Các nhà khoa học vừa mới chụp được tấm ảnh X-quang “có chiều sâu” nhất từng được thực hiện về Vũ trụ của chúng ta.
Không ngạc nhiên khi ta có thể tìm được những thứ thú vị trên bức ảnh ấy: họ tìm thấy bằng chứng về một vụ nổ không xác định khổng lồ xảy ra tại một ngân hà cách chúng ta 10,7 tỷ năm ánh sáng.
Bản thân ngân hà ấy không quá nổi bật mà cũng chẳng quá sáng để ta để ý, nhưng vào tháng 10 năm 2014, nó bỗng dưng trở nên sáng hơn bình thường tới 1.000 lần trong nhiều giờ đồng hồ, trước khi lại tắt lụi một lần nữa.
Không một hiện tượng thiên văn nào mà con người biết tới có thể giải thích được hiện tượng này. Liệu rằng có thể có sức mạnh nào làm nổ tung được một thiên hà?
“Rất có thể chúng ta đã chứng kiến được một biến cố vũ trụ khổng lồ hoàn toàn mới”, nhà nghiên cứu Kevin Schawinski tới từ ETH Zurich, Thụy Sĩ nói. “Dù nó là cái gì, ta vẫn cần quan sát kĩ càng trước khi đưa ra được kết luận”.
Vụ nổ bí ẩn kia mạnh mẽ tới mức chỉ trong vòng vài phút ngắn ngủi, nguồn X-quang ấy phóng ra lượng năng lượng lớn hơn 1.000 lần tổng mức năng lượng của toàn bộ các ngôi sao trong thiên hà ấy. Trong vũ trụ rộng lớn này, chưa một hiện tượng tương tự như vậy xảy ra.
“Kể từ khi khám phá ra nguồn sáng bí ẩn này, chúng tôi đã gặp rất nhiều khó khan trong việc hiểu được nguồn gốc của nó”, một thành viên trong đội nghiên cứu, Franz Bauer từ Đại học Pontifical, Chile nói.
“Dường như đây là một trò chơi ghép hình lớn mà chúng tôi không có đủ mảnh để giải được vậy”.
Mặc dù sự việc này không khỏi khiến ta nghĩ rằng các nhà khoa học hoàn toàn bế tắc nhưng không phải vậy, họ đang có 3 lời giải thích cho sự kiện vũ trụ này. Trong số đó, 2 giả thiết liên quan tới một vụ bùng nổ tia gamma – gamma-ray bursts (GRB), một trong những sự kiện nổ điện từ sáng chói nhất trong Vũ trụ.
Những vụ bùng nổ này là những vụ nổ năng lượng cực lớn, xảy ra tại những thiên hà xa xôi. Các nhà khoa học cho rằng hiện tượng này xảy ra khi một ngôi sao khổng lồ “tự sập xuống”, hoặc là hai ngôi sau neutron hợp lại với nhau, một khả năng khác là một ngôi sao neutron va chạm với một hố đen.
Nếu như hiện tượng GRB xảy ra và hướng tới Trái Đất, chúng ta có thể phát hiện ra được nó thông qua những chùm tia gamma mạnh phóng tới.
Một khả năng khác, đó là vụ nổ tia tia X-quang khổng lồ này có thể là do ta nhận được những chùm tia GRB không chiếu trực tiếp tới Trái Đất – một điều mà ta chưa từng làm trước đây, do đó nên nó mới trở thành hiện tượng mới.
Hoặc là nó có thể nhà những vụ bùng nổ GRB nằm ở một vị trí xa hơn thiên hà nhỏ bé kia.
Khả năng lớn thứ ba, đó là một hố đen khổng lồ đang nuốt một ngôi sao lùn trắng nào đó. Một khi hiểu hơn được về những sự kiện vũ trụ này, ta có thể có được thêm thông tin mới về vụ nổ mới được phát hiện kia.
“Không một khả năng nào giải thích được những dữ liệu mà chúng tôi thu về cả”, nhà nghiên cứu Ezequiel Treister cũng từ Đại học Pontifical, Chile nói.
“Nhưng một lần nữa khẳng định rằng, chúng ta rất hiếm thấy những hiện tượng như thế này trong những dữ liệu đã từng thu được, vì thế ta chẳng thể nói rõ hiện tượng này là gì được”.
Vụ nổ X-quang lớn và kì lạ này được Thiết bị thiên văn X-quang Chandra phát hiện được. Cơ sở này đã theo dõi thiên hà xa xôi kia tổng cộng 2,5 tháng trong khoảng thời gian 17 năm nó vận hành. Từ trước tới giờ, chưa một hiện tượng tương tự nào được phát hiện.
Với sự giúp đỡ từ lượng dữ liệu gửi về từ Kính viễn vọng Hubble và Kính viễn vọng Vũ trụ Spitzer, các nhà nghiên cứu đã có thể xác định được chính xác vị trí diễn ra vụ nổ.
Hiện tại, họ đang tìm lại trong số dữ liệu đã được lưu trữ để xem mình có bỏ sót hiện tượng nào tương tự không. Có lẽ là rất khó, một vụ nổ lớn như vậy thì khó mà bỏ qua được.
Bên cạnh những sự kiện bùng nổ chùm sóng radio nhanh – fast radio burst FRB được phát hiện nhiều lần trong năm qua, những vụ bùng nổ GRB này cũng cực kì bí ẩn, phát ra lượng năng lượng lớn.
Dù rằng ta có thể đổ hết tội cho người ngoài hành tinh đã gây ra những hiện tượng này, nhưng ta cũng phải thừa nhận rằng con người vẫn biết quá ít về Vũ trụ này.
Và hơn nữa, những nghiên cứu này cũng là để đảm bảo cho tương lai con người. Thứ nhất là cho những người sẽ sống trên Trái Đất này, thứ hai là cho những con người dũng cảm sẽ tới hành tinh khác, những hệ sao khác để sinh sống trong nhiều năm nữa.
Nguồn: ScienceAlert