Xuất hiện các tour du lịch "ngắm cá voi khổng lồ"
Từ cuối tháng 7 đến nay, cá voi liên tục xuất hiện ở vùng biển Đề Gi (xã Cát Khánh, Phù Cát, Bình Định) thu hút sự quan tâm của du khách, giới nhiếp ảnh và nhiều nhà khoa học. Du lịch Đề Gi - Vũng Bồi cũng trở thành từ khóa được nhiều người tìm kiếm, hút hàng trăm lượt khách du lịch đến Đề Gi với mong muốn chỉ để ngắm cá voi.
Theo người dân địa phương, hầu như năm nào vùng biển này cũng có cá voi xuất hiện nhưng thời gian rất ngắn. Riêng năm nay cá voi ở lại lâu hơn và có những thời điểm chúng bơi vào rất gần bờ.
Hình ảnh cá voi săn mồi tại biển Đề Gi - Vũng Bồi ( Ảnh: Dũng Nhân)
Các nhà khoa học cho biết, cá voi xanh là cách người dân địa phương gọi, dựa theo việc chúng trông có màu xanh lam dưới nước, thực chất đây là loài cá voi Bryde. Loài này tương đối phổ biến ở khu vực Đông Nam Á. Đây là loài động vật hoang dã quý hiếm thuộc Phụ lục I của Công ước CITES cấm buôn bán vận chuyển quốc tế; Công ước về Bảo tồn các loài di cư của động vật hoang dã CMS; nằm trong danh mục các loài thủy sinh quý hiếm có nguy cơ tuyệt chủng ở Việt Nam cần được bảo vệ, phục hồi và phát triển theo Quyết định 82/2008/QĐ-BNN của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn.
Lợi dụng tính hiếu kỳ và mong muốn được tận mắt chứng kiến cá voi “bằng xương bằng thịt” của nhiều người, trên một số Fanpage có tên liên quan đến Bình Định liên tục đăng tải và cập nhật các hình ảnh về cá voi và giới thiệu các tour du lịch tự phát: “Tour đi xem cá voi khổng lồ săn mồi ở Bình Định đang nóng hừng hực! Giá vé 550.000 đồng, cano đưa du khách đi tour Đề Gi - Vũng Bồi (Bình Định), đến gần những con cá voi khổng lồ xem chúng săn mồi, nghe tiếng gầm vang cả biển trời".
Hay: "Tour du lịch hót nhất hiện nay" và kèm theo đó là link bài viết miêu tả sự thích thú khi tiếp cận được với cá voi: "Chở khách đi tour Đề Gi - Vũng Bồi thì gặp được đàn cá voi. Cá ngoi lên mặt nước rồi ngụp xuống, thân thiện với con người nên bơi lượn xung quanh như đang biểu diễn...".
Khách tham quan theo tour tiếp cận vị trí gần với cá voi khổng lồ.
Anh Đỗ Thanh Toàn, một người chuyên tổ chức các tour du lịch trải nghiệm, cho biết, khoảng gần một tháng trở lại đây, các tour du lịch của anh sôi động hơn bởi sự xuất hiện của cá voi, nhưng đây không phải là "tour du lịch cá voi" mà chỉ là tour tới Đề Gi - Vũng Bồi, và chuyện có may mắn gặp được cá voi hay không là ngẫu nhiên chứ không thể hứa trước với khách.
Cá voi mẹ săn mồi đẹp lộng lẫy trên biển ( Ảnh: Dũng Nhân)
"Không nên mở tour du lịch xem cá voi"
TS Hoàng Văn Bền - Phó viện trưởng, Nguyên cứu viên chính Viện Hải Dương học Nha Trang (Khánh Hòa) - cho VTC News biết, việc mở tour du lịch xem cá voi ở biển Đề Gi (Bình Định) là không nên. Trong thời gian gần đây, có thể nơi này có luồng thức ăn đa dạng nên cá voi đến sinh sống. Hết mùa, lượng thức ăn cá con giảm thiểu thì cá voi lại đi về vùng biển khác.
"Về quan điểm hệ sinh thái, cái gì đến tự nhiên thì để cho nó tự nhiên. Việc mở tour du lịch gắn liền với việc đưa tàu, thuyền đến làm xáo động môi trường kiếm ăn của cá voi. Ngoài ra, tâm lý của khách du lịch muốn đến gần cá voi để chiêm ngưỡng, đem thức ăn thả xuống cho chúng, điều này sẽ làm mất đi vẻ tự nhiên vốn có của loài này và gây nguy hiểm cho chúng.
Đặc tính của loài cá voi là thân thiện, nếu mở tour du lịch không quản lý được khách thì họ đến gần cá voi để chụp ảnh, tiếp cận sát với cá voi... sẽ rất nguy hiểm cho cả người lẫn cá. Để ngắm nhìn cá voi một cách an toàn chúng ta chỉ nên ở xa, sử dụng ống nhòm để chiêm ngưỡng. Còn chụp ảnh thì nên dùng ống kính tele” - TS Hoàng Văn Bền nhấn mạnh.
Cũng theo ông Bền, không chỉ bảo vệ cá voi mà cần tăng cường các công tác bảo vệ nguồn thức ăn cho cá voi, không đánh bắt, khai thác hải sản bừa bãi thì luồng thức ăn sẽ về. Có thức ăn phong phú, đa dạng, phù hợp, cá voi sẽ về thường xuyên hơn, đông đảo hơn.
Cá voi về săn mồi minh chứng rằng vùng biển nơi đây sạch sẽ, ấm áp và nhiều thức ăn (Ảnh: Dũng Nhân).
Theo các chuyên gia thuộc Trung tâm Bảo tồn đa dạng sinh học và loài nguy cấp (CBES), cá voi Bryde là động vật hoang dã có bản tính hiền lành, nhưng chúng vẫn có bản năng tự vệ nhất định nếu bị khiêu khích hoặc tấn công. Ở các cá thể cá voi cái đang nuôi con nhỏ, bản năng này càng mạnh. Vì vậy, vấn đề tự phát du lịch xem cá voi tại Đề Gi nên được quan tâm quản lý. Nếu được quản lý bảo vệ tốt, đây sẽ là nguồn lợi không nhỏ cho cộng đồng địa phương. Trái lại, nếu thiếu các biện pháp quản lý, lượng khách quá đông sẽ có thể dẫn đến nhiều hệ lụy cho cả cá voi và khách tham quan.
Bà Trần Thị Thu Thủy - Trưởng phòng Quản lý du lịch (Sở du lịch Bình Định) - cho biết: “Hiện tại Sở chưa có công văn nào cho phép các hộ kinh doanh du lịch trên địa bàn này tổ chức các tour ngắm cá voi. Đây là hiện tượng hoàn toàn là tự phát. Sở sẽ nhanh chóng làm rõ để kịp thời có biện pháp hợp lý bảo vệ mội trường biển. Hy vọng sáng năm cá voi sẽ lại xuất hiện ở biển Bình Định”.