Mới hơn một tuần trước, Nhà Trắng tuyên bố việc đưa một tàu sân bay Mỹ đến biển Nhật Bản sẽ gửi đi thông điệp răn đe mạnh mẽ đến Triều Tiên, và giúp Tổng thống Trump có thêm lựa chọn để đáp trả động thái khiêu khích của Bình Nhưỡng.
"Chúng tôi đang cử đi cả một hạm đội," ông Trump trả lời Fox News vào chiều thứ Ba tuần trước (11/4).
Sau một tuần căng thẳng dâng cao trước thông tin tàu sân bay Carl Vinson cùng ba tàu hộ tống sắp tiến vào khu vực, tình hình tạm lắng sau khi hai ngày cuối tuần trôi qua trong tin tức về buổi diễu binh tại Bình Nhưỡng và một vụ phóng tên lửa thất bại ở Triều Tiên.
Mọi chuyện có lẽ sẽ chẳng vỡ lở nếu Hải quân Mỹ không đăng một tấm ảnh chiếc Carl Vinson đang di chuyển về phía nam theo eo biển Sunda, nằm giữa đảo Java và Sumatra thuộc Indonesia. Tấm ảnh được đăng vào thứ Bảy (15/4), bốn ngày sau khi Thư ký báo chi Nhà Trắng Sean Spicer trả lời phóng viên về nhiệm vụ tàu Carl Vinson đang thực hiện tại biển Nhật Bản.
Đến ngày thứ Hai (17/4), tờ Defense News bất ngờ đưa tin tàu sân bay Carl Vinson cùng ba tàu hộ tống lại đang di chuyển theo hướng ngược lại, để tham gia tập trận chung với Hải quân Australia tại Ấn Độ Dương, cách bán đảo Triều Tiên hơn 5.600km về phía tây nam, qua chính tấm ảnh do Hải quân Mỹ đăng tải.
Vào thứ Ba (18/4), quan chức Nhà Trắng cho biết họ nhận thông tin từ Bộ Quốc phòng. Các quan chức quốc phòng cho hay, đã có hàng loạt sự cố trao đổi thông tin nội bộ, từ thông báo tàu xuất phát không đúng lúc của Bộ chỉ huy Thái Bình Dương, cho đến lời giải thích hấp tấp của Bộ trưởng Quốc phòng James Mattis.
Điều này đã khiến ai nấy đều hiểu lầm rằng hạm đội tàu chiến đang nhanh chóng tiến vào vùng biển ngoài khơi Triều Tiên.
Đến lúc Nhà Trắng nhận được câu hỏi về tàu Carl Vinson, thông tin tàu sắp cập bến đã chiếm trang nhất của hàng loạt tờ báo khắp Đông Á, thổi bùng lên lo ngại rằng ông Trump đang cân nhắc thực hiện tấn công quân sự phủ đầu - nhất là sau cuộc không kích căn cứ không quân Syria bằng 59 quả tên lửa Tomahawk hồi đầu tháng 4.
Một số quan chức khác bí mật bày tỏ thái độ hoang mang khi Lầu Năm Góc đã không đính chính thông tin, nhất là khi tình hình trong khu vực đang rất căng thẳng; và cả ông Spicer lẫn cố vấn an ninh quốc gia McMaster đều công khai trả lời dư luận về sự việc.
Câu chuyện bắt đầu vào ngày 9/4, khi văn phòng đối ngoại của Hạm đội Hải quân số 3 công bố thông tin rằng Đô đốc chỉ huy Harry B. Harris Jr. đã ra lệnh cho tàu sân bay Carl Vinson và các tàu hộ tống rời Singapore và hướng về Tây Thái Bình Dương.
Theo thông lệ, Hải quân Mỹ không nói rõ hạm đội tàu chiến đang đi đâu cũng như không tiết lộ nhiệm vụ nó thực hiện.
Vào thời điểm đó, Trump vừa hoàn thành hai ngày hội nghị thượng đỉnh với ông Tập tại Mar-a-Lago, với thông điệp rằng Mỹ đã hết kiên nhẫn với lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un cùng với các chương trình vũ khí hạt nhân của nước này.
Đến ngày Chủ nhật (16/4), Cố vấn an ninh quốc gia McMaster trả lời Fox News rằng việc triển khai tàu chiến là động thái "khôn ngoan", giúp Tổng thống có được "hàng loạt lựa chọn" để loại bỏ mối đe dọa từ phía Bình Nhưỡng.
Lộ trình thực sự của nhóm tàu USS Carl Vinson. Đồ họa: Soha.vn
Tuy nhiên, Hải quân Mỹ đã không thông báo về việc tàu Carl Vinson phải hoàn thành một nhiệm vụ khác trước khi bắt đầu tiến lên phía bắc - chính là cuộc tập trận chung với Hải quân Australia tại Ấn Độ Dương đã được sắp xếp từ trước đó rất lâu.
Mặc dù tàu sân bay không phải là loại vũ khí được chọn để tấn công Triều Tiên, một kế hoạch tầm cỡ nhường này đã gửi đi thông điệp mạnh mẽ về sức mạnh quân sự Mỹ. Ở Hàn Quốc, nỗi sợ chiến tranh bùng phát đến mức chính phủ phải gấp rút trấn an công chúng rằng tàu Carl Vinson chỉ đến để giảm bớt đe dọa từ phía Triều Tiên.
Đến ngày 18/4, theo New York Times ghi nhận từ quan chức Bộ Quốc phòng Mỹ, tàu sân bay Carl Vinson đang tiến về phía Bán đảo Triều Tiên và sẽ đến nơi vào tuần tới.
Giới chức Nhà Trắng từ chối bình luận về sự cố nhầm lẫn, và đẩy các câu hỏi về phía Lầu Năm Góc. Phát ngôn viên Michael Short cho biết: "Sean (thư ký báo chí Sean Spicer - ND) có nhắc đến một lần khi được hỏi, và mọi thứ đều thuộc quy trình."