Trước đó, Đảng Quốc gia Thống nhất (UNP) của Tổng thống Sirisena đã đề nghị loại bỏ ông Rajapakse khỏi văn phòng. UNP cáo buộc ông Rajapakse không làm tròn trách nhiệm bằng cách chỉ trích thỏa thuận và chính sách của chính phủ cũng như đồng nghiệp.
Tuần trước, UNP yêu cầu ông Rajapakse đính chính lại tuyên bố của mình trong ngày 21-8 nhưng ông không thực hiện, trái lại còn tiếp tục chỉ trích các bộ trưởng và chính sách của Tổng thống Sirisena vào cuối tuần rồi.
Hồi tháng 7, chính phủ Sri Lanka ký thỏa thuận bán 70% cổ phần cảng biển Hambantota chiến lược trị giá 1,5 tỉ USD cho Tập đoàn nhà nước China Merchant Port Holdings (CMPort) của Trung Quốc trong thời hạn 99 năm để lấy tiền trả khoản vay từ Bắc Kinh khi Colombo bắt đầu xây cảng.
Thỏa thuận vấp phải không ít chỉ trích trong nước, khi các nghiệp đoàn cáo buộc chính phủ "bán tài sản quốc gia cho Trung Quốc". Đáp lại, Thủ tướng Ranil Wickremesinghe cho rằng thỏa thuận là cần thiết trong bối cảnh việc xây dựng cảng dẫn đến khoản nợ 300 triệu USD.
Ngoài việc lên án thỏa thuận, ông Rajapakse còn tuyên bố sẽ "lấy lại cảng biển này vì lợi ích của Sri Lanka". Cảng Hambantota - nhìn ra Ấn Độ Dương - dự kiến đóng vai trò quan trọng trong sáng kiến "Vành đai và Con đường" của Trung Quốc nhằm kết nối các cảng, đường bộ giữa Trung Quốc và châu Âu. Bắc Kinh đã đầu tư hàng triệu USD vào hạ tầng ở Sri Lanka kể từ khi cuộc nội chiến đẫm máu tại đó khép lại năm 2009.
Biểu tình phản đối bán cảng Hambantota hồi tháng 1-2017. Ảnh: AP
Ảnh hưởng của Trung Quốc tại Sri Lanka khiến Ấn Độ lo ngại vì New Delhi vốn coi Ấn Độ Dương là sân sau chiến lược của mình. Đứng trước tình cảnh này, Tổng thống Sirisena cố gắng không làm mếch lòng cả hai gã khổng lồ của châu Á.
Các quan chức Sri Lanka từng nhiều lần trấn an rằng vấn đề an ninh ở cảng Hambantota sẽ được Colombo xử lý thỏa đáng nhằm đánh tan nghi ngờ Bắc Kinh sẽ sử dụng nó như một căn cứ quân sự. Thỏa thuận cũng nói rõ hải quân Sri Lanka sẽ chịu trách nhiệm về an ninh ở cảng Hambantota.