Không phải đến khi danh hài Trấn Thành, vị giám khảo hút khách nhất làng giải trí Việt Nam, bị Đài truyền hình Vĩnh Long cấm, chúng ta mới nói về chất lượng của các vị giám khảo trên các gameshow truyền hình.
Mà tất cả đã diễn ra từ hai năm trở lại đây, khi người xem truyền hình nhìn giám khảo và tự hỏi: "Họ sở hữu điều gì để truyền đạt cho thí sinh?".
Thực sự lâu nay, các gameshow giải trí đã thả nổi chất lượng chuyên môn của BGK. Xin nhắc lại, là hai chữ "chất lượng". Giám khảo, một phần nào đó giống như thầy cô giáo của các thí sinh, là sếp của thí sinh, có nghĩa họ phải sở hữu cái "trình" cao hơn thí sinh một cái đầu.
Bởi vì phải "cao" thì mới có thể quản được thí sinh, khiến thí sinh phục mà nghe theo. Nhưng gameshow lại thường chọn giám khảo không theo tiêu chí nguyên thủy của hai từ "giám khảo".
Ngược lại, chọn những cái tên thời thượng, hút khách, nhiều fan hâm mộ, bất kể có phù hợp hay không phù hợp, bất kể trình độ cao hay thấp.
Hari Won từng bị khán giả phản ứng khi ngồi vị trí giám khảo chương trình Biến hóa hoàn hảo.
Thời gian này năm ngoái, gameshow "Biến hóa hoàn hảo" được xuất hiện trên tivi. Đây là cuộc thi âm nhạc mà các thí sinh chọn cho mình một hình tượng nghệ sĩ nổi tiếng Việt Nam để hóa thân, và gắn bó với hình tượng ấy xuyên suốt chương trình.
Chẳng hạn như thí sinh Ánh Linh nhập vai ca sĩ Giao Linh, Tuấn Phong nhập vai ca sĩ Đàm Vĩnh Hưng, hay Hà Vân nhập vai ca sĩ Hương Lan. Khi thí sinh chọn những giọng ca bolero huyền thoại của nền âm nhạc Việt Nam như Giao Linh hay Hương Lan, thì người giám khảo cũng phải là người hiểu được thế nào là bolero, hiểu thế nào là âm nhạc Việt Nam.
Nhưng gameshow "Biến hóa hoàn hảo" lại lựa chọn Hari Won làm giám khảo. Hari Won có tài năng đến thế nào đi chăng nữa, thì cô vẫn là người Hàn Quốc.
Đã là người Hàn Quốc thì sao có thể cảm được hết giọng ca Giao Linh - người được báo chí Sài Gòn mệnh danh là "Nữ hoàng sầu muộn" vì giọng ca man mác buồn, gợi về cả một cõi trời mộng cũ.
Giọng ca ấy là của Việt Nam, gắn với lịch sử, với nguồn cội Việt Nam, vậy Hari Won cảm theo kiểu gì, để có thể làm giám khảo đây?
Ngoài Hari Won, chương trình "Biến hóa hoàn hảo" còn có thêm hai giám khảo khác là Trấn Thành và danh hài Chí Tài. Chuyện danh hài làm giám khảo ở các chương trình ca nhạc, không còn là chuyện hiếm.
Thống kê số lượng game show phát sóng trên truyền hình năm 2016 là 49 game show, thì có tới 24 game show có sự góp mặt của Trấn Thành và Trường Giang.
Trong danh sách các nghệ sĩ tham gia game show nhiều nhất, 4 vị trí dẫn đầu đều là các danh hài: Trấn Thành, Trường Giang, Hoài Linh và Việt Hương.
Không phải là Trấn Thành, Trường Giang không biết hát, nhưng thanh nhạc không phải là thế mạnh của họ. Thế nhưng, ở các game show ca nhạc, ta vẫn thấy danh hài chứ không thấy nhạc sĩ hay ca sĩ gạo cội nào cả.
Nhưng bản thân các chương trình mà ghế giám khảo là các ca sĩ cũng đang gặp vấn đề, chẳng hạn như "The Voice 2017".
Chương trình hiện đang gây thất vọng tràn trề so với các năm trước, tỉ lệ người xem giảm, lý do cũng bởi 4 vị huấn luyện viên là Thu Minh, Đông Nhi, Noo Phước Thinh, và Tóc Tiên quá nhạt nhòa.
Điều người xem có thể thấy rõ qua các chuyện "tranh giành thí sinh" trên ghế nóng vào mỗi buổi phát sóng.
So với những màn đối đáp giữa Đàm Vĩnh Hưng và Mỹ Lĩnh, giữa Hồ Ngọc Hà và Thu Minh, giữa nhạc sĩ Quốc Trung và ca sĩ Hồng Nhung ngày trước, thì "The Voice 2017" chứng kiến sự lạ: Đấy là khi Thu Minh lên tiếng, cả Đông Nhi, Noo Phước Thịnh, và Tóc Tiên đều im lặng, và thậm chí còn "nhường" thí sinh cho Thu Minh.
Câu cửa miệng của ba ca sĩ trẻ chính là: "Em nghe giọng, là biết hợp với chị Thu Minh rồi."
"The Voice" là một chương trình mà giám khảo còn là Huấn luyện viên, họ sẽ đóng vai trò đào tạo và huấn luyện thí sinh thành những giọng ca xuất chúng để tranh tài. Bản thân Noo, Tóc Tiên... hoàn toàn có thể hướng dẫn được thí sinh, theo cách của họ.
Bởi họ thực tế đã rất thành công trong showbiz, nhưng không thể phủ nhận, cái mà Đông Nhi và Noo có lớn nhất, vẫn là một thương hiệu lớn của thị trường âm nhạc. Và ở đó, câu chuyện về họ có lẽ cũng nằm trong dòng chảy "thị trường" giám khảo ở các gameshow truyền hình hiện tại.
"Ngẫm việc mình, lại nhớ chuyện người", vào năm 2009, trong game show "Britain's Got Talent" được tổ chức tại vương quốc Anh, có một cậu bé 12 tuổi tên là Shaheen Jafargholi tham gia chương trình.
Cậu hát bài "Valerie" của Amy Winehouse, giữa lúc tất cả nhảy theo điệu nhạc và vỗ tay nhộn nhịp, đột ngột giám khảo Simon Cowell đưa tay lên ra hiệu im lặng. Simon nói với Jafargholi: "Cháu đã sai lầm".
Rồi Cowell yêu cầu Jafargholi hát một bài khác, vì anh cảm thấy bài hát đầu tiên không phù hợp với Jafargholi. Sau một chút do dự, Jafargholi hát bài "Who 's Lovin' You" của Michael Jackson.
Ngay thời khắc Jafargholi cất giọng, cả khán phòng lặng ngắt, nhiều người ôm miệng sững sờ vì quá hay. Hôm đó, tất cả người xem đã gọi giám khảo Simon Cowell là "tài năng của Chúa".
Simon Cowell yêu cầu cậu bé 12 tuổi hát lại ca khúc khác vì lựa chọn trước đó theo ông là sai lầm.
Câu chuyện Simon Cowell - Shaheen Jafargholi chính là hiện thân của chân giá trị mà một vị giám khảo có thể mang tới cho thí sinh. Đừng nói rằng Simon Cowell không hút khách, ngược lại là đằng khác.
Vấn đề là sự phát triển của chất lượng Game show ở Mỹ, Anh, Úc… đều đi liền với chất lượng giám khảo. Còn chúng ta, với hơn 50 Gameshow giải trí đang tràn lan trên sóng truyền hình, chất lượng giám khảo lại vô cùng bị xem nhẹ.
Mọi thứ đương nhiên là lỗi từ nhà sản xuất chương trình, nhưng cũng có phần lỗi từ chính bản thân người xem đài, chính sự dễ dãi đã đưa đến hệ quả hôm nay. Và câu chuyện về Trấn Thành, e rằng không phải là trường hợp đầu tiên, nếu như mọi thứ vẫn lộn xộn như thời gian qua.