Theo National Interest, ở khu vực biên giới Syria, Mỹ đang sử dụng hỏa lực nhằm ngăn chặn Iran và Nga tiến tới từ phía nam trong khi phớt lờ lời kêu gọi của người Kurd về việc ngăn chặn chiến dịch của Thổ Nhĩ Kỳ từ phía Bắc vào.
“Hai bước sang phải”
Lầu Năm Góc hiện đang thực hiện chiến thuật nổi tiếng “hai bước sang phải” nhằm tránh chìm sâu vào những hỗn loạn trong khu vực. Điều này có nghĩa là quan sát các hành động chiến tranh trong khi không ngăn chặn chúng xảy ra nhằm nhượng bộ một đồng minh có ảnh hưởng chính trị lớn hơn so với đối tác còn lại – và một kho vũ khí hạt nhân của Mỹ ở sân sau của mình. Thực tế, một quan chức trong liên minh chống khủng bố do Mỹ dẫn đầu tại Syria mới đây đã nhắc lại với National Interest rằng “sẽ không có lực lượng nào của Mỹ tham gia vào các chiến dịch liên quan đến thực thi ‘vùng an toàn’”.
Tuy nhiên, chiến thuật này có thể tạo ra nhiều vấn đề hơn là các quan chức quân sự dự kiến ban đầu.
“Chúng tôi quy trách nhiệm cho Lầu Năm Góc về mọi tội ác mà Thổ Nhĩ Kỳ đã thực hiện nếu họ không đóng cửa không phận”, Chủ tịch Hội đồng Dân chủ Syria (SDC) Ilham Ahmed tuyên bố trong một cuộc họp báo ở Washington. “Họ không đòi hỏi bất cứ cam kết quân sự nào”.
Tuyên bố của bà Amed dựa trên thực tế là chính phủ Mỹ từ lâu đã được thông báo biết về việc các hoạt động của Nga và Thổ Nhĩ Kỳ trong khu vực theo một thỏa thuận “giảm xung đột” giữa các nhóm quân sự hoạt động ở đông bắc Syria, vì thế, họ biết khi nào Thổ Nhĩ Kỳ đang chuẩn bị tiến hành một cuộc tấn công.
Cho tới nay, quân đội Mỹ vẫn không sẵn lòng ngăn chặn các cuộc không kích của Thổ Nhĩ Kỳ nhằm vào Lực lượng Dân chủ Syria (SDF) do người Kurd dẫn đầu. Trong khi đó, các quan chức của liên minh do Mỹ dẫn đầu nói với National Interest rằng, các lực lượng Mỹ xuất hiện gần biên giới Syria-Thổ Nhĩ Kỳ là một phần trong việc triển khai tới khu vực nhiều dầu mỏ Deir ez-Zor.
Các quan chức có quan điểm ủng hộ chiến tranh trong chính quyền Tổng thống Trump đang bị ám ảnh với việc chống lại kẻ thù của Mỹ - Iran và Nga - ở Syria. Họ tiếp tục theo đuổi kế hoạch âm ỉ lâu nay là loại bỏ các thành phần Arab của SDF ở Deir ez-Zor. Tuy nhiên kế hoạch này lại đang đe dọa những nỗ lực của Tổng thống Trump nhằm rút các lực lượng Mỹ khỏi Syria.
Lùi 1 bước, tiến 2 bước
Dẫu vậy, hiện tại Tổng thống Trump lại đang quan tâm tới việc bảo vệ các giếng dầu xung quanh Deir ez-Zor và đã tái triển khai các đơn vị thiết giáp vào Syria. Số lượng binh sỹ được tái triển khai tới bảo vệ các giếng dầu có thể còn vượt số lượng binh sỹ Mỹ tại Syria ở thời điểm Tổng thống Trump tuyên bố kế hoạch rút quân ngày 6/10. Đây chính là chiến lược “lùi 1 bước, tiến 2 bước” điều đã rất quen thuộc trong các kế hoạch chiến lược của Mỹ.
Thực tế, hình ảnh các binh sỹ Mỹ đã bị camera ghi lại khi lái xe dọc đường cao tốc M4, gần với vùng chiến mà lực lượng thổ Nhĩ Kỳ và các phiến quân Syria (được Thổ Nhĩ Kỳ hậu thuẫn) đang đụng độ với SDF, Nga và chính phủ Syria. Các nhón binh sỹ khác lại được phát hiện gần biên giới Thổ Nhĩ Kỳ-Syria, ở phía đông vùng chiến sự.
“Các binh sỹ Mỹ di chuyển qua tuyến đường cao tốc M4 và các tuyến khác khi họ rút quân khỏi miền Bắc Syria và đây cũng là tuyến đường chính khi tái bố trí các binh sỹ tới Deir ez Zor”, Người phát ngôn liên minh chống IS, ông Zachary A. Boyer thuộc Không quân Mỹ cho biết.
Mỹ tuyên bố rằng, các lực lượng được triển khai tới Deir ez-Zor là để bảo vệ các giếng dầu khỏi rơi vào tay IS và hỗ trợ SDF. Tuy nhiên, việc xe thiết giáp Bradley vẫn di chuyển qua các sa mạc của Syria dường như cho thấy, Mỹ muốn răn đe đối với Tổng thống Syria Bashar al-Assad cùng các đồng minh Nga, Iran của ông Assad.
Trong khi đó, Trung tâm thông tin Rojava - một nhóm các nhà báo có trụ sở ở đông bắc Syria, và Deirezzor24 đều đưa tin rằng các máy bay của liên minh quốc tế đã ném bom lực lượng ủng hộ chính quyền Assad ở phía đông ngoại ô Deir ez-Zor hôm 29/10.
Tuy nhiên, người phát ngôn của liên minh quốc tế chống khủng bố tại Syria nói rằng không có các hoạt động quân sự nào như vậy diễn ra trong khu vực.
“Liên minh không tiến hành không kích Syria trong những ngày gần đây”, người phát ngôn của liên minh nói với National Interest. “Chúng tôi đã giảm xung đột với các lực lượng khác đang hoạt động ở Syria thông qua các kênh kiên lạc đã có trước đây”.
“Họ [người Mỹ] có ý chí để ở lại Syria, nhưng chúng tôi không có câu trả lời là bao lâu, theo cách nào và vì sao. Sự hiện diện của Mỹ nên gắn với việc duy trì ổn định và an ninh trong khu vực”, bà Amed nói trong buổi họp báo.
“Việc Mỹ triển khai các xe thiết giáp hạng nặng như Bradleys tới Deir ez-Zor cho thấy 1 điều: họ muốn có hỏa lực để kiềm chế Nga, Iran hay lực lượng Assad vượt sông Euphrates để chiếm các giếng dầu. Đó chính là lý do”, nhà nghiên cứu Nicholas Heras tại Trung tâm an ninh Mỹ mới cho biết. Ông Heras thường xuyên theo dõi các chiến dịch của SDF ở đông Bắc Syria và làm cố vấn không thường xuyên cho các quan chức chống khủng bố của Mỹ.
“Kiểu chiến dịch mà IS đang cố lên kế hoạch ở Deir ez-Zor không đòi hỏi các xe thiết giáp hạng nặng để đối phó”, nhà nghiên cứu Heras nói. “IS thừa hiểu sẽ nhận lấy hậu quả như thế nào nếu có ý đồ chiếm quyền kiểm soát Deir ez-Zor”.
“Rõ ràng ý định của họ là để giữ các giếng dầu khỏi rơi vào tay chính quyền Syria và Nga. Tuy nhiên, Mỹ có rất ít cơ sở pháp lý quốc tế khi nắm giữ những giếng dầu này. Có vẻ như rõ ràng là điều đó vi phạm luật pháp quốc tế”, cựu Đại sứ Mỹ tại Syria Robert Ford nói./.