Những năm qua, không ít người dân sống trong nhiều chung cư ở TP HCM chưa thể cầm trên tay giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất (sổ hồng) vì sự thiếu sòng phẳng của chủ đầu tư.
10 năm chờ thực hiện cam kết
Mua căn hộ chung cư Kim Tâm Hải (đường Trường Chinh, phường Tân Thới Nhất, quận 12, TP HCM) từ năm 2010, đến năm 2014, gia đình chị Nguyễn Thị Minh Ngọc dọn đến ở. Khi đó, chủ đầu tư quả quyết sau 1 năm sẽ có sổ hồng nhưng gần 10 năm nay cam kết vẫn chỉ là cam kết. Hơn 160 căn hộ tại đây cũng trong tình trạng tương tự dù cư dân liên tục đòi quyền lợi.
Chị Ngọc và nhiều cư dân khác cho hay vì pháp lý căn hộ chưa rõ ràng nên họ không thể nhập hộ khẩu, con cái cũng không được học trường công lập gần nhà. Ngoài ra, họ muốn vay vốn ngân hàng cũng không được. Thậm chí, nhiều người nản quá tính bán nhà đi nơi khác nhưng gặp khó khăn vì chỉ có mỗi hợp đồng mua bán với chủ đầu tư.
Lo lắng chủ đầu tư mang căn hộ thế chấp, nhiều lần chị Ngọc đề nghị được cung cấp giấy tờ liên quan tình trạng chung cư cũng như tiến độ cấp sổ hồng nhưng không được hồi đáp. "Chúng tôi luôn sống trong lo lắng. Họ chỉ hứa miệng còn thực tế việc làm sổ hồng tới đâu thì người dân không biết" - chị băn khoăn.
Tại TP Thủ Đức, hơn 1.000 căn hộ tại chung cư 4S Linh Đông (phường Linh Đông) cũng bị "treo" sổ hồng gần 10 năm nay khiến ai cũng vừa bức xúc vừa có tâm trạng thấp thỏm. Ông Hà Minh Hải cho hay về đây ở từ giữa năm 2014, căn cứ theo hợp đồng thì 6 tháng sau sẽ có sổ hồng nhưng chờ mãi không thấy. Cư dân phản ứng rất nhiều nhưng phải đến cuối năm 2017, chủ đầu tư mới thông báo chuẩn bị làm sổ hồng cho những căn hộ có người đến đầu tiên. Năm 2018 bắt đầu làm hồ sơ nhưng đến nay, cư dân "vẫn chưa thấy gì".
Như nhiều người, ông Hà Minh Hải ở chung cư 4S Linh Đông lâu nay mòn mỏi ngóng sổ hồng
Theo ông Hải, ngay cả ban quản trị chung cư hỏi, chủ đầu tư cũng chỉ trả lời gọn lỏn là đang nộp hồ sơ lên cơ quan chức năng. "Họ không đưa ra bất kỳ giấy tờ nào để chứng minh điều ấy. Người dân không còn tin chủ đầu tư. Họ vô trách nhiệm với cư dân" - ông Hải bức xúc.
Sẽ giải quyết dứt điểm 50.000 căn tồn đọng
Cũng trên địa bàn TP Thủ Đức, hàng trăm hộ dân tại chung cư Centum Wealth (phường Hiệp Phú) có tâm trạng hoang mang về quyền sở hữu căn hộ, nghi ngờ chủ đầu tư mang sổ hồng đi thế chấp ngân hàng. Họ từng quyết liệt yêu cầu chủ đầu tư cấp sổ hồng như cam kết là 50 ngày kể từ khi bàn giao căn hộ.
Chung cư Centum Wealth, nơi người dân từng phản ứng mạnh nhưng nhận lại câu trả lời đáng thất vọng
Trước phản ứng mạnh mẽ ấy, chủ đầu tư tổ chức đối thoại vào ngày 17-10. Tại buổi đối thoại, cư dân yêu cầu công khai các vấn đề liên quan việc cấp sổ hồng. Tuy nhiên, trong văn bản niêm yết tại chung cư sau đó, chủ đầu tư không thông tin cụ thể, thay vào đó lại nhấn mạnh: "Việc băng rôn xuất hiện tại dự án làm ảnh hưởng đến tiến độ cấp sổ của chủ đầu tư, bao gồm tiến độ cấp sổ cho tất cả cư dân". Chủ đầu tư "đề nghị cư dân làm việc trực tiếp để hiểu thêm về cố gắng" của mình!
Ông Nguyễn Toàn Thắng, Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường TP HCM, thừa nhận nhiều người dân bức xúc vì chưa được cấp sổ hồng căn hộ chung cư. Trong giai đoạn 2022-2025, cơ quan chức năng sẽ giải quyết dứt điểm 50.000 căn còn tồn đọng vấn đề này.
Theo Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường, TP HCM hiện còn 3 nhóm dự án chưa được cấp sổ hồng. Đó là các dự án chưa hoàn thành nghĩa vụ tài chính; dự án xây dựng xong nhưng chưa được nghiệm thu do có hạng mục xây dựng sai so với giấy phép; chủ đầu tư thế chấp giấy chứng nhận với ngân hàng. Đối với 2 nhóm dự án đầu, thành phố tập trung tháo gỡ hằng tuần.
Theo quy định, chủ đầu tư có thể thế chấp dự án để lấy nguồn vốn tổ chức xây dựng nhưng phải bảo đảm khi xây xong phải giải chấp ở ngân hàng và nộp hồ sơ cấp sổ hồng. Vì vậy, Sở Tài nguyên và Môi trường TP HCM đề nghị sớm giải chấp để nộp hồ sơ cho cơ quan nhà nước.
Ông Thắng cho biết quan điểm của Sở Tài nguyên và Môi trường TP HCM là giải quyết, cấp sổ hồng cho 3 nhóm chung cư này trong năm 2022 và 2023, nếu đủ điều kiện. Các trường hợp còn lại (do có sai phạm) phải được xử lý xong mới cấp.
Sổ hồng "lạc" đi nơi khác!
Tại huyện Bình Chánh, nhiều cư dân chung cư nhà ở xã hội HQC Plaza vất vả đòi quyền lợi nhiều năm qua. Chị Nguyễn Đặng Anh Thư cho hay gia đình chị mua căn hộ từ năm 2014 và đóng đủ 100% số tiền theo hợp đồng. Chủ đầu tư đã làm thủ tục cấp sổ hồng nhưng không đưa về ngân hàng chị vay vốn mua căn hộ.
"Trong 3 năm qua, tôi hỏi sổ hồng của mình đi đâu thì được biết chủ đầu tư đã đem đi thế chấp ở một ngân hàng khác. Tôi lên đấu tranh thì chủ đầu tư trả lời cho qua chuyện là sẽ bàn giao nhưng không hẹn khi nào" - chị Thư bức xúc.
Cấp hơn 19.000 sổ hồng trong năm 2022
Từ đầu năm đến hết tháng 9-2022, 19.052 căn nhà trong các dự án ở TP HCM đã được cấp sổ hồng, đạt hơn 82% so với mục tiêu đề ra là 23.000 căn (chỉ tiêu là 20.000 và phấn đấu cấp thêm 3.000 căn).
Sở Tài nguyên và Môi trường TP HCM đã ban hành 66 văn bản thẩm định đủ điều kiện cấp sổ hồng cho người mua nhà trong dự án. Theo đó, dự kiến có thêm 15.777 căn nhà đủ điều kiện cấp sổ hồng, gồm 13.052 căn hộ, 2.402 căn nhà ở thấp tầng và 323 cửa hàng, văn phòng.
Trong thời gian tới, Sở Tài nguyên và Môi trường TP HCM sẽ phối hợp với Chi cục Thuế các quận, huyện và TP Thủ Đức đẩy nhanh việc xác định nghĩa vụ tài chính của người mua nhà. Đồng thời, tiếp tục rà soát, tổng hợp để tham mưu cho UBND TP HCM tháo gỡ những khó khăn hoặc kiến nghị các bộ, ngành trung ương trong công tác cấp sổ hồng cho người mua nhà tại các dự án phát triển nhà ở.