"Nhỏ mà có võ" - Charlie Campbell, phóng viên tuần báo Time (Mỹ), nhận xét khi tiếp xúc Dian Yulia Novi tại nhà tù Kelapa Dua, phía Nam Jakarta - "Cô gái chỉ cao khoảng 1,5 m và sức mạnh thật sự của cô nằm trong ý chí sắt thép".
Đường đến thánh chiến
Dian bị bắt sau khi kế hoạch đánh bom dinh Tổng thống Indonesia bằng nồi áp suất nhét đầy thuốc nổ và đinh sắt của cô bị phát giác.
Dian được Tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS hoặc ISIS) tự xưng tuyển dụng qua mạng xã hội khi cô làm việc tại Đài Loan theo dạng xuất khẩu lao động. Lúc tuyên thệ trung thành với IS, Dian thề sẵn sàng tử vì đạo, trở thành nữ chiến binh đánh bom liều chết đầu tiên của Indonesia phụng sự "thánh chiến toàn cầu".
"Trong đạo Hồi, nam và nữ khác nhau nhưng hiện nay, thánh chiến là điều bắt buộc đối với tín đồ Hồi giáo, giống như đọc kinh cầu nguyện. Mỗi người đều phải thực hiện thánh chiến" - Novi xác tín.
Indonesia là nước có số dân đông hàng thứ tư trên thế giới. Tình trạng nghèo đói ở nông thôn khiến 4,5 triệu người - hầu hết là phụ nữ - chọn đường xuất khẩu lao động để thoát nghèo. Dian là một trong số đó. Lao động Indonesia nổi tiếng thông minh, thân thiện và cần mẫn nên giúp việc gia đình là nghề được cả chủ lẫn người làm ưa chọn.
Dian sinh ra tại Bakung Lor, một ngôi làng gần thành phố cảng Cirebon của miền Tây Java. Lý do Dian xin đi làm nghề giúp việc gia đình ở Singapore là cha mẹ lâm bệnh nặng, nhà lại nghèo, xoay xở rất khó khăn.
Theo những gì Dian chia sẻ trên đài truyền hình TVOne Indonesia ngày 13-12-2016, cô sống ở Singapore 1 năm rưỡi, làm nghề vú em. Cô biết tiếng Anh và một ít tiếng Hoa. Theo Time, Dian đến Singapore năm 2011. Một cô giáo gốc Hoa dạy cấp 3 thuê Dian trông con với mức lương 150 đô-la Singapore/tuần. Dian nhớ rất rõ con cô giáo tên Ye Ye, 5 tuổi: "Con bé người Hoa bụ bẫm, trông rất xinh".
Khi cô chủ trở về đại lục sinh sống, Dian từ chối theo sang Trung Quốc "vì sợ lạnh". Năm 2013, cô sang Đài Loan sống 3 năm, làm trong một nhà dưỡng lão với mức lương cao gấp 4 lần lúc ở Singapore. Dian nói người quản lý ở đây rất dễ chịu. Vì vậy, cô mạnh dạn đội khăn choàng niqap trùm cả mặt của phụ nữ Hồi giáo mà không sợ bị la rầy.
Công việc không chiếm quá nhiều thời gian cộng với túi tiền rủng rỉnh khiến Dian có thì giờ sục sạo trên mạng với chiếc điện thoại thông minh, hiện đại. Cô nhớ lại: "Cũng giống nhiều người, tôi thích lên mạng xã hội như Facebook. Tôi tò mò vào một số trang mạng thánh chiến đọc tiểu sử các chiến binh. Tôi đã được truyền lửa như vậy vì tôi thấy họ có một cách nhìn khác về đạo Hồi rất hay. Dù không tham gia diễn đàn nhưng càng ngày tôi càng bị cuốn hút. Ngoài ra, tôi còn nghe thuyết giảng về giáo lý qua băng từ phát trực tuyến".
Cưới chồng ảo
Sau đó, Dian được giới thiệu với một người mà về sau trở thành "chồng" cô trên mạng. Đó là Nur Solihin, đã có vợ con. Dian và Solihin liên lạc với nhau qua ứng dụng tin nhắn mã hóa Telegram và chưa bao giờ gặp mặt. Dian trở thành "cô dâu" - một cụm từ thường dùng trong thế giới thánh chiến, chỉ những cô gái sẵn sàng liều chết vì IS.
"Đám cưới" được tổ chức trên mạng, Dian không có mặt, chỉ có đại diện. Ba tháng sau, Solihin bị Đội Đặc nhiệm 88 chống khủng bố bắt cùng 2 người khác. Kế đó, Dian cũng bị bắt với tội danh "âm mưu đánh bom liều chết tại dinh Tổng thống Indonesia".
Solihin vốn là đệ tử của Bahrun Naim, một chiến binh thánh chiến Indonesia khét tiếng trên chiến trường Syria. Naim cũng là tác giả vụ tấn công khủng bố ở Jakarta đầu năm 2016 và vụ tấn công đồn cảnh sát ở Solo - miền Trung Java hồi tháng 7-2016. Gần đây nhất, y lên kế hoạch tấn công vịnh Marina của đảo quốc Singapore bằng rốc-két bắn từ đảo Batam - Indonesia.
Naim hạ lệnh cho Solihin tìm một "cô dâu" để thực hiện vụ đánh bom liều chết táo tợn ở thủ đô Jakarta nhắm vào dinh Tổng thống Indonesia nhân lúc đổi phiên gác. Quả bom tự tạo là một nồi áp suất nhồi nhét chất glycerin, triacetine triperoxide và 3 kg đinh sắt dài 5 cm có thể sát thương trong bán kính 300 m với tốc độ bắn đinh 5.300 m/giây.
Đây là loại vũ khí từng được dùng trong vụ đánh bom cuộc thi chạy marathon ở Boston - Mỹ ngày 15-4-2013, giết chết 3 người và làm bị thương cả trăm người khác. Sau 3 lần gặp qua ứng dụng nhắn tin Telegram, Naim đã trực tiếp giao nhiệm vụ cho Dian mang bom chạy vào nhóm lính gác đang thay ca, kích nổ nó và chết chung.
Tại sao Dian chấp nhận nhiệm vụ nguy hiểm này? Trả lời trên đài truyền hình Indonesia, cô giải thích: "Tôi nhận làm việc này chẳng phải vì tuyệt vọng, suy nhược thần kinh hay muốn tự vẫn. Tôi nhận làm để được thượng đế ban phúc và phụng sự Thánh Allah".
Kỳ tới: Tân đầu sỏ IS Đông Nam Á
Sa lưới
Khi ở nước ngoài, Dian Yulia Novi không hề gặp mặt các phần tử Hồi giáo cực đoan. Cô chỉ gặp "chồng" Nur Silihin và sếp Bahrun Naim qua ứng dụng tin nhắn Telegram có độ bảo mật cao. Về nước, Dian chỉ biết trước 3 ngày kế hoạch đánh bom liều chết ở dinh tổng thống Indonesia nhưng không rõ bằng loại bom gì. Dian không đơn độc tham gia kế hoạch, ngoài Silihin còn có đồng phạm Agus Supriydi.
Ngày "G", Agus lái chiếc Daihatsu Ayla nhỏ gọn đánh một vòng dinh Tổng thống để thăm dò tình hình, sau đó chọn một chỗ gần trạm xe buýt - nơi Dian sẽ ôm bom chạy tới đội lính gác rồi kích nổ.
Tuy nhiên, trên đường đi đón Dian, các đồng phạm đã bị lực lượng Đặc nhiệm 88 tóm gọn. Riêng Dian đã bị tóm trước đó ngay nhà trọ. Vài ngày sau, hôm 1-1-2017, một cô gái khác tên Ika Puspitasari cũng bị bắt khi thực hiện không thành công vụ đánh bom tự sát ở đảo Bali xinh đẹp đầy du khách nước ngoài.