Có hàng nóng trong tay, Taliban lại không sử dụng được

Cuộc diễu hành hôm 1-9 ở TP Kandahar, nơi khởi nguồn của Taliban, cho thấy phong trào này chiếm được máy bay, xe bọc thép và pháo. Có thể thấy nhiều tay súng Taliban lái những chiếc Humvee trong thành phố.

Trước đó 1 ngày, các đoạn clip xuất hiện trên mạng xã hội quay cảnh họ kiểm tra trực thăng, phần lớn được các lực lượng thuộc Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) và Mỹ sử dụng trong cuộc chiến kéo dài 20 năm.

Mỹ đã nhanh chóng lên tiếng giảm bớt mức độ nghiêm trọng của việc bỏ lại các thiết bị quân sự. "Họ có thể kiểm tra thoải mái nhưng sẽ không điều khiển được chúng. Chúng tôi đảm bảo đã phi quân sự hóa, để làm cho tất cả các thiết bị ở sân bay không thể sử dụng được" - phát ngôn viên John Kirby của Lầu Năm Góc nói với CNN hôm 31-8.

Các chuyên gia cho biết chất nổ có thể đã được dùng để phá hủy các thành phần quan trọng của thiết bị khiến chúng không còn khả năng hoạt động. Các loại máy bay bị Mỹ bỏ lại bao gồm trực thăng vận tải chiến thuật Black Hawk và máy bay tấn công hạng nhẹ A-29.

Tiến sĩ Loren Thompson, một nhà phân tích quân sự tại viện nghiên cứu Lexington, nói với USA Today kho vũ khí mới của Taliban có thể không hữu ích lắm nếu phong trào này không có đủ chuyên môn để vận hành các loại vũ khí tối tân.

Kênh truyền hình Al Jazeera của Qatar đưa tin Taliban cảm thấy "thất vọng và bị phản bội" vì hầu hết các thiết bị quân sự đều "hỏng đến mức không sửa chữa được".

Rất khó để xác định số lượng chính xác số thiết bị của Mỹ bị rơi vào tay Taliban nhưng một báo cáo của chính phủ Mỹ đã nêu chi tiết về việc chuyển giao 600.000 vũ khí hạng nhẹ, bao gồm súng trường và súng máy, cho Afghanistan vào năm 2017. Nghị sĩ Jim Banks của đảng Cộng hòa ước tính số vũ khí bị Mỹ bỏ lại Afghanistan trị giá 85 tỉ USD.

Ông Joseph Votel, người từng lãnh đạo Bộ Tư lệnh Trung tâm Mỹ từ năm 2016 đến năm 2019, lưu ý đây có thể là những vũ khí nhỏ sẽ mang lại lợi thế trước mắt nhất cho Taliban. Theo lời ông, súng máy và súng đại liên, những loại pháo vốn đã quen thuộc với các tay súng của nhóm, có thể được sử dụng để tấn công các thành trì chống Taliban đang phát triển ở Thung lũng Panjshir, phía Đông Bắc Kabul.