Bộ trưởng Lorenzana nhắc lại sự kiện Đối thoại Shangri-La tại Singapore hồi tháng 6, khi ông nêu nghi vấn về tuyên bố của Trung Quốc rằng nước này không bắt nạt các nước khác và tuân thủ luật pháp quốc tế.
Nói về phản ứng của đại diện các nước khác, ông cho biết các bên tỏ ra hài lòng khi có người đứng lên phản bác tuyên bố của phía Trung Quốc.
"Họ cảm thấy vui vì có người lên tiếng," ông Lorenzana trả lời phỏng vấn đài DZBB (Philippines). "Hành động của Trung Quốc ở biển Đông hiện cũng đang bị lên án, bởi vì nếu họ không khơi mào xây dựng đảo nhân tạo (trái phép) thì tình hình đã yên bình hơn. Đáng lý đã có hòa bình nếu như họ không trở nên hiếu chiến trên biển Đông."
Ông cũng bày tỏ nghi ngờ về việc Trung Quốc khẳng định chỉ bồi đắp, xây dựng [phi pháp] các cơ sở phòng thủ.
"Tại sao họ lại lắp đặt trang thiết bị quân sự ở đó (các đảo nhân tạo phi pháp)? Đó có phải là phòng ngự không? Có thể tôi tin vào điều đó, nhưng chúng cũng có thể được chuyển hóa thành có khả năng tấn công," Bộ trưởng quốc phòng Philippines chỉ ra.
Dù vậy, ông vẫn hoan nghênh phát biểu của đại sứ Trung Quốc tại Philippines Triệu Giám Hoa hôm 29/7, khẳng định Bắc Kinh sẽ "không nổ súng trước" trong tranh chấp trên biển với Philippines hay các nước khác.
"Tôi muốn tin tưởng rằng họ cũng không mong có xung đột ở biển Đông," ông nói, bổ sung rằng đại sứ Triệu nhấn mạnh với ông có một tỷ lệ lớn hàng hóa Trung Quốc lưu thông qua biển Đông, do đó hòa bình và ổn định khu vực cũng bảo đảm lợi ích của Trung Quốc.
Ngày hôm qua, 30/7, ông Lorenzana đã lên tiếng chỉ trích phát ngôn của ông Triệu Giám Hoa, cho rằng giới chức Trung Quốc đã quá nhiều lần lặp lại giọng điệu này.
"Tôi đã nghe điều đó từ miệng [chủ tịch Trung Quốc] Tập Cận Bình khi tôi gặp ông ta cùng tổng thống [Rodrigo Duterte], lần đầu chúng tôi gặp nhau vào năm 2016. Tôi được nghe lại điều đó từ miệng các bộ trưởng khác. Và một lần nữa tại Đối thoại Shangri-La gần nhất, tôi lại được nghe điều này từ bộ trưởng quốc phòng của họ," ông Lorenzana nêu.
"Điều quan trọng nhất là những lời họ nó ra không đồng nhất với hành động của họ tại biển Đông," ông chỉ ra rằng việc người dân Philippines thể hiện thái độ không tin tưởng Trung Quốc là tự nhiên, kể từ khi Bắc Kinh "bắt đầu chiếm đảo, bắt nạt mọi người xung quanh".