Viện Nhân chủng học và Lịch sử Quốc gia Mexico đã cảnh báo rằng việc trưng bày xác ướp từ thế kỷ 19 có thể có khả năng lây nhiễm nấm nguy hiểm cho những du khách xem chúng.
Các xác ướp, thường được trưng bày tại Museo de las Momias (Bảo tàng xác ướp) ở Guanajuato, có niên đại từ những năm 1800. Sau đó, họ được chôn cất trong các hầm mộ được bao quanh bởi đất khô, giàu khoáng chất và các thi thể này đã vô tình trở thành xác ướp.
Nhiều thập kỷ sau, một loại thuế chôn cất mới được ban hành, đồng nghĩa với việc một số gia đình của người quá cố không còn đủ khả năng để chôn cất thi thể. Khi các công nhân khai quật xác của những người mà con cháu không trả tiền, họ đã bị sốc khi thấy hầu như tất cả các thi thể này vẫn còn khá nguyên vẹn.
Nhiều xác ướp vẫn còn tóc, da và thậm chí cả quần áo mà họ được chôn cất.
Những thi thể lúc đầu đã được chôn cất trong khi dịch tả bùng phát vào những năm 1800. Nhưng dần dần họ bị đào lên từ nơi an nghỉ cuối cùng từ 1865 đến 1958 bởi những người thân còn sống sót của họ không thể, hoặc không muốn nộp thuế để giữ những ngôi mộ đó. Ảnh: Allthatsinteresting
Vì trạng thái ấn tượng của cơ thể, các xác ướp đã trở thành một "cơn sốt" vào đầu những năm 1900. Chủ nhân của các xác ướp thường thay đổi biểu cảm trên khuôn mặt sao cho giống với sự kinh ngạc và kinh hoàng để thu hút mô típ xác ướp "đáng sợ" lần đầu tiên được Sir Arthur Conan Doyle giới thiệu trong truyện ngắn "Lot No. 249" vào năm 1892.
Việc thay đổi và trưng bày các xác ướp này đã gây ra sự chỉ trích từ nhiều nhà quan sát, những người cho rằng cách đối xử này là thiếu tôn trọng và mất nhân tính.
Gerald Conlogue, giáo sư chẩn đoán hình ảnh tại Đại học Quinnipiac ở Connecticut, nói với National Geographic: "Đây chỉ là những người bình thường, là kho lưu trữ thông tin về thời kỳ họ sống. Chúng ta không nên biến họ trở thành những màn trình diễn kỳ dị".
Tuy nhiên thực tế lại hoàn toàn khác, các xác ướp này đã được đưa đi nhiều nơi, xuất hiện tại các hội chợ du lịch trên khắp Mexico và thậm chí còn được trưng bày tại Hoa Kỳ vào năm 2009.
Bảo tàng xác ướp Guanajuato ở Mexico tiếp đón khoảng hơn 4000 lượt khách tới thăm mỗi tuần, với vé vào cửa 2 bảng Anh/người. Đây là một trong những nơi được đánh giá trở thành điểm đến “rùng rợn” nhất thế giới, lưu giữ hàng trăm xác ướp của những nạn nhân bỏ mạng vì bệnh dịch. Ảnh: Allthatsinteresting
Giờ đây, sau khi xem những bức ảnh chụp các xác ướp gần đây nhất tại một hội chợ ở thành phố Mexico, các chuyên gia tại Viện Nhân chủng học và Lịch sử Quốc gia lo ngại rằng những xác ướp này có thể khiến du khách tiếp xúc với các bào tử nấm nguy hiểm.
Theo báo cáo của Associated Press, Viện cho biết: "Từ một số bức ảnh đã công bố, ít nhất một trong số các xác ướp được trưng bày mà viện đã kiểm tra vào tháng 11 năm 2021, cho thấy dấu hiệu của sự sinh sôi nảy nở của các khuẩn lạc nấm có thể xảy ra. Điều đáng lo ngại hơn là chúng vẫn đang được trưng bày mà không có các biện pháp bảo vệ công chúng trước các mối nguy sinh học".
Đồng thời các chuyên gia cảnh báo rằng vỏ kính ngăn cách xác ướp với người xem không thực sự an toàn, nó không kín khí và những khoảng trống trên kính có thể cho phép các bào tử nấm nguy hiểm xâm nhập vào không khí mà du khách hít thở.
Đằng sau lớp kính trong suốt, người ta nhìn thấy rõ những xác ướp của cả người lớn, trẻ nhỏ đủ mọi lứa tuổi. Trong đó, nhiều xác chết được bảo quản tốt đến mức phần lông mày, râu hay móng tay vẫn còn nguyên vẹn. Ảnh: Allthatsinteresting
Mặc dù các chuyên gia không nói rõ loại nấm phát triển trong xác ướp là gì, nhưng họ cảnh báo rằng chúng có thể gây ra những rủi ro nghiêm trọng cho sức khỏe.
Sự cố xảy ra với xác ướp Guanajuato không phải là lần đầu tiên các xác chết được bảo quản gây nguy hiểm cho sức khỏe của những người tiếp xúc với chúng. Nhiều người tin rằng việc khai quật lăng mộ của pharaoh Ai Cập Tutankhamun có thể cũng đã giải phóng các bào tử chết người. Hơn 20 người tham gia khám phá nơi chôn cất ông đã chết ngay sau đó, làm dấy lên tin đồn về một “lời nguyền”.
Đặc điểm chung của nhiều xác ướp trong tư thế há miệng khiến người ta có cảm giác họ từng phải trải qua những cơn đau khủng khiếp. Jesús Saltillo, một hướng dẫn viên du lịch trong bảo tàng chia sẻ: “Thực ra phần lớn trong số họ đều qua đời trong sự yên bình”. Những xác chết này thay vì chôn trong lòng đất, họ được đặt trong các hầm mộ khép kín, nơi thiếu oxy trầm trọng khiến làm chậm tốc độ phân hủy tự nhiên. Ảnh: Allthatsinteresting
Theo IFLScience, nấm aspergillus có thể là thủ phạm cho “lời nguyền” Tutankhamun. Nó có khả năng tồn tại trong thời gian dài trong những khu vực tối tăm, chẳng hạn như những ngôi mộ.
Năm 1970, một sự kiện tương tự xảy ra khi 12 nhà khoa học mở lăng mộ của vua Casimir IV của Ba Lan. Trong vòng vài tuần, 10 người trong số họ đã chết. Các nhà nghiên cứu vẫn chưa chắc chắn loại nấm nào có khả năng là thủ phạm của sự kiện này.
Nhưng chúng ta có thể biết rõ ràng rằng tiếp xúc với xác ướp có thể gây ra những nguy hiểm nhất định.
Tham khảo: Allthatsinteresting; Unbelievable; ZME
