Những chiếc xe tải bán đồ ăn của người Việt tại Mỹ
Ông Lê Văn Chiêu và gia đình họ Lê di cư sang Mỹ từ năm 1979. Ban đầu, ông Chiêu đi xẻ thịt bò thuê cho một nhà hàng, công việc rất cực khổ. Hơn 1 năm sau, ông trở về California, vừa học vừa làm phục vụ tại nhà hàng.
Được một thời gian, ông Chiêu xin vào làm phụ bếp cho một mô hình xe tải bán đồ ăn (hay còn gọi là xe lunch) của một người Việt, ngay trước cổng trường học.
“Chiêu đi học buổi tối, ban ngày thì đi bán. Con say mê, thích thú làm ăn lắm, cực bao nhiêu cũng làm được hết”, mẹ ông Chiêu kể lại trong một phóng sự.
Vợ chồng ông Chiêu và bà Yến
Sau 6 tháng làm thuê, đến năm 1981, gia đình ông Chiêu gom góp tiền, mua một chiếc xe tải cũ để đi bán thức ăn. Trong hai năm tiếp đó, gia đình này đã sở hữu cả chục xe lunch. Những chiếc xe này thường đỗ tại cổng các nhà máy, xí nghiệp, bắt đầu từ 5h sáng và đi khoảng 10-20 địa điểm, liên tục không có thời gian nghỉ.
Thực hiện tâm nguyện của người con quá cố
Từ những chiếc xe tải bán đồ ăn, gia đình ông Chiêu đã phát triển thành công ty Lee’s Bros. Do xe chỉ hoạt động trong tuần nên sau đó, ba của ông Chiêu là ông Bá Lê, đã mở bán thêm bánh mì Việt Nam vào dịp cuối tuần.
Sau đó, ông Chiêu chuyển sang mô hình nhà hàng, mở tiệm Lee’s Sandwiches đầu tiên vào năm 1983 ở San Jose.
Trong một phóng sự của VTV, ông Chiêu cho biết dù công việc mang về thu nhập ổn định nhưng vẫn rất vất vả, nhiều khi muốn bỏ. Tuy nhiên, con trai của ông là anh Minh, lại có ý tưởng phát triển thương hiệu bánh mì lên một tầm cao mới. Đau đớn thay, khi nhà hàng kiểu mới chưa kịp mở thì anh Minh bất ngờ qua đời do gặp tai nạn giao thông.
“Giai đoạn khó khăn nhất là giai đoạn của cháu Minh. Chúng tôi không dự định mở Lee’s Sandwiches thời đó đâu, nhưng cháu Minh muốn. Khi tiệm đầu tiên còn chưa kịp mở thì cháu đã mất rồi", bà Yến - vợ ông Chiêu nhớ lại.
Để thực hiện ý nguyện của người con trai xấu số, ông Chiêu và bà Yến đã đầu tư phát triển một mô hình nhà hàng tổng hợp giữa quán cà phê và bếp ăn với cả món Á và món Mỹ. Tại đây, không chỉ bánh mì, mà cà phê sữa đá của Việt Nam cũng đặc biệt được ưa chuộng.
Năm 2003, Lee’s Sandwiches nhận được giải thưởng “Doanh nghiệp thành công trong vùng" của Hội đồng doanh nghiệp nhỏ, ông Chiêu cũng được địa phương vinh danh là "Nhân vật kinh doanh của năm”.
Đến nay, Lee’s Sandwiches đã phát triển được hơn 60 cửa hàng trên toàn nước Mỹ, bao gồm cả nhượng quyền. Ngoài chuỗi cửa hàng, gia đình ông Chiêu còn tạo thêm một thương hiệu cà phê có tên Lee’s Coffee, hiện có mặt tại nhiều hệ thống siêu thị của người Việt, người Hoa, Philippines và hệ thống siêu thị bán sỉ Costco.
Giờ đây, gia đình ông Chiêu còn nhiệt tình giúp đỡ những Việt Kiều thoát khỏi tình cảnh khó khăn nhờ chính mô hình xe lunch ngày xưa. Vợ chồng ông Chiêu, bà Yến cùng những người bạn của mình tạo nên quỹ Minh Lee Foundation, dùng để giúp đỡ nạn nhân của các vụ bão lũ, thiên tai và cả trường học.
Hồi tháng 5, khi nước Mỹ bắt đầu gồng mình chiến đấu với dịch Covid-19, Lee’s Sandwiches đã thực hiện chương trình tặng suất ăn cho các y bác sĩ nơi tuyến đầu mỗi ngày.
Gần đây, khi chứng kiến cảnh người dân miền Trung gặp thiệt hại lớn trong đợt bão lũ lịch sự, Lee’s Sandwiches cho biết từ ngày 3/11 đến 11/11, sẽ trích 50% doanh thu của các dòng sản phẩm cà phê thuộc Lee’s Coffee để ủng hộ đồng bào Việt Nam.