Khi cơ thể hấp thụ nhiều năng lượng hơn mức cần thiết, chúng sẽ được chuyển thành chất béo để lưu trữ, dưới dạng mỡ cơ thể. Và khi mỡ bị tích quá nhiều, bạn có thể mắc phải chứng béo phì, rồi từ đó gây ra nhiều bệnh liên quan như tiểu đường chẳng hạn.
Về cơ bản, lượng mỡ bị tích khi béo phì được gọi là mỡ trắng. Tiếng là để dự trữ, nhưng loại mỡ này rất khó tiêu biến, lại dễ gây bệnh.
Tuy nhiên, cơ thể bạn không chỉ có 1 loại mỡ, và cũng không phải mỡ nào trong cơ thể cũng không tốt. Loại còn lại là mỡ nâu, và theo các nhà khoa học, đây có thể chính là đáp án để giải quyết "đại dịch béo phì" đang lây lan khắp quốc gia trên thế giới.
Qua thời gian, cơ thể động vật đã tiến hóa để sử dụng mỡ nâu,biến năng lượng thành nhiệt lượng. Với các loài động vật cỡ nhỏ như chuột, loại mỡ này sẽ giúp chúng sinh tồn ngay cả trong điều kiện nhiệt độ siêu lạnh.
Điều đáng nói ở đây là số năng lượng mỡ nâu có thể giải quyết thực sự rất kinh ngạc. Nếu như có thể tận dụng tối đa, thì 100g mỡ nâu thôi đã có thể đốt được 3.400 calorie mỗi ngày - gần gấp đôi so với năng lượng chúng ta nạp vào người qua đường ăn uống.
Đặc biệt hơn nữa là khi mỡ nâu hoạt động, cơ thể không hề có cảm nhận gì nhiều. Hay nói cách khác, bạn sẽ không bị rơi vào cảm giác phải ăn nhiều hơn khi cơ thể đốt quá nhiều năng lượng, dẫn đến cân nặng bị giữ nguyên.
Khổ nỗi, chúng ta có rất ít mỡ nâu, mà có thì cũng không dùng được
Trên thực tế thì trẻ em là đối tượng có rất nhiều mỡ nâu. Còn chúng ta - những người trưởng thành - thì sở hữu rất ít, mà tệ hơn là lượng mỡ nâu ấy dường như không có tác dụng.
Dù vậy, theo một nghiên cứu vào năm 2016 từ trung tâm y tế của ĐH Maastricht (Hà Lan) thì nếu như bằng cách nào đó chúng ta có thể sản sinh ra nhiều mỡ nâu hơn, chúng sẽ được tái kích hoạt, và bạn có thể giảm béo một cách nhanh chóng.
Vậy vấn đề là làm thế nào để sản xuất được mỡ nâu. Thật không may, các chuyên gia cho rằng cách duy nhất có thể có tác dụng ở thời điểm hiện tại là khiến bản thân phải trải qua một mùa đông khắc nghiệt như tổ tiên ngày xưa. Tức là, không máy sưởi, không quần áo ấm!
Việc để cơ thể phải chịu đựng nhiệt độ thấp sẽ buộc nó phát ra tín hiệu yêu cầu nhiều nhiệt năng hơn. Lúc này, hệ thần kinh bắt đầu thúc ép mỡ nâu hoạt động và lan rộng hơn. Tuy nhiên, cách làm này lại không khả thi vì tính nguy hiểm. Hơn nữa, cũng không có ai muốn tự mình trải nghiệm điều đó.
Một giải pháp khác là sử dụng thuốc để mô phỏng lại tín hiệu thần kinh khi mỡ nâu hoạt động. Tuy nhiên, loại thuốc ấy lại đồng thời khiến huyết áp và nhịp tim tăng rất cao, đặc biệt là với người béo phì, trong khi họ mới là đối tượng cần đến nó nhất.
Cuối cùng, chúng ta còn một vấn đề nữa, đó là kể cả khi có chuyển được mọi tế bào mỡ trắng trong cơ thể thành mỡ nâu, mọi chuyện vẫn chưa được giải quyết. Bởi lẽ, mỡ nâu muốn hoạt động thì cần đến nguồn cung máu khổng lồ để có đủ năng lượng mà đốt. Ngoài ra, cần phải có một số dây thần kinh đặc biệt nối đến mỡ nâu để khiến nó hoạt động được.
BMP8b - nhân tố thay đổi cuộc chơi
BMP8b là tên của một loại phân tử được các chuyên gia từ ĐH Cambridge (Anh) tìm ra trong cơ thể loài chuột vào năm 2012.
Theo Samuel Virtue - một trong các tác giả của nghiên cứu, nồng độ của BMP8b trong mỡ nâu cao hơn mỡ trắng rất nhiều, và nó tăng lên khi chuột tiếp xúc với nhiệt độ lạnh. Khi loại bỏ BMP8b, lượng mỡ nâu trong cơ thể chuột cũng không thể hoạt động được.
Câu chuyện ở đây là cơ thể người cũng có BMP8b. Và bởi BMP8b được tìm thấy trong máu, chúng ta có thể dùng nó như một loại thuốc để kích hoạt mỡ nâu trong cơ thể người.
Virtue mới đây đã thử nghiệm hiệu ứng của việc tăng BMP8b trong cơ thể chuột, để xem liệu nó có thể cải thiện mỡ nâu trong cơ thể chúng.
Họ đã tìm cách nâng nồng độ phân tử này trong tế bào mỡ trắng, sao cho ngang với lượng mỡ nâu. Kết quả, mỡ trắng hóa nâu dần, và lượng mỡ nâu cũng hoạt động mạnh hơn.
Lượng mỡ nâu trong cơ thể chuột tăng đột biến với sự xuất hiện của BMP8b
Và điều bất ngờ là BMP8b cũng tăng lượng mạch máu và dây thần kinh nối đến cả 2 loại mỡ. Nghĩa là không chỉ mỡ trắng bị chuyển thành mỡ nâu, mà cơ thể chuột còn cung cấp nhiên liệu cho nó hoạt động mạnh hơn nữa.
Kết quả này khiến cho mục tiêu của Virtue về việc thử nghiệm hiệu quả của BMP8b lên cơ thể người trở nên rõ ràng hơn. Theo giả thuyết của Virtue, phân tử này sẽ giúp lượng mỡ thừa chuyển thành 1 loại mỡ tốt hơn, và cung cấp nền tảng cho nó hoạt động nữa.
Mỡ nâu cũng trở nên nhạy cảm hơn với các tín hiệu kích hoạt, nên Virtue tin rằng chúng ta có thể dùng nó như một loại thuốc, nhằm kích hoạt quá trình giảm béo hiệu quả hơn.
Dĩ nhiên chúng ta cần thêm nhiều nghiên cứu nữa để xác nhận các giả thuyết này. Nhưng nếu Virtue thành công, thì đây sẽ lầ một bước ngoặt để giải quyết "đại dịch béo phì" trên phạm vi toàn thế giới.
Tham khảo: Science Alert, Daily Mail