Theo Tân Hoa Xã, một robot hóa học trí tuệ nhân tạo (AI) do các nhà khoa học Trung Quốc phát triển mới đây đã tự tổng hợp và tối ưu hóa các chất xúc tác cho phản ứng tạo oxy từ thiên thạch sao Hỏa. Đây được coi là bước đột phá mới, mang đến giải pháp hiệu quả cao đồng thời tiết kiệm năng lượng cho quá trình sản xuất oxy trên hành tinh này.
Với 5 loại quặng lấy từ sao Hỏa làm nguyên liệu thô, có tới hơn 3,76 triệu khả năng kết hợp khác nhau. Tuy nhiên, bằng cách sử dụng mô hình học máy, robot AI đã tìm ra công thức từ hàng triệu khả năng đó chỉ trong vòng 6 tuần.
Theo các nhà khoa học, ước tính con người sẽ mất khoảng 2.000 năm để hoàn thành quá trình sàng lọc và tìm ra công thức tối ưu. Kết quả trên cho thấy tính khả thi khi sử dụng robot AI trong việc tổng hợp tự động các hóa chất và vật liệu để khám phá sao Hỏa.
Sự sống trên sao Hỏa đòi hỏi khả năng tổng hợp các chất hóa học cần thiết như oxy từ các nguồn tài nguyên sẵn có tại đó. Tuy nhiên, đây là một thách thức không hề nhỏ đối với con người bởi chi phí vận chuyển chất xúc tác từ Trái Đất lên sao Hỏa rất cao. Chính vì vậy, chất xúc tác được phát triển tại vật liệu có sẵn trên sao Hỏa chính là phương án tối ưu nhất.
Robot hóa học AI trong phòng thí nghiệm (Ảnh: SCMP).
Nghiên cứu mới được thực hiện bởi các nhà khoa học từ Đại học Khoa học và Công nghệ Trung Quốc (USTC) cùng đối tác từ các viện nghiên cứu khác như Deep Space Exploration Laboratory và Hefei JiShu Quantum Technology.
Theo ông Luo Yi - giám đốc Trung tâm nghiên cứu khoa học vật lý quốc gia Hợp Phì tại Microscale, USTC, nghiên cứu đã xác minh rằng AI có thể tự động phát triển các vật liệu mới, dự kiến sẽ giúp sản xuất oxy, xây dựng cơ sở và sản xuất lương thực trên các hành tinh ngoài Trái Đất, đồng thời tổng hợp nhiều hóa chất hơn từ tài nguyên trên sao Hỏa để tạo điều kiện thuận lợi cho con người khám phá không gian trong tương lai.
Ông Jiang Jun - giáo sư tại USTC, cho biết robot hóa học AI đã xây dựng mô hình dự đoán bằng cách tìm hiểu hơn 50.000 tài liệu hóa học liên quan và đưa ra công thức xúc tác đầy hứa hẹn cùng với điều kiện tổng hợp phù hợp nhất trong thời gian chưa đầy 2 tháng.
Theo nghiên cứu, một thử nghiệm ở nhiệt độ âm 37 độ C (mô phỏng điều kiện nhiệt độ trên sao Hỏa) cho thấy chất xúc tác có thể tạo ra oxy đều đặn mà không bị suy giảm rõ rệt nên rất có khả năng hoạt động trong điều kiện khắc nghiệt trên hành tinh này.
Có thể nói, mục tiêu của loài người không chỉ là khám phá sao Hoả mà còn là biến hành tinh này thành nơi có thể sinh sống được. Do vậy, các nhà khoa học đang nỗ lực tìm cách tạo ra những thứ cần thiết từ các nguồn tài nguyên sẵn có tại đó.
Ông Jiang cho biết thêm: “Robot AI này có thể tạo ra nhiều loại hóa chất khác nhau. Công nghệ đột phá mới đã đưa chúng ta tiến một bước gần hơn với việc đạt được ước mơ sống trên sao Hỏa. Bên cạnh đó, robot còn có thể được sử dụng để tìm ra các ứng dụng hỗ trợ con người quay trở lại Mặt Trăng”.
