Nhiều người nghĩ rằng rừng Amazon chính là nơi cung cấp cuộc sống tuyệt vời cho sinh vật tự nhiên, nhưng thậm chí ngay tại đây, những tác động của biến đổi khí hậu vẫn đang diễn ra và ngày càng nặng nề hơn. Mới đây, một nghiên cứu cho thấy rằng nhiều loài chim nhạy cảm trong khu vực rừng Amazon đang bắt đầu thay đổi để đáp ứng với nhiệt độ ngày càng ấm lên.
Nghiên cứu mới đã kiểm tra dữ liệu trong 4 thập kỷ về các loài chim Amazon và phát hiện ra rằng khi Amazon trở nên nóng hơn và khô cằn hơn, một số loài chim dường như đang thay đổi về thể chất.
Chim thường được coi là loài trọng điểm, biểu thị sức khỏe tổng thể của hệ sinh thái, vì vậy, các nhà khoa học đặc biệt quan tâm đến cách chúng ứng phó với biến đổi khí hậu. Nhìn chung, mọi chuyện không hề tốt. Một báo cáo năm 2019 của National Audubon Society cho thấy hơn hai phần ba loài chim ở Bắc Mỹ sẽ có thể bị tuyệt chủng vào năm 2100 nếu xu hướng ấm lên toàn cầu tiếp tục diễn ra như hiện nay.
Trong nghiên cứu mới, các nhà nghiên cứu đã thu thập bộ dữ liệu lớn nhất cho đến nay về các loài chim cư trú ở Amazon, đại diện cho 77 loài không di cư và kéo dài 40 năm từ 1979 đến 2019. Họ báo cáo vào ngày 12 tháng 11 trên tạp chí Science Advances rằng 36 loài đã mất đi đáng kể trọng lượng, lên tới 2% trọng lượng cơ thể của chúng mỗi thập kỷ kể từ năm 1980. Trong khi đó, tất cả các loài đều giảm khối lượng cơ thể trung bình, một phần ba mọc cánh dài hơn.
Quá trình nghiên cứu đã chứng kiến nhiệt độ trung bình trong khu vực tăng lên, trong khi lượng mưa giảm. Nhiệt độ tăng 1° C vào mùa mưa và 1,65 ° C vào mùa khô. Lượng mưa tăng 13% trong mùa mưa nhưng giảm 15% vào mùa khô, làm cho khí hậu khô và nóng hơn.
Các nhà nghiên cứu tập trung vào các loài chim không di cư, giúp loại trừ các yếu tố như tiếp xúc với các môi trường sống khác nhau, vốn là nguyên nhân của thay đổi thể chất. Những con chim trong nghiên cứu dành cả cuộc đời của chúng trong rừng nhiệt đới không bị xáo trộn, ngay dưới tán cây.
Tại sao loài chim lại thay đổi để có thân hình nhỏ hơn và cánh dài hơn?
Các nhà nghiên cứu cũng không chắc những thay đổi về chiều dài cánh mang lại lợi ích gì cho chúng, nhưng những con chim có cơ thể nhỏ hơn có thể dễ dàng giữ mát hơn. Nhìn chung, các động vật nhỏ hơn có tỷ lệ giữa diện tích bề mặt và kích cơ thể lớn hơn, do đó chúng phân tán nhiệt nhanh hơn động vật lớn. Thực phẩm ít, chẳng hạn như trái cây hoặc côn trùng, trong điều kiện thời tiết khô hanh cũng có thể dẫn đến kích thước cơ thể nhỏ hơn.
Đối với việc các loài chim phát triển cánh dài hơn, các nhà nghiên cứu đưa ra giả thuyết rằng điều này giúp loài chim tiết kiệm được sức lực hơn khi bay, vì nó có thể dành nhiều thời gian để lượn hơn là vỗ cánh, giúp chúng bay được xa hơn để kiếm ăn. Tuy nhiên, điều này cần phải nghiên cứu thêm.
“Chúng ta nghĩ về Amazonia như một biểu tượng của đa dạng sinh học trên cạn, một nơi bí ẩn, đầy ắp sự sống, không có con người tác động, tránh xa nạn phá rừng. Nhưng có vẻ như không phải vậy”, các nhà nghiên cứu chia sẻ.
