Trong cuộc gặp với Thủ tướng Phạm Minh Chính vào sáng 16/4, Giám đốc điều hành Apple Tim Cook cam kết mua nhiều hơn các linh phụ kiện do các đối tác sản xuất tại Việt Nam.
Ông Cook cho biết, Apple sẵn sàng làm việc với phía Việt Nam để thúc đẩy các hoạt động hợp tác, đầu tư chất lượng cao thời gian tới.
Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết, Việt Nam sẽ phối hợp với Apple thành lập tổ công tác để hỗ trợ Apple trong việc đầu tư, mở rộng hoạt động tại Việt Nam. Thủ tướng cũng đề nghị Apple giúp đỡ Việt Nam trong việc phát triển lực lượng lao động chất lượng cao.
Trong chuyến thăm Việt Nam hai ngày (15 - 16/4), Giám đốc điều hành Apple Cook cũng gặp gỡ người dùng, nhà phát triển và nhà sáng tạo nội dung địa phương.
Apple muốn đa dạng hóa chuỗi sản xuất
Chuyến thăm Việt Nam diễn ra vào thời điểm Apple đang phải đối mặt với nhiều thách thức. Theo dữ liệu do Tập đoàn Dữ liệu Quốc tế (IDC) công bố hôm 15/4, doanh số iPhone toàn cầu trong quý đầu tiên của năm 2024 đã giảm 10% so với cùng kỳ. Apple phải đối mặt với sự cạnh tranh ngày càng tăng trên thị trường smartphone cao cấp, đặc biệt là tại thị trường trọng điểm Trung Quốc.
Báo cáo mới nhất của IDC tiết lộ doanh số xuất xưởng của Apple trong quý 1 năm 2024 đạt 50,1 triệu chiếc, giảm 9,6% so với 55,4 triệu chiếc cùng kỳ năm ngoái. Báo cáo cho thấy, trong số 5 thương hiệu điện thoại thông minh hàng đầu thế giới, Apple chịu sự sụt giảm rõ rệt nhất so với cùng kỳ năm ngoái.
Samsung lấy lại vị trí dẫn đầu trong quý 1 năm nay với thị phần 20,8% và lượng điện thoại xuất xưởng đạt 60,1 triệu chiếc. So với quý 1 năm 2023, thị phần của Samsung giảm nhẹ, từ 22,5% xuống 20,8%.
Mặc dù Apple đã vượt qua Samsung để trở thành nhà sản xuất điện thoại thông minh lớn nhất thế giới vào năm 2023, nhưng thị phần của Apple đã giảm từ 20,7% xuống còn 17,3% trong quý đầu năm nay.
Vào năm 2022, khi chính phủ Mỹ xem xét kỹ lưỡng sự phụ thuộc vào các sản phẩm sản xuất tại Trung Quốc cũng như các biện pháp phòng ngừa COVID-19 nghiêm ngặt tại nước này, hoạt động sản xuất iPhone tại nhà máy Foxconn Trung Quốc đã bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Foxconn là đối tác sản xuất iPhone quan trọng của Apple, trong khi các nhà máy khác tại Trung Quốc cũng tham gia phát triển và sản xuất MacBook, iPad và Apple Watch.
Hãng thông tấn Nikkei (Nhật Bản) đưa tin vào tháng 12/2023 rằng, Apple đang chuyển một số nguồn lực kỹ thuật quan trọng để phát triển iPad sang Việt Nam.
Theo Nikkei, Việt Nam có ý nghĩa rất lớn đối với Apple. Điều này không chỉ vì số lượng người hâm mộ Apple tại Việt Nam ngày càng tăng, mà còn vì Apple đang đa dạng hóa nhằm giảm thiểu rủi ro chuỗi sản xuất thay vì chỉ dựa vào Trung Quốc cho toàn bộ hoạt động sản xuất.
Bryan Ma - Phó chủ tịch nghiên cứu thiết bị khách hàng tại Tập đoàn Dữ liệu quốc tế (IDC) cho biết, Samsung Electronics đã hoạt động ở miền bắc Việt Nam từ lâu và hiện Apple đã bắt đầu chú ý đến các khu vực trọng điểm như Việt Nam.
"Những nỗ lực đa dạng hóa của Apple cũng bao gồm việc sản xuất các thiết bị như máy tính xách tay, và các nhà sản xuất theo hợp đồng như Foxconn đã đầu tư vào những lĩnh vực này", ông Ma nói.
Theo dữ liệu của IDC, Apple đã dần nổi lên là nhà cung cấp smartphone lớn thứ 3 tại Việt Nam, chỉ sau OPPO và Samsung. Đó là dấu hiệu cho thấy Apple đang tìm cách lắp ráp sản phẩm của mình ở các quốc gia khác ngoài nền kinh tế lớn thứ hai thế giới - Trung Quốc, trong đó Việt Nam vốn đã là cơ sở sản xuất quan trọng.
400 nghìn tỷ đồng đầu tư vào Việt Nam
Cùng thời điểm CEO Cook đến Hà Nội, Apple đã đưa ra tuyên bố trên trang web chính thức của hãng tại Việt Nam, thông báo sẽ tăng cường đầu tư vào chuỗi cung ứng tại Việt Nam.
Theo dữ liệu được cung cấp trong thông báo, khoản đầu tư lũy kế của Apple vào Việt Nam thông qua các đối tác trong chuỗi cung ứng của Apple kể từ năm 2019 đã vượt quá 400 nghìn tỷ đồng (15,8 tỷ USD).
Quan trọng hơn, đầu tư vào Việt Nam của Apple cũng đang tăng tốc. Bắt đầu từ năm 2019, khoản đầu tư hàng năm của công ty này vào Việt Nam đã tăng gấp đôi. Hiện tại, chuỗi cung ứng của Apple tại Việt Nam đã mang lại hơn 200.000 việc làm, bao gồm nhân viên của Apple, các nhà cung cấp địa phương cũng như các nhà phát triển ứng dụng trong hệ sinh thái iOS tại Việt Nam.
Hoạt động đầu tư của Apple vào Việt Nam bắt đầu từ hơn 10 năm trước. Hiện nay, các nhà cung cấp Việt Nam đã trở thành một thế lực quan trọng trong chuỗi cung ứng toàn cầu của Apple, và nhiều trong số đó là công ty con được thành lập tại Việt Nam sau khi các đại gia sản xuất toàn cầu gia nhập chuỗi cung ứng của Apple.
Nhìn vào danh sách các đối tác sản xuất của Apple trong năm tài chính 2022, các nhà đầu tư toàn cầu như Hon Hai Precision Industry, BYD, Goertek, Intel, Lens Technology, Luxshare Precision, Samsung Electronics và LG Display đã thành lập nhà máy tại Việt Nam để gia công sản phẩm cho Apple.
Các đối tác sản xuất của Apple lắp ráp iPad, tai nghe không dây, đồng hồ, HomePod và một số linh kiện bán dẫn tại Việt Nam.
Theo trang East Money (Trung Quốc), từng có tin Hon Hai lắp ráp máy tính Macbook tại Việt Nam bắt đầu từ giữa năm 2023 nhưng thông tin này vẫn chưa được xác nhận. Trong bối cảnh doanh số iPhone hiện đang sụt giảm, dòng sản phẩm iPad và Mac sắp có những nâng cấp lớn cũng sẽ gánh vác một nhiệm vụ quan trọng hơn về doanh thu.
Khi chuỗi cung ứng địa phương dần lớn mạnh, hoạt động kinh doanh tiêu dùng cũng theo đó mà phát triển. Apple đã ra mắt cửa hàng trực tuyến tại Việt Nam vào tháng 5 năm ngoái và Apple Pay vào Việt Nam vào tháng 8.
Apple cũng đang tuyển dụng lập trình viên để nâng cấp khả năng ngôn ngữ tiếng Việt cho trợ lý giọng nói Siri, cũng như hỗ trợ bản địa hóa cho Apple Maps tại Việt Nam.
East Money nhận định, Việt Nam là một trong những mắt xích trong việc mở rộng chuỗi sản xuất của Apple. Đối với Apple, ngoài những lợi thế chung như cơ cấu dân số và chi phí lao động, Việt Nam tiếp giáp với Trung Quốc - "đại bản doanh" trong chuỗi sản xuất của Apple - cũng giúp kết nối chuỗi cung ứng thuận lợi hơn.
Theo Bloomberg, Apple đang tìm cách chuyển hoạt động sản xuất các thiết bị của mình ra khỏi Trung Quốc để giảm thiểu rủi ro địa chính trị. Họ đang khám phá các nước như Ấn Độ và Việt Nam - những nơi chứng kiến số công ty lắp ráp sản phẩm Apple tăng gấp 4 lần trong thập kỷ qua.
Ấn Độ đã trở thành trung tâm sản xuất iPhone quan trọng thứ hai của Apple sau Trung Quốc. Theo Bloomberg, cứ 7 chiếc iPhone thì có 1 chiếc được sản xuất tại Ấn Độ. Kể từ năm 2022, Apple đã lắp ráp dòng iPhone mới nhất của mình tại Ấn Độ, vào thời điểm đó là dòng iPhone 14. Đối với Apple, Ấn Độ cũng đại diện cho một thị trường tiêu dùng khổng lồ.