Trao đổi với PV Tiền Phong, ông Đặng Phúc Nguyên, Tổng thư ký Hiệp hội rau quả Việt Nam (Vinafruit) cho biết, các doanh nghiệp rau quả đang mong chờ những thông tin hợp tác từ chuyến thăm Việt Nam sắp tới của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình.
Thời gian qua, quan hệ hợp tác giữa hai nước phát triển tốt đẹp, giúp xuất khẩu nông sản của Việt Nam liên tục tăng trưởng. Điển hình, năm ngoái Việt Nam chỉ xuất được khoảng 300 triệu USD sầu riêng nhưng từ khi Trung Quốc cho phép xuất khẩu chính ngạch, xuất khẩu sầu riêng tăng kỷ lục và dự báo năm nay có thể đạt 2,3 tỷ USD. Điều này cũng giúp xuất khẩu rau quả Việt Nam sớm vượt mốc hơn 5 tỷ USD chỉ trong 11 tháng.
Xuất khẩu sầu riêng tăng mạnh, nhờ thị trường Trung Quốc được khai thông
Theo ông Nguyên, xuất khẩu rau quả tăng trưởng ấn tượng là do Trung Quốc bãi bỏ chính sách Zero Covid giúp thời gian thông quan xuất nhập khẩu nhanh chóng hơn. Đặc biệt, thời gian qua, hàng loạt nông sản của Việt Nam được ký Nghị định thư xuất khẩu chính ngạch vào thị trường 1,4 tỷ dân như sầu riêng, thanh long, nhãn, chôm chôm, chuối, khoai lang và yến sào...
Đại diện Vinafruit cho rằng, Việt Nam đang có rất nhiều lợi thế để tiếp tục tăng mạnh xuất khẩu rau quả sang Trung Quốc. Mỗi năm nước này chi hơn 15 tỷ USD để nhập khẩu rau quả từ các nước. Những nước hiện đứng đầu danh sách các quốc gia xuất khẩu nhiều vào Trung Quốc là Thái Lan , Chilê và Việt Nam.
“Trong 3 nước, Việt Nam có lợi thế nhất vì rất gần với Trung Quốc. Ngay cả các chợ đầu mối nông sản lớn của Trung Quốc đều nằm dọc biên giới Việt - Trung. Chỉ tính riêng trường hợp Trung Quốc cấp phép xuất khẩu cho sầu riêng đông lạnh của Việt Nam, kim ngạch xuất khẩu sầu riêng sẽ tăng thêm 30%”, ông Nguyên nói.
Theo ông Nguyên, hiện Trung Quốc đã mở cửa cho sầu riêng đông lạnh Thái Lan, giúp xuất khẩu sầu riêng Thái Lan vượt 4,4 tỷ USD. Cộng đồng doanh nghiệp rau quả đều rất hy vọng cơ hội này sẽ mở ra đối với sầu riêng Việt Nam sau chuyến thăm của lãnh đạo Trung Quốc. Đặc biệt, nếu các mặt hàng khác như dừa tươi, bơ, bưởi,…được ký nghị định thư cũng sẽ giúp ngành rau quả có kim ngạch xuất khẩu tăng thêm ít nhất 1 tỷ USD.
Chủ động tìm bạn hàng tại Việt Nam
Bà Ngô Thị Thu Hồng, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Ameii Việt Nam cho biết, doanh nghiệp (DN) hiện xuất khẩu trên 30 mặt hàng rau quả sang hơn 20 quốc gia. Từ cuối năm ngoái, khi Trung Quốc cho phép sầu riêng Việt Nam xuất khẩu chính ngạch mang lại cơ hội lớn cho DN.
"Những khó khăn, vướng mắc đã được 2 bên tháo gỡ. Bộ đang đề nghị các DN, chính quyền địa phương, hiệp hội ngành hàng đặc biệt lưu ý về chất lượng vùng nguyên liệu, truy xuất nguồn gốc, mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói. Thị trường đang có điều kiện thuận lợi, chúng ta cần tranh thủ thu hoạch, sơ chế, chế biến; thực hiện tốt những cam kết tại nghị định thư mà Việt Nam và Trung Quốc đã ký"
Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Phùng Đức Tiến
Mới đây nhất, một tập đoàn nông sản lớn của Trung Quốc đã chủ động liên hệ qua website của Công ty Cổ phần Ameii Việt Nam để tìm kiếm và ký kết hợp đồng cung cấp sầu riêng. Đối tác là DN niêm yết trên sàn chứng khoán của Trung Quốc nên quy trình rất chặt chẽ. Họ quan tâm không chỉ sản phẩm, mã số vùng trồng, mà còn công tác quản trị DN, tình hình tài chính và tính tuân thủ pháp luật của DN cung cấp hàng hóa. Quá trình đàm phán hai bên rất kỹ. Đổi lại, cứ mỗi lô hàng, đối tác sẵn sàng thanh toán tiền đặt cọc trước 60% và cung cấp số lượng không giới hạn.
“Từ trước đến nay, DN Việt làm ăn với đối tác Trung Quốc chủ yếu theo hình thức tiểu ngạch nên chúng tôi cũng khá bất ngờ trước sự thay đổi này. Với xu hướng phát triển ngày càng chuyên nghiệp, thời gian tới, DN sẽ tập trung khai thác mạnh mẽ thị trường Trung Quốc”, bà Hồng cho hay.
Bà Ngô Tường Vy - Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Tập đoàn Xuất nhập khẩu trái cây Chánh Thu cho hay 90% sầu riêng loại ngon của Việt Nam đã xuất khẩu qua Trung Quốc. Tuy nhiên, xét theo tổng lượng nhập khẩu của thị trường 1,4 tỷ dân, thị phần của sầu riêng Việt Nam tại Trung Quốc mới chỉ chiếm 5%, còn lại là hàng Thái Lan và Malaysia.
“Nhiều người Trung Quốc chưa được ăn sầu riêng, nhiều tỉnh ở Trung Quốc chưa có sầu riêng, đó là cơ hội rất lớn cho Việt Nam. Thực tế, các đối tác của Chánh Thu tại Trung Quốc cũng yêu cầu rất nhiều nhưng công ty hiện mới chỉ cung cấp được khoảng 1/10”, bà Vy cho hay.
Theo bà Vy, thị trường sầu riêng của Trung Quốc có thể đạt 20 tỷ USD trong thời gian tới. Các DN kỳ vọng việc hợp tác chặt chẽ giữa hai nước sẽ góp phần thúc đẩy nhanh quá trình cấp thêm nhiều mã số vùng trồng, mã số cơ sở đóng gói, tạo điều kiện cho nông sản Việt tiếp tục bùng nổ, chinh phục khách hàng ở “chợ nông sản lớn nhất thế giới”.
