Chúng tôi gặp Kiên tại khu nội trú của Trường THPT chuyên Lam Sơn, sau ít hôm cậu nhận được kết quả kỳ thi. Căn phòng vừa đủ rộng cho sinh hoạt, học tập của 4 người. Đây cũng là nơi quen thuộc đối với chàng trai xứ Thanh suốt 3 năm học tập xa nhà.
Khuôn mặt rạng ngời tươi tắn, cậu hồ hởi chia sẻ: "Khi biết tin mình đoạt giải, em như vỡ òa sung sướng. Bởi, đây là lần đầu cũng là lần cuối em tham dự kỳ thi học sinh giỏi quốc gia này. Dù chưa đạt được thành tích xuất sắc nhất nhưng em vẫn rất vui".
Cậu học trò vượt lên hoàn cảnh
Kiên là anh cả trong gia đình có 2 anh em ở phường Phú Sơn (thị xã Bỉm Sơn, Thanh Hóa). Năm em lên 7 tuổi, bố của Kiên đã hy sinh khi đang trên tàu làm nhiệm vụ từ vùng biển quần đảo Trường Sa trở về đất liền. Ngày bố của cậu mất, cô em gái út còn chưa kịp chào đời.
Mỗi khi nhớ về người cha quá cố, cậu học trò xứ Thanh lại rưng rưng xúc động. Kiên nhớ ngày còn học mẫu giáo, bố của cậu trong một lần được nghỉ phép đã tạo bất ngờ bằng cách chờ đón em ở ngay trước cổng trường.
"Đó có lẽ là kỷ niệm đẹp mà em nhớ nhất về cha. Dù sự hy sinh của bố đã khiến em mãi mãi mất đi tình yêu thương của người cha dành cho con. Tuy nhiên, bù lại em có người mẹ vô cùng tuyệt vời. Mẹ đã thay bố gánh vác phần trọng trách vừa làm cha vừa làm mẹ nuôi chúng em khôn lớn", Kiên bộc bạch.
Để không phụ lòng mẹ, cậu nỗ lực học tập, quyết tâm thi đỗ vào trường THPT chuyên của tỉnh. Vì hoàn cảnh gia đình ở xa nên Kiên được lãnh đạo Trường THPT chuyên Lam Sơn tạo điều kiện ở trong khu nội trú.
Ngày nhập học cũng là lần đầu tiên Kiên rời xa vòng tay yêu thương của mẹ. Nhiều lúc nỗi nhớ nhà lại ùa về khiến cậu bật khóc. Những lúc như thế, em lại nhớ đến lời động viên của mẹ.
"Mẹ là người đã luôn bên em kể từ ngày cha ra đi mãi mãi. Không chỉ chăm lo cho em miếng ăn giấc ngủ, mẹ còn bảo ban, chỉ dạy em đường đi nước bước cũng như mục tiêu trong tương lai sau này. Cũng vì vậy, em rất thương mẹ!", cậu tâm sự.
Nhờ sự động viên của mẹ cùng sự quan tâm, chỉ dạy của các thầy cô, suốt 3 năm cấp 3, Kiên đều đạt học sinh giỏi toàn diện. Cậu cũng đạt được mục tiêu đề ra đó là lọt vào đội tuyển dự thi học sinh giỏi quốc gia và xuất sắc giành giải Ba môn Hóa.
"Món quà này em muốn tri ân đến người cha đã hy sinh của mình. Đồng thời, em cũng muốn dành tặng cho mẹ - người đã luôn hy sinh, đồng hành bên em cho đến ngày hôm nay", Kiên xúc động.
Mong một lần được đến Trường Sa
Phạm Tuấn Kiên bộc lộ năng khiếu với Hóa học từ khi còn là học sinh lớp 8. Khi bước vào cấp 3, tình yêu với môn học yêu thích càng cháy bỏng nhờ việc định hướng rõ mục tiêu cho mình.
"Em cực kỳ hứng thú với những thí nghiệm Hóa học và say mê giải các bài tập của môn này. Mỗi khi tìm ra đáp án cho một bài nào đấy, cảm giác cực kỳ thích thú", Kiên bộc bạch.
Để đạt kết quả học tập tốt, Kiên thường dành 3-4 tiếng để học bài vào buổi tối. Trong quá trình học, cậu thường dành từ 5-10 phút để giải lao. Điều này vừa giúp giải tỏa căng thẳng vừa cảm thấy không bị nhàm chán.
Với niềm yêu thích Hóa học, Kiên dự định xét tuyển vào ngành Kỹ thuật hóa học, Trường Đại học Bách khoa Hà Nội.
Chia sẻ thêm về mong ước của mình, Kiên cho biết muốn được một lần đến Trường Sa để tri ân, tưởng nhớ sự hy sinh của cha. "Em hy vọng sẽ có một ngày được đến Trường Sa, tìm thấy hài cốt của cha để đưa bố về quê hương", Kiên xúc động nói.
Nhắc về cậu con trai, chị Lại Thị Huế (43 tuổi, mẹ của Kiên) rưng rưng xúc động: "Kiên dù là con trai nhưng rất biết chia sẻ việc gia đình với mẹ. Là người làm mẹ, tôi chưa bao giờ áp đặt con cái, chỉ mong con lựa chọn ngành nghề phù hợp với đam mê và có thể phát huy được năng lực của mình".
Theo chị Huế, chồng chị hy sinh năm 2012, khi đang trên tàu thực hiện nhiệm vụ từ vùng biển ở quần đảo Trường Sa trở về đất liền. Ngày chồng chị hy sinh cũng là lúc chị phải vào viện để chuẩn bị sinh bé thứ hai.
"Kể từ ngày chồng tôi hy sinh, gia đình cũng nhiều lần đi dọc bờ biển từ Phan Thiết đến Bà Rịa - Vũng Tàu với hy vọng nhỏ nhoi tìm thấy hài cốt của chồng. Thế nhưng, mọi cố gắng chỉ vô vọng. Tôi hy vọng một ngày nào đó tìm thấy hài cốt của chồng để mang anh ấy về quê nhà", chị Huế bùi ngùi.
Cô Mai Châu Phương (giáo viên chủ nhiệm) cho biết, Kiên là một học sinh có tinh thần học tập nghiêm túc, luôn biết lắng nghe và cầu thị. Ở Kiên, dù sự thể hiện ra bên ngoài không nhiều song em chưa bao giờ từ bỏ ước mơ của mình.
Theo cô Phương, Kiên có hoàn cảnh rất đặc biệt, là con liệt sỹ hy sinh ở vùng biển quần đảo Trường Sa. Khi nắm được hoàn cảnh của em, với vai trò là giáo viên chủ nhiệm, cô Phương luôn dành sự quan tâm đến cậu học trò.
"Dù suốt 3 năm phải học tập xa nhà, song em luôn nghiêm túc trong việc học. Trong thời gian bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh Covid-19, Kiên vẫn thường xuyên tìm tòi, học qua các bài giảng online. Có thể nói, thành tích mà em đạt được tại kỳ thi học sinh giỏi quốc gia là hoàn toàn xứng đáng với những gì Kiên đã kỳ vọng và nỗ lực suốt thời gian vừa qua", cô Phương chia sẻ.
Cũng theo cô Phương, kỳ thi học sinh giỏi quốc gia năm học 2022-2023, lớp 12 chuyên Hóa có 7/8 học sinh đoạt giải. Trong đó, có 1 giải Nhì, 4 giải Ba và 2 giải Khuyến khích.