Hoa thuỷ tiên được ví như “chén ngọc đĩa ngà” - đại diện cho những nét quý phái, tinh tế nhất trong dòng hoa mùa xuân. Cũng vì vậy mà hoa thuỷ tiên được người Hà Nội xưa và nay ưa chuộng trong mỗi dịp năm mới.
Nhiều gia đình Hà Nội cứ gần Tết là chuẩn bị một bát hoa thuỷ tiên trưng trên bàn thờ hoặc phòng khách trong nhà, để vừa ngắm hoa, vừa thưởng trà. Chơi hoa thuỷ tiên vì thế mà trở thành thú chơi thanh cao, trang nhã, lắm công phu của người Hà Nội.
Nhắc chơi hoa thuỷ tiên thì không thể không nói đến công đoạn gọt củ hoa từ khi mới mua về - công đoạn đòi hỏi lắm tỉ mẩn, lắm khéo léo nhất của người gọt. Trưng hoa thuỷ tiên thì đã có từ lâu nhưng gọt củ hoa thì phải đến những năm 90 mới được khôi phục lại ở Hà Nội một trong những người có công đầu là ông Nguyễn Phú Cường trú tại khu tập thể Thành Công (quận Đống Đa, Hà Nội).
Ngày nay, dù những người tham gia không thể đạt được trình độ mỹ nghệ như ông Cường nhưng vẫn là tín hiệu đáng mừng khi ngày càng nhiều người biết đến thú chơi này, bao gồm cả những bạn trẻ.
Dù vậy, số người biết gọi/chơi củ hoa thuỷ tiên vẫn chưa phổ rộng như các loại cây hoa ngày Tết khác, nên những video về loài hoa cao sang này luôn thu hút sự tò mò lớn trên MXH. Gần đây, loạt clip đề tài này đạt hàng triệu view, hàng nghìn bình luận thích thú từ người tham gia.
Củ hoa thuỷ tiên sau khi gọt và xén lá (Nguồn: @tunglaa)
Tại sao phải gọt củ thuỷ tiên?
Có nhiều nguyên nhân để gọt củ hoa thuỷ tiên trở thành một thú chơi, nhưng mục đích chính là nhằm rút ngắn thời gian sinh trưởng của củ hoa nhờ bóc các lớp vỏ cho đến khi lộ ra lá và hoa, đồng thời tác động để tạo ra các dáng theo ý muốn người chơi.
Sau khi gọt để tỉa ra mầm lá, mầm hoa thì sẽ có thành phẩm tương tự như vậy
Thuỷ tiên có sức sống mãnh liệt nên các vết gọt, cắt, cạo sau đó sẽ lành sau vài ngày sinh trưởng. Tuy nhiên để tránh thâm củ, người chơi sẽ mất khoảng 2 ngày ngâm nước và rửa sạch nhựa, tiếp đó là có quá trình thuỷ dưỡng kỹ càng. Trong quá trình này, người chơi cũng có thể căn thời điểm hoa nở - nếu đúng vào 30 Tết thì ý nghĩa nhất.
Nhìn chung, quá trình gọt tỉa - chăm sóc của hoa thuỷ tiên vô cùng cầu kỳ với hàng chục lưu ý được lưu truyền qua nhiều năm.
Ngoài củ và hoa, thuỷ tiên còn có thể chơi được cả lá và rễ nữa, một bát hoa thuỷ tiên thành phẩm sẽ có đa dạng dáng kiêu sa, diễm lệ. Người thường thấy đẹp, chứ với dân chơi thuỷ tiên thì còn thấy đến giá trị kinh tế không hề nhỏ.
Thông thường, giá nhập củ hoa thuỷ tiên giống vào khoảng 30k - 60k (tuỳ năm), củ to đẹp hơn có thể lên tới 100k. Sau khi gọt tỉa và chăm bón ra dáng để trưng bày, hoa thuỷ tiên thành phẩm có giá từ 200k - hàng triệu, cao hơn cũng có với những loại tỉ mẩn, mang ý nghĩa đặc biệt về dáng, hoa... Trừ mức chi phí chậu, công tỉa, chăm bón, thương gia có thể thu lợi nhuận hàng 400 - 500 triệu nếu bán từ 2.000 - 3.000 củ/vụ.
Một số mẫu thuỷ tiên thành phẩm
Theo dân gian, hoa thuỷ tiên mang đến nguồn sinh khí bình an, tượng trưng cho sự sung túc, trường thọ, may mắn cho gia đình, đặc biệt khi nở hoa vào đúng ngày cuối/đầu năm
Nguồn: Tổng hợp