Hãng thông tấn AFP (Pháp) đưa tin, vào ngày 18/12, Bắc Kinh đã yêu cầu Mỹ "chấm dứt ngay lập tức" việc trang bị vũ khí cho Đài Loan (Trung Quốc) sau khi Washington phê duyệt thương vụ bán vũ khí trị giá 11 tỷ USD cho hòn đảo này.
"Trung Quốc kêu gọi Mỹ tuân thủ nguyên tắc một Trung Quốc... và chấm dứt ngay lập tức các hành động nguy hiểm nhằm trang bị vũ khí cho Đài Loan [Trung Quốc]", người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Quách Gia Côn cho biết trong một cuộc họp báo.

Hệ thống pháo phản lực cơ động cao (Himars) do Mỹ sản xuất. Đài Loan (Trung Quốc) đã mua 82 hệ thống này như một phần của gói vũ khí. Ảnh: Getty Images
Theo AFP, vào ngày 18/12, Washington đã phê duyệt gói vũ khí trị giá 11 tỷ USD cho Đài Loan (Trung Quốc), công bố một trong những thương vụ bán vũ khí lớn nhất dành cho hòn đảo này trong nỗ lực ngăn chặn một cuộc tấn công tiềm tàng của Bắc Kinh.
Mặc dù theo truyền thống, Washington là nhà cung cấp vũ khí lớn nhất cho Đài Loan (Trung Quốc), nhưng những tuyên bố của Tổng thống Mỹ Donald Trump đã làm dấy lên nghi ngờ về thiện chí bảo vệ hòn đảo này của ông.
Đài Loan (Trung Quốc) đã tăng mạnh chi tiêu quân sự trong một thập kỷ qua khi Bắc Kinh gia tăng áp lực, nhưng chính quyền Tổng thống Trump đã thúc đẩy hòn đảo này phải tự nỗ lực hơn nữa.
Thương vụ bán vũ khí được công bố vào ngày 18/12 vẫn cần sự chấp thuận của Quốc hội Mỹ, và sẽ là thương vụ thứ hai với Đài Loan (Trung Quốc) kể từ khi ông Trump trở lại Nhà Trắng vào tháng 1/2025, sau vụ bán linh kiện và phụ tùng trị giá 330 triệu USD hồi tháng 11.
Theo cơ quan đối ngoại Đài Loan (Trung Quốc), thương vụ vũ khí mới nhất lớn hơn nhiều, bao gồm hệ thống tên lửa HIMARS, pháo tự hành, tên lửa chống tăng, máy bay không người lái và các thiết bị khác.
"Đây là thương vụ bán vũ khí thứ hai cho Đài Loan [Trung Quốc] được công bố trong nhiệm kỳ thứ hai của chính quyền Trump, một lần nữa chứng tỏ cam kết vững chắc của Mỹ đối với an ninh của Đài Loan [Trung Quốc]", cơ quan này cho biết.
AFP đưa tin, quy mô tiềm năng của thương vụ này sánh ngang với thương vụ 18 tỷ USD được cựu Tổng thống Mỹ George W. Bush phê duyệt vào năm 2001, mặc dù cuối cùng con số đó đã bị giảm xuống sau các cuộc đàm phán thương mại.
Trong suốt 8 năm cầm quyền, ông Bush đã bán vũ khí trị giá 15,6 tỷ USD cho Đài Loan (Trung Quốc).
Trong nhiệm kỳ đầu tiên của Tổng thống Trump, Mỹ đã phê duyệt việc bán vũ khí trị giá 10 tỷ USD cho Đài Loan (Trung Quốc), trong đó có 8 tỷ USD dành cho máy bay chiến đấu.
Gói vũ khí mới nhất dự kiến sẽ sớm được Quốc hội Mỹ thông qua, nhờ sự đồng thuận giữa các đảng phái về vấn đề phòng vệ của Đài Loan (Trung Quốc).
Đài Loan (Trung Quốc) duy trì ngành công nghiệp quốc phòng riêng nhưng sẽ bị áp đảo về hỏa lực trong một cuộc giao tranh tiềm tàng với Bắc Kinh, và do đó vẫn phụ thuộc rất nhiều vào vũ khí Mỹ.
Cơ quan phòng vệ Đài Loan (Trung Quốc) cho biết trong một tuyên bố rằng thương vụ bán vũ khí mới nhất cho thấy Washington tiếp tục hỗ trợ hòn đảo trong việc "nhanh chóng xây dựng năng lực răn đe mạnh mẽ".
Chính quyền Đài Loan (Trung Quốc) đã cam kết sẽ tăng chi tiêu quân sự lên hơn 3% GDP vào năm tới và 5% vào năm 2030, sau áp lực từ Mỹ.
Ngoài ra, chính quyền này cũng có kế hoạch tìm kiếm nguồn vốn đặc biệt lên tới 1 nghìn tỷ Đài tệ để nâng cấp hệ thống phòng không của hòn đảo, cũng như tăng cường năng lực sản xuất và dự trữ đạn dược.

Cơ quan phòng vệ Đài Loan (Trung Quốc) cho biết, tàu Phúc Kiến - tàu sân bay hiện đại nhất của Trung Quốc - đã đi qua Eo biển Đài Loan hôm 16/12 và lực lượng an ninh của hòn đảo đã theo dõi nó. Ảnh: AFP
Theo AFP, Bắc Kinh thường xuyên triển khai máy bay quân sự và tàu chiến xung quanh Đài Loan (Trung Quốc) gần như mỗi ngày, điều mà các nhà phân tích mô tả là các hoạt động "vùng xám" - chiến thuật cưỡng chế chưa đến mức hành động chiến tranh.
Cơ quan phòng vệ Đài Loan (Trung Quốc) cho biết, trong vòng 24 giờ tính đến rạng sáng ngày 18/12 (giờ địa phương) đã phát hiện 40 máy bay quân sự Trung Quốc, bao gồm máy bay chiến đấu, trực thăng và máy bay không người lái, cũng như 8 tàu hải quân, hoạt động xung quanh hòn đảo.
Theo thông tin của cơ quan này, hôm 16/12, tàu Phúc Kiến - tàu sân bay thứ ba và hiện đại nhất của Trung Quốc - đã đi qua Eo biển Đài Loan.