Thay vì chọn giải pháp tích cực để cải thiện tinh thần làm việc của nhân viên, văn phòng của Canon tại Trung Quốc lại chọn một giải pháp cồng kềnh để làm điều này: họ lắp đặt các camera AI có khả năng "nhận diện nụ cười" trong các văn phòng của công ty con Canon Information Technology tại Trung Quốc. Chỉ các nhân viên tươi cười mới có thể vào phòng làm việc hoặc phòng họp, nhằm đảm bảo mọi người sẽ luôn vui vẻ hạnh phúc ở nơi làm việc – 100% thời gian.
Câu chuyện này được đăng tải trên một báo cáo của Financial Times khi nói về việc các công ty Trung Quốc đang dựa vào các thuật toán và AI để giám sát nhân viên với mức độ không thể chấp nhận được như thế nào.
Một số công ty giám sát thông qua việc những chương trình nào được nhân viên sử dụng trên máy tính của họ để đảm bảo năng suất công việc, sử dụng camera an ninh CCTV để theo dõi xem họ đi vệ sinh, ăn trưa, nghỉ ngơi mất bao lâu. Thậm chí có công ty còn theo dõi hoạt động của nhân viên thông qua ứng dụng di động, ngay cả khi họ đã rời khỏi văn phòng.
Học giả Nick Srnicek nói với FT: "Người lao động không bị các thuật toán hay AI thay thế. Thay vào đó việc quản lý họ đang được tăng cường nhờ các công nghệ này … Các công nghệ này đang gia tăng nhịp độ cho những người làm việc với máy móc thay vì ngược lại, giống hệt như điều tương tự từng xảy ra trong cuộc cách mạng công nghiệp vào thế kỷ 18."
Trên thực tế, từ năm ngoái, công ty Canon Information Technology đã công bố camera "nhận diện nụ cười" của mình, vốn là một phần trong bộ công cụ quản trị kinh doanh nhưng dường như công nghệ này không thu hút nhiều sự chú ý. Mặc dù vậy, nó là một ví dụ tốt cho thấy các công cụ giám sát số đông đang trở nên ngày càng phổ biến như thế nào – thay vì chỉ nằm ở Trung Quốc.
Amazon là một ví dụ điển hình của xu hướng này: họ nổi tiếng về các biện pháp nhằm vắt kiệt sức khỏe và tinh thần người lao động để đảm bảo chi phí và hiệu quả cho hoạt động thương mại điện tử của họ. Thậm chí công ty còn sử dụng cả thuật toán để đánh giá năng suất làm việc của người lao động và những người đứng cuối trong bảng xếp hạng đó sẽ bị sa thải không thương tiếc.
Bên cạnh đó, nhiều phần mềm công việc hiện đại như Microsoft 365 cũng tích hợp sẵn nhiều công cụ giám sát người dùng. Trong bối cảnh ngày càng nhiều người phải làm việc từ xa hoặc làm ở nhà do ảnh hưởng của đại dịch, ngày càng nhiều công ty triển khai các công cụ khác nhau để giám sát nhân viên của mình.
So với các biện pháp giám sát trên, camera nhận diện nụ cười này có vẻ ít nguy hiểm hơn cả. Thế nhưng điều đó cũng không có nghĩa là nó ít gây khó chịu hơn cho người dùng – những nhân viên trong công ty - vì không phải ai có thể giữ được khuôn mặt tươi cười mọi nơi mọi lúc tại nơi làm việc được.
Tham khảo The Verge