Campuchia bắt được con cá nước ngọt lớn nhất thế giới: "Tin vui" bất ngờ cho sông Mekong?

Cá đuối khổng lồ

Ngư dân Campuchia đã bắt được một con cá đuối khổng lồ trên vùng sông Mekong ở nước này. Theo các nhà khoa học của Campuchia và Mỹ, cho tới nay đây là con cá nước ngọt lớn nhất được ghi nhận trên thế giới.

Con cá đuối được bắt vào ngày 13/6, dài gần 4 mét từ mõm đến đuôi và nặng gần 300 kg, theo một tuyên bố hôm 20/6 của Wonders of the Mekong - một dự án nghiên cứu chung giữa Campuchia và Mỹ với mục đích bảo tồn các cộng đồng bên sông.

Kỷ lục trước đây đối với một loài cá nước ngọt là một con cá da trơn khổng lồ Mekong nặng 293 kg, được phát hiện ở Thái Lan vào năm 2005, nhóm cho biết.

Con cá đuối bị bắt bởi một ngư dân địa phương ở phía nam Stung Treng, đông bắc Campuchia. Ngư dân đã thông báo cho một nhóm các nhà khoa học gần đó từ dự án nêu trên.

Các nhà khoa học đã đến trong vòng vài giờ sau khi nhận được một cuộc gọi sau nửa đêm thông báo về tin này và rất ngạc nhiên về những gì họ nhìn thấy.

"Đúng vậy, khi bạn nhìn thấy một con cá có kích thước như vậy, đặc biệt là ở nước ngọt, đây là điều rất khó hiểu, vì vậy tôi và cả nhóm đã bị choáng váng", Zeb Hogan, trưởng nhóm Wonders of Mekong, đến từ Đại học Nevada ở Reno, nói. Trường đại học này đang hợp tác với Cơ quan Quản lý Thủy sản Campuchia và USAid, cơ quan phát triển quốc tế của chính phủ Hoa Kỳ.

Cá nước ngọt được định nghĩa là những loài sống cả đời trong nước ngọt, trái ngược với các loài sinh vật biển khổng lồ như cá ngừ vây xanh và cá marlin, hoặc cá di cư giữa nước ngọt và nước mặn như cá tầm beluga khổng lồ.

Ông nói, việc bắt được con cá đuối này không chỉ là xác lập và ghi nhận kỷ lục mới.

"Việc cá vẫn có thể đạt được kích thước lớn như thế này là một dấu hiệu đầy hy vọng cho sông Mekong," ông Hogan nói, đồng thời lưu ý rằng tuyến đường thủy này phải đối mặt với nhiều thách thức về môi trường.

Sông Mekong chảy qua Trung Quốc, Myanmar, Lào, Thái Lan, Campuchia và Việt Nam. Đây là nơi sinh sống của một số loài cá nước ngọt nhưng áp lực đối với môi trường đang tăng lên.

Đặc biệt, các nhà khoa học lo ngại một chương trình xây dựng đập lớn trong những năm gần đây có thể làm tổn hại nghiêm trọng các vùng đẻ trứng.

"Cá lớn trên toàn cầu đang bị đe dọa tuyệt chủng. Chúng là loài có giá trị cao. Chúng mất nhiều thời gian để trưởng thành. Vì vậy, nếu chúng bị đánh bắt trước khi trưởng thành, chúng sẽ không có cơ hội sinh sản", Hogan nói.

Ý nghĩa quan trọng

"Rất nhiều loài cá lớn này đang di cư, vì vậy chúng cần những khu vực rộng lớn để tồn tại. Chúng bị ảnh hưởng bởi những thứ như môi trường sống bị chia cắt bởi các con đập, rõ ràng là bị ảnh hưởng bởi việc đánh bắt quá mức".

"Vì vậy, khoảng 70% cá nước ngọt khổng lồ trên toàn cầu đang bị đe dọa tuyệt chủng, và tất cả các loài ở sông Mekong."

Nhóm nghiên cứu đã nhanh chóng đến khu vực này để lắp một thiết bị theo dõi vào gần đuôi của con cá nhằm thu thập thông tin định vị trong năm tới, qua đó sẽ có được dữ liệu chưa từng được biết về hành vi của cá đuối khổng lồ ở Campuchia. Sau đó, cá đã được thả trở lại về tự nhiên.

"Cá đuối khổng lồ là một loài cá rất ít được hiểu biết. Tên của nó, thậm chí cả tên khoa học của nó, đã thay đổi vài lần trong 20 năm qua", Hogan nói.

"Cá đuối được tìm thấy ở khắp Đông Nam Á, nhưng chúng tôi hầu như không có thông tin về chúng. Chúng tôi không biết về nơi chúng xuất hiện. Chúng tôi không biết về hệ sinh thái, về tập tính di cư của chúng".

Các nhà nghiên cứu cho biết đây là con cá đuối khổng lồ thứ 4 được báo cáo ở cùng khu vực trong 2 tháng qua, tất cả đều là con cái. Họ cho rằng đây có thể là vùng sinh sản của loài này.

Cư dân địa phương đặt biệt danh cho con cá đuối gai độc là "Boramy", hay "trăng tròn", vì hình dạng tròn của nó và vì mặt trăng ở trên đường chân trời khi nó được thả tự do vào ngày 14/6.

Ngoài vinh dự bắt được con cá phá kỷ lục, người đánh cá may mắn còn được đền bù theo tỷ giá thị trường, nghĩa là anh ta nhận được khoản tiền khoảng 600 USD.