Cảnh sát được triển khai để giữ trật tự khi xảy ra biểu tình sau vụ đâm dao ở Southport, Anh ngày 30/7/2024. Ảnh: Getty Images/TTXVN
Thủ tướng Anh Keir Starmer đã cam kết rằng chính quyền nước này sẽ thực hiện mọi hành động cần thiết để chấm dứt những đêm bất ổn liên tiếp, đặc biệt khi người Hồi giáo và người tị nạn bị đe dọa bởi các đối tượng kích động và côn đồ cực hữu. Tuy nhiên, chiến thuật của cảnh sát Anh hiện tại chủ yếu là tránh can thiệp trực tiếp trừ khi có nguy cơ nghiêm trọng về tính mạng, được gọi là "tránh xa/quan sát từ xa".
Lực lượng cảnh sát Anh, vốn có số lượng mỏng nhất châu Âu khi chỉ có 150.000 người bảo vệ 60,9 triệu người, đã áp dụng phương pháp này do lo ngại về nhân lực. Dù các sĩ quan chuyên trách đã sẵn sàng, nhưng hơi cay, đạn cao su và vòi rồng vốn là các biện pháp ứng phó điển hình ở nhiều quốc gia khác lại không phải là lựa chọn ưu tiên tại Anh.
Một cựu cảnh sát Anh cho biết phương pháp đang được áp dụng là tránh can thiệp trừ khi có nguy cơ bị thương hoặc tử vong, đồng thời sẽ thu thập bằng chứng để truy tố những kẻ bạo loạn sau sự kiện. Điều này khác biệt so với các quốc gia như Đức, Pháp và Tây Ban Nha, nơi cảnh sát có thể sử dụng vũ lực ngay từ đầu.
Graham Wettone, cựu cảnh sát và hiện là chuyên gia kiểm soát đám đông, giải thích rằng việc can thiệp vào đám đông có thể khiến tình hình trở nên căng thẳng hơn. Ông nhấn mạnh rằng cảnh sát Anh thường quan sát và hy vọng có thể xoa dịu tình hình bằng các chiến thuật truyền thông. Nếu tình hình leo thang, cảnh sát sẽ phản ứng lại nhưng chủ yếu bằng cách thu thập bằng chứng và không can thiệp ngay lập tức.
Về phần mình, nghị sĩ Công đảng Afzal Khan, cựu sĩ quan cảnh sát của Greater Manchester chỉ trích việc cắt giảm biên chế trước đây đã dẫn đến việc mất nhiều nhân viên cảnh sát giàu kinh nghiệm. Số lượng nhân viên cảnh sát đã được phục hồi gần đây, nhưng thiếu hụt kinh nghiệm và nhân lực vẫn là vấn đề lớn.
Anh là một trong số ít quốc gia mà cảnh sát thường không mang theo súng. Chỉ 4% cảnh sát ở Anh và xứ Wales được trang bị vũ khí. Bộ trưởng Nội vụ Anh trước đây Theresa May đã bác bỏ việc sử dụng vòi rồng vào năm 2015 với lý do có thể gây thương tích và làm gia tăng bất ổn xã hội. Hiện tại, một số cảnh sát chuyên trách có thể mang theo súng điện, nhưng không có báo cáo nào về việc sử dụng chúng trong các cuộc bạo loạn đang diễn ra trong mùa Hè này.
Một cuộc thăm dò của YouGov cho thấy đa số người dân Anh ủng hộ việc sử dụng vòi rồng và hơi cay đối với những người biểu tình, nhưng chỉ có 19% ủng hộ việc sử dụng súng. Thủ tướng Starmer đã sử dụng thuật ngữ “gây rối loạn” thay vì “bạo loạn” để chỉ các hành vi có thể bị phạt tù 5 năm, điều này phản ánh sự phân biệt trong cách xử lý các tình huống bạo lực.
Tóm lại, chiến thuật “quan sát từ xa” của cảnh sát Anh trong các cuộc biểu tình bạo lực phản ánh một cách tiếp cận cẩn trọng, với mục tiêu giảm thiểu tình trạng leo thang và thu thập bằng chứng cho các hành động pháp lý sau đó.