Sáng 7/10, tiếp tục Phiên họp thứ 38, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự án Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân.
Nêu tờ trình, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Y Thanh Hà Niê Kđăm cho biết, dự thảo luật gồm 3 điều: Quy định về sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và HĐND; quy định sửa đổi, bổ sung một số điều của các luật có liên quan; và quy định về hiệu lực thi hành của luật.
Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Y Thanh Hà Niê Kđăm
Để bảo đảm tính thống nhất trong hệ thống pháp luật, dự thảo Luật này đã sửa đổi, bổ sung nội dung quy định về lấy phiếu tín nhiệm, bỏ phiếu tín nhiệm .
Lần sửa đổi này cũng bổ sung mới quy định các tiêu chí để lựa chọn nhóm vấn đề chất vấn tại Quốc hội, chuyên đề giám sát, vấn đề được giải trình tại phiên giải trình của Hội đồng dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội.
Thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho biết, dự thảo luật bổ sung 12 điều mới về tiêu chí lựa chọn nhóm vấn đề chất vấn, chuyên đề giám sát, vấn đề được giải trình. Nội dung của các tiêu chí này chủ yếu được luật hóa từ quy định tại các nghị quyết có liên quan.
Qua thảo luận, đa số ý kiến trong ủy ban đề nghị cân nhắc kỹ lưỡng việc luật hóa các tiêu chí này, bảo đảm bám sát quan điểm xây dựng luật, đồng thời tổng kết, đánh giá tác động đầy đủ, bảo đảm đã đủ rõ, có sự đồng thuận cao.
“Các tiêu chí hiện được quy định tại các nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội mặc dù qua thực tiễn áp dụng thời gian cho thấy cơ bản phù hợp, tuy nhiên vẫn có trường hợp áp dụng khác để phù hợp với đòi hỏi thực tiễn. Do đó, việc luật hóa có thể sẽ ảnh hưởng đến tính ổn định của luật”, ông Tùng nêu.
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn tại phiên họp. Ảnh: QH
"Có bộ trưởng thấy chất vấn nhiều hơi lo"
Phát biểu tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh, hoạt động giám sát phải “đúng và trúng ”, có trọng tâm, trọng điểm về những vấn đề đặt ra.
Chủ tịch Quốc hội cũng lưu ý, giám sát phải làm cho đối tượng được giám sát “tâm phục, khẩu phục” thông qua việc chỉ ra được điểm mạnh, hạn chế cũng như giải pháp để thực hiện trong thời gian tới.
Đặc biệt, theo Chủ tịch Quốc hội, điều quan trọng nhất là hậu giám sát. Do vậy, khi Đoàn giám sát rút ra những kiến nghị, đề xuất phải có địa chỉ và thời gian nhất định, ai làm và bao giờ thực hiện xong?
Bên cạnh đó, giám sát của Quốc hội và HĐND không chồng chéo với các giám sát, thanh tra của các cơ quan khác. “Hoạt động giám sát của Quốc hội vừa phải bám sát, đáp ứng nhu cầu của xã hội, tâm tư, nguyện vọng, mong muốn của nhân dân và cử tri, vừa phải gắn với công tác lập pháp”, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nêu.
Chủ tịch Quốc hội cũng đề nghị phải xác định rõ tiêu chí lựa chọn nội dung giải trình, chất vấn trả lời chất vấn. “Có bộ trưởng thấy chất vấn nhiều hơi lo, nhưng tôi nghĩ rằng, được chất vấn là một vinh dự rất lớn để trả lời ý kiến của cử tri và nhân dân đặt ra”, Chủ tịch Quốc hội nhìn nhận.
Chủ tịch Quốc hội đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu, bổ sung làm rõ, hoàn chỉnh hơn các khái niệm về giám sát tối cao , giám sát chuyên đề, giám sát của Quốc hội, giám sát của HĐND.
Cùng với đó, xác định đầy đủ các nguyên tắc cần thiết trong hoạt động giám sát, vấn đề lấy phiếu và bỏ phiếu tín nhiệm cũng như các tiêu chí chọn nội dung giải trình.