà tôi, bà đều sợ bị nhìn bằng ánh mắt nghi ngờ. Mỗi lần đi ngang phòng khách, bà thấy mình giống như một kẻ ở nhờ, không phải người làm công đường hoàng.
“Tôi đi làm giúp việc vì cần tiền,” bà nói, “nhưng tôi không bán lòng tự trọng.”
Tôi cuống cuồng giải thích, nói đó chỉ là hiểu lầm, nói rằng gia đình tôi không có ý xúc phạm. Nhưng bà ngắt lời: “Có những chuyện, giải thích cũng muộn rồi.”
Cuộc gọi kết thúc.
Con tôi vẫn khóc. Nhưng lần này, tôi không còn dám gọi thêm nữa.
Sáng hôm sau, tôi tự dọn dẹp căn nhà. Khi bước vào căn phòng nhỏ bà từng ở, tôi thấy nó gọn gàng đến lạ. Không một món đồ thừa, không một tờ giấy bỏ quên. Một người ra đi mà không để lại dấu vết, như thể đã chuẩn bị rất lâu.
Tôi ngồi xuống chiếc giường nhỏ đó, lần đầu tiên hiểu ra: người bị tổn thương sâu nhất, thường là người rời đi trong im lặng.
Con tôi rồi sẽ quen. Nó sẽ lớn lên, quên dần bàn tay từng ru mình ngủ. Nhưng tôi thì không. Mỗi lần nhớ lại ánh mắt của bà hôm đó, tôi lại thấy xấu hổ.
Tôi từng nghĩ, chỉ cần trả đủ tiền là có thể yêu cầu đủ thứ. Nhưng tôi quên mất, có những giới hạn không thể dùng tiền để vượt qua.
Giúp việc cũng là con người. Và với người đã lớn tuổi, thứ họ cần đôi khi không phải là thêm lương, mà là một chút tin tưởng, một chút tôn trọng – những thứ mà tôi đã để mất, vĩnh viễn.
Tác giả: B.B